10/03/2004

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

AQUILINA JOSEPH ET NOE vs CAMILLERI CHARLES

N/A

PARTIAL SENTENCE

AQUILINA JOSEPH ET NOE vs CAMILLERI CHARLES - 821/2001/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), TRIBUNAL GHAL TALBIET ZGHAR

PRESKRIZZJONI, SOSPENSJONI JEW INTERRUZZJONI BID-DOMANDA GUDIZZJARJA - PRESKRIZZJONI, SOSPENSJONI JEW INTERRUZZJONI BID-DOMANDA GUDIZZJARJA - META L-AZZJONI TIGI MICHUDA, TMUR DEZERTA JEW TIGI CEDUTA - RES JUDICATA, MA TISTAX TIGI FONDATA FUQ SENTENZA LI TILLIBERA LILL-KONVENUT MILL-OSSERVANZA TAL-GUDIZZJU

Jinsab pacifikament akkolt illi fejn disposittiv ta' sentenza jkun sempliciment jikkonsisti f'liberazzjoni 'ab observantia' ma jistax jinghad li kien hemm gudikat vinkolanti bejn il-partijiet u allural-kwestjoni tista' tigi riproposta 'ex novo'.

Dan ghaliex is-sentenza li tillibera mill-osservanza tal-gudizzju mhix definittiva tal-mertu u m'hemm l-ebda ostakolu sabiex l-istess domandi jigu riproposti.

Ghalhekk ma tistax tigi milqugha eccezzjoni ta' res judicata fuq il-bazi ta' sentenza precedenti li tkun illiberat il-konvenut mill-osservanza tal-gudizzju.

Il-liberazzjoni mill-osservanza ma testingwix direttament l-azzjoni dan ma jfisserx imbaghad illi l-azzjoni ma tistax tigi indirettament pregudikata u estinta bil-preskrizzjoni taghha jekk din tigi kompjuta fiz-zmien tal-kors u tal-kompiment tal-perenzjoni ta' l-istanza.

Is-subinciz (1) ta' l-Artikolu 2132tal-Kodici Civili jipprovdi illi "l-ksur tal-preskrizzjoni maghmul b'talba gudizzjarja jitqies bhallikieku ma sarx, jekk l-attur jirrinunzja ghat-talba, jew jekk il-kawza tigi dezerta, jew jekk it-talba tigi michuda."

Biex il-qaghda tigi salvata u l-procediment l-iehor ikun jiswa biex tigi nterrotta l-preskrizzjoni jenhtieg, skond it-termini tat-tieni subinciz tal-precitat artikolu fil-kazta' rinunzja jew tac-cahda tat-talba gudizzjarja, illi l-attur jerga' jgib il-quddiem it-talba tieghu quddiem l-istess qorti jew f'qorti ohra fi zmien xahar minn dakinhar tar-rinunzja jew tac-cahda ul-konvenut jigi nnotifikat bil-mod u fiz-zmien preskritti fl-Artikoli 2130 u 2131 tal-Kodici Civili.

Jinsab ritenut li l-interruzzjoni tal-preskrizzjoni permezz ta' domanda gudizzjarja titqiesli ma tkunx saret jekk it-talba tigi michuda, anki permezz tal-liberazzjoni tal-konvenut mill-osservanza tal-gudizzju, sakemm l-attur ma jergax jipproponi l-azzjoni f'terminu ta' xahar.

Il-liberazzjoni 'ab observantia' tikkwalifika ukoll bhala cahda tat-talba attrici li jhalli lill-attur il-fakolta` li jipproponi l-azzjoni. Dan ghaliex jikkostitwixxi provvediment ta' natura decizorja li ghandu bhala oggett pronunzjament merament processwali u procedurali.

Ir-ratio imbaghad tas-subinciz (2) ta' l-Artikolu 2132 hawn kummentat hu dak li anke fil-kaz ta' cahda tat-talba u tal-konsegwenti liberazzjoni jigi mpedut id-dekorriment tal-preskrizzjoni fiz-zmien ghar-realizzar tad-dritt bil-mod gurisdizzjonali, basta s'intendi li jigi osservat, ghal konservazzjoni tal-interruzzjoni, r-riproponiment ta' l-azzjoni fiz-zmien statwit ta' xahar.