16/06/2003

CIVIL COURT, FIRST HALL

SCIBERRAS PHILIP

SCHEMBRI PANCRAZIO vs VASSALLO CARMELO

N/A

FINAL JUDGEMENT

SCHEMBRI PANCRAZIO vs VASSALLO CARMELO - 986/1992/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

DIVIZJONI, GHANDHA SSIR FUQ IL-BAZI TAL-ISTAT TAL-HAGA FIL-MUMENT META TIGI RADIKATA T-TALBA GHAL-LICITAZZJONI - DIVIZJONI, JEDD TA` KOMPROPRJETARJU META JKOLLU BENI IMMOBBLI VICINI GHAL DAWK TAL-KOMUNJONI - DIVIZJONI, LICITAZZJONI RIMEDJU STRAORDINARJU - DIVIZJONI, META GHANDHA SSIR BIX-XORTI JEW BL-ASSENJAZZJONI - DIVIZJONI, PRINCIPJI GENERALI TA` KIF GHANDHA SSIR

Fost il-principji tad-dritt in materja ta' divizjoni ta' proprjeta` huma s-segwenti:-

I. Mill-qasma jehtieg li titnissel ripartizzjoni ugwali u ekwitattiva;

II. Il-kondividendi ghandhomdritt li jiehdu sehemhom mill-haga komuni in natura (Artikolu 502 tal-Kodici Civili) purchè dan jista' jsir "bla xkiel u minghajr hsara" [Artikolu 501(2) tal-Kodici Civili];

III. Ghandu jigi assikurat li jidhlu f'kull porzjoni jew sehem l-istess kwantità ta' hwejjeg ta' l-istess xorta u ta' l-istess valur (Artikolu 504 tal-Kodici Civili);

Huwa veru li per regola d-divizjoni ghandha ssir bix-xorti, pero` meta l-kondividendi jkunu qed jikkonkorru fi kwoti dizugwali, allura, b'ligi, ghandu jigi determinat mill-Qorti jekk id-divizjoni ghandhiex issir bix-xorti jew b'assenjazzjoni.

Ghalkemm in linea ta' massima generali r-regoli suddetti jridu jigu applikati f'kull kaz, naturalment il-fattispeci ta' kull kaz huwa tant differenti minn dawk tal-kawzi l-ohra, li huma difficlili jigu stabbiliti regoli generali li japplikaw ghall-kazi specifici kollha, b'mod li kull kaz iridjigi ezaminat singolarment fil-meritu tieghu proprju.

Jibqa' pero` dejjem bazilari l-punt illi fl-indagini dwar il-modus divisionis ghandu jittiehed qies ta' l-istat tal-haga qabel id-divizjoniproposta, u cjoe fl-epoka meta tigi radikata t-talba ghad-divizjoni. Hekk allura meta l-fond huwadivizibbli komodament u mingahjr diskapitu ma ghandux jigi applikat ir-rimedju tal-licitazzjoni. Komodament, jigifieri minghajr pregudizzju ta' l-interessi tal-kondividendi; minghajr diskapitu, jigifieri illi ma ghandux ikun hemm deprezzament fil-valur ekonomiku tal-fond bid-divizjoni materjali tieghu.

L-Artikolu 503 tal-Kodici Civili jiddisponi li "Il-komproprjetarju li jkollu beni immobbli minnhom infishom vicini ghal xi whud mill-immobbli in komun li jkunu sejrin jinqasmu, jista' jitlob li dawk il-beni immobbli jigu assenjati lilu bi stima, izda dan kemm-il darba jkun hemm immobbliohra komun li minnhom jista' jigi assenjat lil kull wiehed millkomproprjetarji l-ohra sehem bejn wiehed u iehor ugwali."

Dan id-dritt eccezzjonali ghandu l-fondament tieghu fuq il-konsolidazzjoni tal-proprjetà bl-iskop li jigu evitati kwestjonijiet bejn il-vicini li ghandhom proprjeta` kontigwa. Ma hemm infatti l-ebda limitazzjoni ghal dan hlief illi "jkun hemm immobili ohra in komuni li minnhom jista' jigi assenjat lil kull wiehed mill-komproprjetarji l-ohra sehem bejn wiehed u iehor ugwali." F'kull kaz il-Qorti tista' tordna l-assenjazzjoni anke indipendentement mill-precitat dritt ta' ozzjoni;

Il-licitazzjoni tibqa' rimedju straordinarju u eccezzjonali hafna u hi konsentitabiss meta d-divizjoni ma tistax issir komodament u minghajr hsara, ossija minghajr pregudizzju tal-kondividendi.