26/01/1957

CIVIL COURT, FIRST HALL

MAGRI ALBERT J.

CARMELO ROSARIO DIMECH vs ANTONIA FENECH ET.

N/A

-

N/A

APERATURI - ART. 572 TAL-KODICI CIVILI - ART. 794 TAL-PROCEDURA CIVILI - ILLEGITTIMITA' TAL-PERSUNA - KOMUNJONI TAL-AKKWISTI - MARA - PROVA - PUSSESS - SERVITU' - SPOLL - TIEQA - VJOLENZA

L-azzjoni ta' spoll hija esperibbli kontra l-awtur tal-ispoll, kif ukoll kontra l-komplici tieghu, fosthom il-mandanti li li jkunu nkarigawh. Ghaldaqstant, mara mizzewga li giet azzjonata ghax hija uzewgha kkommettew spott a dannu tal-attur, billi fil-fond taghhom fethu tieqa li thares fuq il-fondtal-attur, ma tistax tallega li hi ma kellhiex tigi azzjonata billi l-fond li fih infethet it-tieqajapparjeni lill-komunjoni tal-akkwisti li l-kap taghha huwa zewgha; ghax dik il-mara tinsab azzjonata biex tirrispondi personalment tal-ispoll minnha maghmul, li huwa kunsiderat bhala delitt; u ghalhekk hija tenuta personalment ghall-agir taghha, u xejn ma tindahal il-komunjoni tal-akkwisti. Il-pussess fl-ispoljat; bhala wiehed mill-elementi tal-azzjoni ta' spoll, ma ghandux bzonn ikun ta' zmientwil; il-pussess jista' jkun qasir hafna, u sahansitra momentanea. Biex jirrikorri l-element tal-fatt materjali tal-ispoll, mhux mehtieg, biex dan ikun vjolent, li jkun hemm il-"vis atrox" jew "le vie di fatto", imma hu bizzejjed li jkun hemm nuqqas ta' kunsens, espress jew tacitu, ta' min isofril-ispoll. Xejn ma jiswa li l-konvenut fl-azzjoni ta' spoll ikun ikkommetta l-fatt tal-ispoll biex jirrespingi azzjoni ngusta tal-attur; ghaliex, apparti li din hija pretensjoni li tirrigwarda materjapetitorja, l-azzjoni ta' spoll hija ammissibbli anki f'kaz ta' pussess illegittimu; u jekk il-fattingust tal-attur ikun ilu certu zmien li gie kommess, dik l-allegazzjoni xejn ma tiswa anki ghaliexl-eccezzjoni tal-"vim vi repellere" tista' ssehh biss meta l-azzjoni difensiva ssir "confestim", jew"in continenti", u mhux "ex intervallo". L-azzjoni ta' spoll hija ammissibbli anki f'kaz ta' hwejjeg inkorporali, bhal ma huma d-drittijiet kollha; u ghalhekk dik azzjoni hija esperibbli anki f'kazta' ftuh ta' twieqi jew aperturi ohra li jaghtu fuq proprjeta' ta' haddiehor, b'mod li tista' tinholoq servitu'. F'kaz ta' spoll, il-ligi tippermetti biss eccezzjonijiet dikatorji, u billi d-divjet tal-kumula tal-petitorju mal-possessorju huwa ta' ordni publiku, il-principju mhux derogabbli lanqasbil-kunsens espress jew tacitu tal-partijiet; u konsegwentement il-Qorti ma tistax, f'gudizzju possessorju, tiehu konjizzjoni ta' eccezzjonijiet, trattati u diskussi mill-partijiet, li pero' huma ta'indoli petitorja. Ghalhekk ukoll ma humiex ammissibbli fil-possessorju dokumenti u provi li jirriferixxu ghal kwistjonijiet li huma ta' natura petitorja.