Referenza: 37/2008

Dettalji tas-Sentenza


Data
21/01/2010
Qorti
CIVIL FIRST HALL (CONSTITUTIONAL JURISDICTION)
Ġudikatura
MICALLEF JOSEPH R.
Partijiet
MUSCAT PETER PAUL vs MUSCAT MARIO PRO ET NOE
ECLI
N/A
Judgement Type
FINAL JUDGEMENT

Dettalji tal-Appellati


Appellata
Iva

Kliem Ewlieni / Fil-Qosor


Kliem Ewlieni
ARTIKOLU 39 TAL-KOSTITUZZJONI - ARTIKOLU 6 (1) TAL-KONVENZJONI TAD-DRITTIJIET FUNDAMENTALI TAL-BNIEDEM - AUDI ALTERAM PARTEM - SMIGH XIERAQ
Fil-Qosor
Din hija azzjoni dwar ilment ta' ksur tal-jedd fundamentali ta' smigh xieraq f'kawza quddiem qorti.Ir-rikorrent jghid li huwa garrab dan il-ksur, kemm taht il-Kostituzzjoni u kif ukoll taht il-Konvenzjoni, meta qorti li quddiemha kien qieghed jinstema' kaz tieghu ordnat lill-avukat tieghu ikomplijressaq il-provi u jaghmel il-kontro-ezami tax-xhieda tal-parti l-ohra, u kif ukoll biex jittratta l-kawza dak inhar tas-smigh, meta l-istess avukat urieha li kien ghejja u ma felahx ikompli. Jilminta wkoll minhabba li dik l-istess qorti kienet cahditlu t-talba tieghu li jithalla jtella' b'xhud tieghu, waqt smigh iehor, lil xhud li huwa kien ipprova jharrek u ma nstabx. U jilmenta wkoll mill-fatt li dik il-qorti kienet halliet il-kawza ghas-sentenza bla ma tatu zmien jifli stqarrija ta' xiehda(affidavit) tal-parti l-ohra u halliet il-kawza ghas-sentenza u ghaddiet biex taghti s-sentenza blama semghet x'kellu x'jghidilha dwar il-kaz tieghu. Ir-rikorrent jghid ukoll li garrab ksur ta' smigh xieraq fl-istadju tal-appell u ghalhekk qieghed jitlob it-thassir kemm tas-sentenza moghtija mill-ewwel Qorti u kif ukoll dik moghtija mill-Qorti tal-Appell. Ir-rikorrenti b'hekk iqis li garrab ksur ta' dak li jiddisponi l-artikolu 39 tal-Kostituzzjoni u l-artikolu 6(1) tal-Konvenzjoni.

L-artikolu 39 tal-Kostituzzjoni li fuqu r-rikorrent isejjes l-ilment tieghu jistabilixxi r-regola bazilari li kull qorti jew awtorita' gudikanti ohra mwaqqfa b'ligi ghad-decizjoni dwar l-ezistenza jew l-estensjoni ta' drittijiet jew obbligi civili ghandha tkun indipendenti u imparzjali; u li meta l-proceduri ghal decizjoni bhal dik jitressqu quddiemha, il-kaz ghandu jinghata smigh xieraq gheluq zmien ragonevoli. L-artikolu 6 tal-Konvenzjoni, li r-rikorrent ukoll isejjah favurih fl-ilment imressaqminnu, juza l-istess kliem imma jestendi r-regola tas-smigh xieraq ghal procedimenti li jiddeterminaw xi jedd civili.

Il-motivazzjoni zbaljata ta' Qorti fl-ghoti ta' provvedimenti jew sentenzim'humiex raguni li ssejjes ilment ta' ksur ta' smigh xieraq. Dan jinghad imbaghad b'zieda mal-konsiderazzjoni dwar jekk zball bhal dak kienx jew setax ikun tqanqal f'livell ta' appell mill-istess provvediment jew sentenza. Ghaliex jekk kemm-il darba Qorti fi grad tal-appell kellha lokkazjoni li tqis jew tistharreg zball bhal dak, allura anqas u anqas ikun jista' jinghad li l-parti aggravata b'dak il-provvediment jew b'dik is-sentenza tkun garrbet ksur tal-jedd ghal smigh xieraq.

Mill-atti tal-kawza jirrizulta li l-ilment prezenti kien wiehed mill-erba' aggravji specifici (tlieta dwarid-degriet u iehor fil-mertu tal-azzjoni) li r-rikorrent kien qanqal bhala l-bazi tal-appell tieghumis-sentenza moghtija mill-Qorti tal-Magistrati. Il-Qorti tal-Appell stharrget dak l-aggravju, qisitu, tat il-fehmiet taghha dwaru u cahditu. Fil-fehma ta' din il-Qorti, dak l-istharrig tal-Qorti tal-Appell jissarraf fi smigh ghal kollox xieraq fil-qafas tal-process shih ta' dik il-kawza, u l-fattli l-ezitu ta' dak l-istharrig ma ghogobx lir-rikorrent jew ma tahx ir-rizultat li xtaq ma jfissirxli jikkostitwixxi ksur tal-jedd ta' smigh xieraq.

Ir-rikorrent itenni li bic-cahda tal-permess li jtella' l-imsemmi xhud, huwa garrab ksur tar-regola li trid li kull parti f'kawza tinghata l-opportunita' effettiva li tressaq il-provi taghha. Jidher li r-rikorrent qieghed jimplika li bis-sahha ta' din il-parti tad-degriet inkiser il-principju ewlieni tal-haqq naturali tal-audi et alteram partem. Issa huwa maghruf u accettat li ksur ta' dak il-principju jaf ikun tassew raguni tajba li twassal ghat-thassir tal-proceduri li matulhom jirrizulta li jkun sehh dak il-ksur. Imma wiehed iridjifhem li dak il-principju “ma jimportax illi f'gudizzju huwa imprexxindibilment necessarju u assolutament essenzjali illi l-provi tal-parti effettivament jinstemghu imma biss illi tinghata d-debita opportunita li huwa jipproducihom. Kieku kien diversament u cjoe kieku ma setghetx taht l-ebda cirkostanzi tinghata sentenza hlief wara s-smigh tal-provi tal-konvenut, dan kien ikun jista' jostakola ujimpedixxi d-definizzjoni tal-kawza billi jibqa' passiv jew jipprokrastina indefinittivament”.

Il-Qorti tal-Appell kienet stharrget dan l-aggravju tar-rikorrent u sabet li ma kienx misthoqq. Ghalhekk ma jistax jinghad li kien hemm xi ksur ta' jedd ta' smigh xieraq u ghaldaqstant issib li l-ilment tar-rikorrent taht din il-kawzali ma huwiex misthoqq.

It-tieni aspett jirrigwarda dik il-parti tad-degriet fejn il-Qorti ordnat li l-kawza tkompli s-smigh minkejja li, f'dak il-hin, l-avukat tal-fiducja tieghu ma kienx f'qaghda fizika li jkompli jaqdi dmiru. Il-rikorrenti jilmenta li l-qaghda fizika u mentali tal-avukat tal-fiducja tieghu matul is-smigh tal-kawza meta thalliet ghas-sentenza kien daqslikieku ma kienx hemm avukat jidher ghalih.

Il-Qorti hija tal-fehma li metawiehed jifli l-medda kollha tal-process tal-imsemmija kawza, wiehed ma jistax ma jarax kemm ir-rikorrent naqas li jutilizza z-zmien prezzjuz biex ma jsibx ruhu fil-qaghda li kien fiha fl-imsemmi smigh, u kif ukoll x'rimedji ohrajn kellu ghad-dispozizzjoni tieghu biex jirrimedja dik il-qaghda. Partif'kawza ma tistax ma tinqediex jew tharisx ir-regoli tal-procedura u mbaghad wara tilmenta li garrbet ksur ta' smigh xieraq f'dik l-istess kawza.

It-tielet aspett jirrigwarda dik il-parti tad-degriet li bih kien ordnat li jaghmel il-kontro-ezami tax-xhieda mressqa mill-parti avversarja b'affidavit li kien tressaq dak inhar stess tas-smigh, u dan bi ksur ta' digriet li l-Qorti tal-Magistrati kienet tat fis-smigh ta' qabel tal-istess kawza fis-sens li l-provi kellhom jitressqu biss viva voce quddiemha.

Il-konsiderazzjonijiet ta' din il-Qorti dwar dan l-ilment jimxu id f'id ma' dawk maghmulin fiz-zewg cirkostanzi l-ohrajn. Ir-rikorrent qajla jista' jsib il-barka u l-approvazzjoni ghall-mod kif hu u d-difensur tieghu imxew. B'mod partikolari, dan jinghad ghaliex, ghalkemm huwaminnu li l-intimat Mario Muscat ressaq affidavit sewwasew dak inhar tal-ahhar smigh tal-kawza, huwaxorta wahda xehed viva voce u kompla jfisser ix-xhieda li kienet tnizzlet f'dak l-affidavit. Minnuwkoll li lill-avukat tar-rikorrent inghatat il-kopja tal-affidavit waqt is-smigh, imma l-qofol jibqa' li Mario Muscat ta x-xhieda tieghu dak il-hin quddiem il-Magistrat. Izda meta l-Magistrat stiedenlill-avuka tar-rikorrent biex jaghmel il-kontro-ezami, dan wiegeb li lanqas dak is-smigh ma kien bizzejjed biex itemm il-kontro-ezami ghaliex fi kliemu. Fil-fehma tal-Qorti, minkejja l-istat ta' sahha tal-avukat, il-hsieb kien li dak inhar l-istadju tal-gbir tal-provi ma jinghalaqx jew ma setax jinghalaq, u dan imur kontra tal-ordni li kienet inghatat fis-smigh ta' qabel u li kemm ir-rikorrent ukif ukoll l-avukat tieghu kienu jafu biha minn qabel. Dan imur kontra dak li xehed l-istess xhud tar-rikorrent fil-kors ta' din il-kawza.

Il-Qorti tasal ghall-fehma li r-rikorrent ma sehhlux juri b'mod li jikkonvinci li l-imsemmi degriet gablu ksur tal-jedd tieghu ghal smigh xieraq.


Ghaldaqstant din il-Qorti tichad it-talba tar-rikorrent billi ma ntweriex li huwa garrab ksurtal-jedd tieghu ghal smigh xieraq kif imhares kemm bl-artikolu 39 tal-Kostituzzjoni jew bl-artikolu6 tal-Konvenzjoni.




Programm Operattiv 1
CONvErGE connected eGovernment


Dan is-sit jagħmel użu mill-cookies biex jiggarantilek l-aħjar esperjenza. Jekk ma tbiddilx is-settings tiegħek, nifhmu li qed taċċetta l-użu tal-cookies b’mod awtomatiku. Iktar Informazzjoni