04/06/2002

CIVIL COURT, FIRST HALL

PACE RAYMOND C.

GAUCI JOSEPH vs GAUCI NEE AGIUS ANTOINETTE ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

GAUCI JOSEPH vs GAUCI NEE AGIUS ANTOINETTE ET - 2744/1999/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

LEGITTIMITA` TA` L-ULIED, AZZJONIJIET RELATTIVI - LEGITTIMITA` TA` L-ULIED, IMPUNJAZZJONI TA` - LEGITTIMITA` TA` L-ULIED, META L-AZZJONI TAHT L-ARTIKOLU 77 TAL-KAP. 16 MA TKUNX TISTA` TIGI EZERCITATA

Hemm tliet azzjonijiet permessibbli fil-ligi taghna sabiex tigi attakata l-legittimita' ta' l-uliedu cjoe':

a) L-azzjoni ta' diskonoxximent jew ta' denegata paternita' a bazi tal-Artikolu 70tal-Kap 16 li hija miftuha ghar-ragel li fic-certifikat tat-twelid huwa ndikat bhala missier it-tifel imwieled fiz-zwieg, u dan fil-kazijiet indikati tassativament fis-Subartikolu (1) (a) sa (d), liema azzjoni tattakka l-prezunzjoni "pater est quae iustiae demonstrat", u twassal biss mhux biex jigideterminat il-missier tat-tarbija imma fuq kollox ghad-dikjarazzjoni li r-ragel ta' l-omm ma huwiexil-missier, liema azzjoni ghandha tigi prezentata fit-termini stretti moghtija fl-Artikolu 73 tal-Kap 16.

b) It-tieni azzjoni hija dik moghtija biss lit-tifel ai termini tal-Artikolu 84 sabiexjitlob l-istat ta' iben legittimu u ghaliha japplikaw ir-regoli stabiliti fl-Artikoli 82 sa 85 tal-Kap 16.

Din l-ahhar azzjoni tat-tfittxija ta' paternita' hija moghtija biss lit-tifel u hija estiza lill-werrieta jew dixxendenti tieghu fil-kaz biss previst mill-ligi.

It-tifel ghandu d-dritt li jitlob stat kuntrarju ghal dak li jaghtih l-att tat-twelid meta ma jkollux pussess ta' statkonformi ma' l-att tat-twelid, u ebda limitazzjoni ohra ma timponilu l-ligi ghall-ezercizzju ta' dik l-azzjoni. Ghaldaqstant lilu ma tolqtux il-limitazzjoni li tolqot lil persuni ohra interessati, konsistenti f'illi huma jkollhom jippruvaw l-impossibilita' fizika ta' koabitazzjoni tal-prezenti genituri tat-tifel fi zmien rilevanti minhabba lontananza.

Meta t-tifel ma hux ostakolat fl-ezercizzju ta' l-azzjoni ta' ricerka tal-paternita' tieghu bil-fatt li dik l-impossibilita' fizika ma tirrizultax; l-unika limitazzjoni li tolqtu hija dik illi tolqtu meta huwa jkun jippossjedi stat konformi mal-att tat-twelid tieghu.

Il-fatt li r-ragel ta' omm it-tarbija kien prezenti Malta u kellu il-possibilita' li jkollu relazzjoni ma' martu, ma ghandu jkun ta' ebda xkiel fl-indagini li ghandha ssir sabiex tigi stabbilita l-identita' tal-missier naturali tal-istess attur.

c) It-tielet azzjoni hija dik kontemplata fl-Artikoli 76 u 77 tal-Kap 16 fejn ghal dak li huwa relevanti ghal dik il-kawza fl-Artikolu 77 jinghad li:-

"Il-legittimita' ta' tifel imwieled matul iz-zwiegtista' tigi attakkata minn kull min ghandu interess, jekk jipprova illi, fiz-zmien bejn it-tliet mitt gurnata u l-mija u tmenin gurnata qabel it-twelid tat-tifel, ir-ragel kien f'impossibilita' li jghammar ma' martu minhabba li kien il-boghod minnha".

Din l-ahhar azzjoni imsemmija ta' mpunjazjoni ta' legittimita' hija miftuha ghal kull terz, inkluz lill-omm u lill-istess tifel peress li hija disponibbli ghal min ghandu interess, inkluz il-persuna li tallega li hija missier it-tifel.

L-azzjoni a bazi tal-Artikolu 77 hija subordinata ghal dak li hemm provdut fl-Artikolu 81 li jipprovdi li l-istat ta' iben legittimu ma jista' jigi attakkat minn hadd, lanqas mill-iben innifsu jekk il-minuri jkun akkwista l-istatus ta' iben legittimu mill-att tat-twelid u l-pussess tal-istess stat li jaqbel ma' tali att.

Fi kliem iehor l-azzjoni ttentata skond l-Artikolu 77 sabiex tirnexxi trid issir fl-ewwel lok a bazi ta' iben jew bint li skond l-att ta' twelid ma jkunx ikkunsidratbhala legittimu, jew ghalkemm l-istess att ta' twelid jikkunsidrah legittimu, huwa ma jkunx jippossedi l-istess stat ta' legittimu.

Il-pussess ta' l-istat ta' iben legittimu skond l-Artikolu 80"stabbilit minn gabra ta' fatti, mehudin flimkien, li jiswew biex juru r-rabta ta' filjazzjoni u ta' demm bejn it-tifel u l-familja li hu jghid li hi l-familja tieghu.

L-ewlenin fost dawn il-fatti huma:-

a) Illi t-tifel ikun gieb dejjem il-kunjom tal-missier li tieghu jghid li huwa l-iben;

b) Illi l-missier ikun trattah bhala ibnu, u, f'dik il-kwalita' haseb ghall-mantenimentu edukazzjoni tieghu, u sabiex jikkollokah;

c) Illi t-tifel gie dejjem maghruf bhala tali min-nies;

d) Illi huwa ikun maghruf bhala tali mill-familja.

Dan ifisser li skond il-provvedimenti tal-Artikolu 82 tal-Kap 16 tal-Ligijiet ta' Malta, huwa biss jekk ikun hemm "nuqqas ta'att ta' twelid jew tal-pussess ta' stat (u dan skond kif definit fl-Artikolu 80 tal-Kap 16) inkellajekk it-tifel ikun gie registrat taht isem falz, li l-prova tal-filjazzjoni tista' ssir b'xhieda ohra li tista' tingieb skond il-ligi.

L-kundizzjoni kontenuta fl-Artikolu 77 dwar l-impossibilita' fizika, hija wkoll kundizzjoni ohra li kull persuna ohra, apparti l-minuri jekk dan jagixxi ai termini tal-ligi.

Jekk iben jew bint ikollhom stat ta' wild legittimu, u jkollhom ukoll il-pussess tal-istess stat konformi mal-att ta' twelid, hadd ma jista' jattakka dan l-istat a bazi tal-Artikolu 77 anke jekk tigi ppruvata l-impossibilita' fizika ndikata fl-istess artikolu. Illi dan gie ukoll konfermat fis-sentenzi.

Il-kuncetti ta' "boghod" u "impossibilita' fizika" imsemmija fl-artikolu 77 tal-Kapitolu 16, ghandhom jigu nterpretati fis-sens illi jistghu jaffettwaw il-koncepimenttat-tarbija.

Hawnhekk il-missier kien affett minn impossibilita` medika li jkollu t-tfal u hu u martu kienu ilhom separati de facto ghal diversi snin qabel it-twelid tat-tarbija. Il-Qorti irriteniet li fic-cirkostanzi kien japplika l-artikolu 70 tal-Kap. 16.