02/06/2004

OF CRIMINAL APPEAL (INFERIOR)

SCICLUNA DAVID

IL-PULIZIJA vs DR. FRANK PORTELLI

N/A

FINAL JUDGEMENT

IL-PULIZIJA vs DR. FRANK PORTELLI - 220/2003 - OF CRIMINAL APPEAL (INFERIOR), MALTA

APPELL, ESPOSIZZJONI TAL-FATTI FIL-QOSOR FIR-RIKORS - PAGA, RESPONSABILITA` KRIMINALI GHALL-NUQQAS TA` HLAS TA` - FORMA TAT-TAHRIKA - PAGA, RESPONSABILITA` VIKARJA GHAL NUQQAS TA` HLAS TA`

Kif dejjem gie ritenut, bil-"fatti fil-qosor" ghall-finijiet tar-rikors ta' l-appell wiehed jifhem il-fatti saljenti tal-kaz, esposti b'mod car izda konciz, u b'tali mod li l-kontroparti tkun tista' tifhem fuqhiex ghandha tiddefendi ruhha jew tittratta u din il-Qorti tkun tista' ssegwi sewwa l-isvolgiment tal-kaz u tillimita d-dibattitu ghal dak li hu bzonnjuz u tirrikjedi l-iskjarimenti mehtiega.

Mhuwiex il-kompitu tal-Qorti li tipprova tara jekk il-fatti kif esposti mill-appellant b'modkonciz, li pero` mill-ewwel jaghtu l-indikazzjoni rikjesta ta' x'inhuma l-fatti allegati mill-appellant, humiex korretti jew le. Dik hija kwistjoni ta' mertu li jigi trattat waqt il-konsiderazzjonijiet dwar il-mertu tal-kaz. Ghalhekk din l-eccezzjoni hija michuda.

Kemm l-artikolu 42 tal-Kap135 (l-Att li Jirregola l-Kondizzjonijiet ta' l-Impieg - applikabbli ghall-kaz in ezami) kif ukoll l-artikolu 13 tal-Kap 249 (l-Att dwar l-Interpretazzjoni) joholqu r-responsabbilta` penali vikarja ta' direttur, manager, segretarju jew ufficjal iehor simili ta' korp jew ghaqda ta' persuni ghar-reatikommessi minn tali ghaqda jew korp.

Iz-zewg disposizzjonijiet jistabilixxu wkoll id-difiza li tista' tingieb 'il quddiem minn tali direttur, manager, segretarju, ecc. meta jigi msejjah biex iwiegeb ghar-reat kommess mill-imsemmija ghaqda jew korp. Pero` t-tahrika tohrog dejjem kontra l-imsemmi direttur, manager, segretarju ecc. f'ismu personalment, fis-sens li hu personalment irid iwiegebghall-akkuza u f'kaz ta' sejbien ta' htija u imposizzjoni ta' piena, tali piena, sia jekk pekunjarjasia jekk restrittiva tal-liberta` personali, tigi inflitta fuqu u tigi skontata minnu. Mill-banda l-ohra, meta l-prosekuzzjoni tkun qed tipotizza, kontra tali direttur, manager jew segretarju, reat kommess mill-ghaqda jew korp, u li ghalih hu jrid iwiegeb personalment, fl-imputazzjoni jew fl-akkuza- mhux fl-isem tal-imputat jew akkuzat, cioe` mhux fl-okkju tal-kawza - ghandu jkun hemm xi indikazzjoni li hu qed jigi msejjah iwiegeb ghal reat kommess mill-korp jew ghaqda; cioe`, ghandu jkun hemmxi indikazzjoni li hu qed jigi imharrek jew akkuzat minhabba r-responsabbilta` vikarja tieghu. Jekkmhux ghal xi haga ohra, tali indikazzjoni hi mehtiega sabiex l-imputat jew akkuzat ikun jista' jipprepara d-difiza tieghu: altru wiehed irid iwiegeb ghal reat kommess minnu stess, altru jekk irid iwiegeb ghal reat kommess minn haddiehor (f'dan il-kaz, mill-ghaqda jew korp).

Hawnhekk l-appellat ma giex imharrek f'isem dik il-kumpanija izda f'isem entita' li m'ghandhiex personalita` guridikau li m'ghandhiex ghalhekk relazzjoni guridika ma' l-impjegat. Certament il-pozizzjoni setghet tkundifferenti li kieku l-appellat gie msejjah biex iwiegeb ghal reati allegatament kommessi mill-kumpanija in vista ta' dak li jipprovdi l-artikolu 42 tal-Kap 135 li persuna tista' titqies responsabbli anke jekk "tidher li qed tagixxi f'xi kariga tali" msemmija fl-istess artikolu.