31/10/2008

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

BUSUTTIL EVELYN vs BORG FRANCES

N/A

FINAL JUDGEMENT

BUSUTTIL EVELYN vs BORG FRANCES - 994/1986/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), MALTA

APPELL, ECCEZZJONIJIET - APPELL, ZGUMBRAMENT MINN FOND MIKRI

Din il-kawza hi bejn tnejn minn nies li qed jallegaw li ghandhom it-titolu ta' kera rurali fuq l-artin kwistjoni jew fuq parti minnha. Di fatti l-ghalqa kienet tappartjeni, b'titolu ta' kera lil Giovanni Busuttil li miet. L-attrici, l-armla ta' ibnu, Michael, mejjet ukoll, qed issostni li GiovanniBusuttil kien ceda il-kirja tal-ghalqa kollha in kwistjoni lill-ibnu Michael.

L-Ewwel Qorti laqat' t-talba attrici u kkundanat lill-konvenuta sabiex tizgombra mill-ghalqa “Ta' Ciantar” fil-limiti ta' Haz-Zabbar.

Appellat minn din is-sentenza, il-konvenuta bl-aggravji hekk ifformulati:-
(1) In-nullita` ta' l-istess sentenza stante li l-Ewwel Qorti naqset milli tindirizza ruhha, utiddeciedi wkoll, l-eccezzjoni ulterjuri ta' l-inkompetenza ratione materiae;
(2) Ma tressqux provi adegwati mill-attrici ghar-rigward tat-titolu pretiz minnha b'gustifikazzjoni ghall-proponimentta' l-istanza.

Hu tassattivament provvdut mill-Artikolu 730 tal-Kodici ta' Organizzazzjoni uProcedura Civili illi, fost eccezzjonijiet ohra, l-eccezzjoni ta' l-inkompetenza ghandha tigi deciza b'kap separat, qabel, jew flimkien mas-sentenza fuq il-mertu. Dan ifisser illi fir-ritwal tax-xoghol taghha, attiza r-rilevanza partikolari ta' eccezzjoni bhal din, l-ewwel Qorti kellha tokkupa ruhha minnha ghax, inkella, l-ommessa decizjoni dwarha hi oggett ta' nullita`. L-inosservanza ta' danil-precett procedurali jgib in-nullita` tas-sentenza.

L-Ewwel Qorti ma setghetx bhala parti mill-gudizzju tinjora dik l-eccezzjoni ulterjuri. Fid-dispozittiv tas-sentenza l-Ewwel Qorti kien imissha ddikjarat jew b'kap separat tiddeciedi dik l-eccezzjoni, jew inkella tiddikjara li ma hemmx lok ghad-decizjoni taghha peress li hija ezawrita bid-decizjoni fil-mertu.

In-nullita` tad-decizjoni dovuta ghan-nuqqas ta' osservanza tal-precitat dispost 710 tal-Kapitolu 12 ma hix salvabblibir-rikorrenza ghad-dispost ta' l-Artikolu 790 ta' l-istess Kapitolu 12, avolja s-sentenza tkun tinsab li hi gusta fis-sustanza taghha. Dan ghaliex eccezzjoni bazata fuq in-nuqqas ta' gurisdizzjoni hi eskluza mill-portata tas-sanatorja f'din id-disposizzjoni kkontemplata. Mhux il-kaz allura li l-Qorti taddentra ruhha fl-ezami tas-sentenza fil-mertu ghal fini tar-ricerka tal-gustizzja sostanzjali.

Indipendentement mill-fondatezza o meno ta' l-eccezzjoni ta' l-inkompetenza sollevata, li qed tithalla impregudikata, la s-sentenza ma ssodisfatx il-vot formali tal-ligi, dan in-nuqqas jikkonkreta ruhu f'ipotesi ta' nullita` ta' l-istess sentenza bir-rizultat li l-atti jkollhom jigu rimessilura lill-Ewwel Qorti. Dan anke jekk fil-kors ma jistax jonqos li din il-Qorti ticcensura d-dilungar irragjonevoli li impjegat il-kawza mill-introduzzjoni sad-definizzjoni taghha.

Ghaldaqstant din il-Qorti ta' l-Appell iddikjarat nulla s-sentenza appellata. Tirrimetti l-atti lura lill-Ewwel Qorti ghal konsiderazzjoni minnha ta' l-eccezzjoni ulterjuri ta' l-inkompetenza u tal-mertu u ta'l-eccezzjonijiet l-ohra ghalih.