09/02/2005

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

FARRUGIA AGOSTINO SIVE AUSTIN vs FARRUGIA SALVINA SIVE SALLY

N/A

FINAL JUDGEMENT

FARRUGIA AGOSTINO SIVE AUSTIN vs FARRUGIA SALVINA SIVE SALLY - 627/2003/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), TRIBUNAL GHAL TALBIET ZGHAR

TRIBUNAL GHAL TALBIET ZGHAR, KOMPETENZA DWAR KONTRIBUZZJONIJIET FIL-KUNTEST TA` SEPARAZZJONI

Fir-regim matrimonjali gdid introdott bl-Att XXI ta' l-1993 il-ligi, oltre li taghmel lill-koppja mizzewga "shab indaqs" titkellem fuq id-dover solidali tal-kontribuzzjoni, sew jekk domestiku jew extra-domestiku, tal-koppja fiz-zewg, b' mod li l-mezzi tal-wiehed u ta' l-iehor huma migjuba flimkien fis-socjeta` familjari ghall-htigijiet komuni. Dan hu hekk precizat fl-Artikolu 3 tal-Kodici Civili.Bil-firda, il-hajja familjari flimkien ma jibqala' ebda effikacja u dan igib fit-tmiem id-dmir tal-kontribuzzjoni, izda mhux ukoll l-obbligu tal-manteniment. Il-konjugi li ma jiddisponix minn redditi adegwati, idur fuq il-konjugi l-iehor ghall-manteniment, taghha jew tieghu u, fl-assenza ta' ftehim, dan jigi ffissat mill-Qorti fi proceduri ta' separazzjoni, jew minghajrhom;

Mhix proposizzjoni gusta u korretta illi l-konjugi paganti ghandu dritt inaqqar mill-manteniment prestabbilit b'provvediment tal-Qorti billi javvanza quddiem tribunal iehor, u mhux fl-istess azzjoni tas-separazzjoni, pretensjoni ghall-kontribuzzjonijiet perjodici li jinsorgu. Il-materja hi aktar komplessa minnhekk. Hu bil-wisq ovvju, fi kwestjonijiet ta' din ix-xorta, illi t-tribunal ikollu jezamina jekk il-parti azzjonata tuzufruwix minn fondi sufficcjenti biex taghmel il-kontribuzzjoni rikjesta minnha,u f' kaz negattiv, li jaghmel ezercizzju komparattiv tal-mezzi ekonomici ta' kull wiehed u wahda fost il-konjugi. Dan ghal fini li jigi determinat, anke konsiderat l-istat ta' sahha u dak tal-bzonn,jekk tezistix dik id-disparita` ekonomika li tiggustifika t-talba ghal versament tal-kontribuzzjoniu, fuq kollox, f' liema mizura. Fil-hsieb tal-Qorti ma jidherx li ezami bhal dan jista' jsir mit-Tribunal ghal Talbiet Zghar. Dan mhux biss in raguni ghal dak appena dedott izda ukoll ghal fatt lil-materja ghandha per forza rabta intrinsika ma' l-addebitabilita` tas-separazzjoni. U din tirrikjedi valutazzjoni globali u komparattiva ta' l-imgieba ta' kull wiehed u wahda mill-konjugi. Materjadin li jkun dejjem ahjar li tigi approfondita mill-Qorti fil-kawza proprja tas-separazzjoni;

Mhux sew li l-parti intitolata ghall-alimenti titqieghed fi stat ta' pregudizzjalita` ghax il-konjugi l-iehor ifettillu li jizvixxera l-kwistjoni mis-sede proprja tas-separazzjoni, iressaqha quddiem tribunal iehor jew qorti ohra, aktar u aktar meta dik il-parti ma tkunx gja, b' xi digriet tal-qorti,anqas wiehed temporanju, ordnata taghmel dik il-kontribuzzjoni. Il-materja mhux biss hi attratta mill-procediment tas-separazzjoni izda lanqas ghandha tkun sottratta mill-gurisdizzjoni tal-Qorti Civili, Prim' Awla, li tkun qed tiddelibera l-firda u l-incidenti kollha sorti f' dak l-istess gudizzjuistitwit;

Huwa veru li meta l-Qorti Sekond' Awla ma ordnatx l-isfratt forzuz, u l-koppja baqghet tabita fl-istess dar konjugali, dan l-istat ta' fatt jincidi fuq ir-rapport patrimonjali ta' bejniethom b' tali mod li l-konvenuta appellanti tibqa' obbligata tikkontribwixxi mhux bhala parti fiz-zwieg imma bhala parti interessata fi stat ta' kommunanza. Din il-materja ma tistax pero` tigi ttrattata izolatament mill-konsiderazzjoni ta' l-ammont tal-manteniment iffissat. Manteniment li sal-pronunzjament finali jibqa' wiehed ta' natura provvizorju u temporanju, pendente causa u rebus sic stantibus. Materja din li min-natura stess taghha, kif gja rilevat, ikun aktar xieraq, in kwantu tipprezenta aspetti guridici partikulari, li tibqa' fl-isfera ta' gurisdizzjoni tal-qorti adita mill-kawza tas-separazzjoni biex proprju hemm tigi ezawrjentement diskussa u deciza. Jidher li f' kazijietsimili minn dejjem kienet din il-prattika tal-Qrati.