12/04/1958

CIVIL COURT, FIRST HALL

CAMILLERI ALBERT V.

MARGHERITA FENECH vs PAWLA ZAMMIT

N/A

-

N/A

ART. 572 TAL-KODICI CIVILI - ART. 874 TAL-KODICI TAL-PROCEDURA CIVILI - PUSSESS - RETRATT - RIVENDIZZJONI - SPOLL

L-"actio spolii" hija radikata pjuttost fuq l-ezigenzi ta' utilita' socjali milli fuq il-principju assolut tal-gusitzzja, u hija eminentement intiza sabiex tkun estiza l-protezzjoni lil kwalunkwe pussess, u jigi mpedut lic-cittadin privat jiehu l-gustizzja f'idejh; b'mod li l-fini taghha huwa dak lijigi restawrat l-istat tal-pussess li jkun gie skonvolt jew turbat. L-artikolu tal-ligi li jikkontempla din l-azzjoni huwa ndubbjament ta' ordni publiku, u huwa inerenti ghall-fatt ta' min b'awtorita' privata jaghmel ghad-dannu ta' terza persuna att li, ghalkemm jista' jkollu dritt ghalieh, ma jkunx jista' jezercitah minghajr l-intervent tal-Qrati; u ma' dak l-artikolu huwa marbut l-iehor tal-Procedura Civili li jahseb u jghid li kontra l-azzjoni ta' spoll ma humiex ammissibbli hlief eccezzjonijiet dilatorji. Elementi ta' din l-azzjoni huma li l-attur kien jippossjedi, b'pussess ta' kwalunkwe xorta, jew jiddetjeni, il-haga; li huwa jigi spolljat minnha; u li huwa jkun mexxa l-quddiem il-kawza fi zmien xahrejn mill-jum li fih sar l-att antiguridiku allegat. In kwantu ghall-ewwel element, hu bizzejjed li l-instanti jkollu l-pussess ta' kwalunkwe xorta, jew detenzjoni, tal-haga; li huwajigi spoljat minnha; u li huwa jkun mexxa l-quddiem il-kawza fi zmien xahrejn mill-jum li fih sar l-att antiguridiku allegat. In kwantu ghall-ewwel element, hu bizzejjed li l-instanti jkollu l-pussess ta' kwalunkwe xorta, jew detenzjoni, tal-haga li fuqha jkun pretiz li sar l-ispoll; imma min jippromwovi din l-azzjoni jrid ikollu xi pussess, inkellha l-azzjoni hija destinata li ma tirnexxix. Ir-retrattarju huwa kunsidrat proprjetarju tal-fond irkuprat sa ma ssir ir-rivendizzjoni, jew sa metahuwa b'att gudizzjarju ma jkunx irrikonoxxa r-retratt ezercitat mir-retraent. Ghalhekk, ir-retraenti jidhol fil-pussess civili biss jekk il-fond ikun detenut in lokazzjoni minn terzi persuni, jew anki fil-pussess materjali, jekk ikun jiddetjenieh huwa stess, jew ma jkunx okkupat, malli ssir ir-rivendizzjoni. In vista tal-permess, jekk wiehed jixtri fond, u bil-permess tal-venditur jniffdu ma' fond iehor tal-istess venditur, u malli jigi notifikat bic-cedola tal-irkupru, fuq istruzzjoni tal-venditur, jerga' jaghlaq bil-gebel il-bieb jew apertura li kien fetah biex niffed iz-zewg postijiet, udan jaghmlu qabel ma jaghmel ir-rivedizzjoni favur ir-retraent, dan ma ghandux dritt jezercita l-azzjoni ta' spoll kontra dak ir-retrattarju biex jikkwerela ruhu kontra dak l-gheluq, ghax meta ezercita l-azzjoni ta' spoll ma kellux il-pussess tal-fond, billi kienet ghadha ma saritx ir-rivendizzjonita' dak il-fond favur tieghu. U fl-assenza ta' prova ta' wiehed mill-elementi ndispensabbli sabiextirnexxi l-azzjoni in kwistjoni l-Qorti ma ghandhiex ghalfejn tidhol biex tezamina jekk jikko-ezistux l-elementi l-ohra tal-istess azzjoni.