07/02/1953

CIVIL COURT, FIRST HALL

MAGRI ALBERT J.

CARMELO MICALLEF vs BRIGADIER JOHN BELLE MC CANCE NE

N/A

-

N/A

ART. 357, 440 (3), U 512 TAL-KODICI CIVILI - BIR - DANNI - ILMA TAX-XITA - KAZ FORTUWITU U FORZA MAGGURI - SERVITU' - TRIQ

Meta l-awtorita` tiftah triq, isir akkordju tacitu, jew kwazi kuntratt, mas-sidien tal-fondi latistanti, fis-snesn li huma ma jigux disturbati fit-tgawdeija tad-drittijiet taghhom bhala konsegwenza tat-tibdil li jsir f'dik it-triq li jista` jikkagunalhom hsara; u ghalhekk, jekk minhabba dak it-tibdil huma jsofru xi pregudizzju, jitwieled fl-awtorita` d-dmir li tirrizarcitahom id-danni. Triq publika hija fond bhall-ohrajn; u ghalhekk isiru applikabili ghaliha l-principji kollha relativi ghall-iskariku ta` l-ilma tax-xita. hu veru li l-proprjetarju ghandu l-jedd li jgawdi u jiddisponi minn hwejgu bil-mod l-aktar assolut; izda hu veru wkoll li hu ma jsitax jaghmel minn hwejgu uzuz projbit mill-ligi. U billi l-ligi tivvjeta kull aggravament ta` servitu`, jew ta` skol naturali ta` l-ilma, jewta` skol kostrwit b'titolu b'titolu, anki jekk u kieku minn dan l-iskol awmentat il-fond servent jista` jirrikava xi vantagg, ma jistax wiehed li ghandu bir, jghid li jista` jghalqu meta jrid minghajr ma jinkorri ebda responsabilita`, jekk b'dak l-gehluq huwa jmur kontra dak id-divjet tla-ligi. Il-koncett tal-kaz fortuwitu jew forza magguri ma jsehhux meta ghll-hsara hu jkun ikkontribwixxa l-fatt, pozitiv jew negativ,tal-bniedem. Skond il-principji tad-dritt, biex ikun hemm il-kaz fortuwit mhux bizzejjed li jkun hemm avveniment insolitu, sproporzjonat, u li jkun prodott mill-frozi tan-natura, imma jehtoeg li jkun inevitabili, b'mod li ma jistax jigi evitat bid-diligenza ordinarja tal-"bonus pater familias". B'applikazzjoni ta` dawn il-principji, fil-kaz prezenti gie ritenut li l-awtorita` kienet responsabili ghad-danni lisofra l-attur f'din il-kawza fifond tieghu minhabba skol awmentat ta` l-ilma tax-xita, li kien dovut ghal xi tibdil sostanzjali lil-awotrita` kieent ghamlet fit-triq