20/06/1960

OF APPEAL (COMMERCIAL)

MAMO ANTHONY J., MONTANARO GAUCI A.J., HARDING WILLIAM

JOSEPH TOLEDO ET. vs JOHN ZAMMIT ET.

N/A

-

N/A

ATT TA' KONVENJU - DEKORRENZA TAT-TERMINU TAL-VALIDITA' TIEGHU - OBLIGAZZJONI SOLIDALI - SOCJETA'

Hu veru li fit-teorija legali s-socjeta' ghall-finijiet patrimonjali tikkostitwixxi persuna guridikadiversamill-persuni fizici tal-membri taghha; imma meta l-interessi personali tas-soci huma intimament koinvolti mal-interess tas-socjeta', din id-distinzjoni tal-persuni, ghall-finijiet prattici, appena tista' ssir. U ghalhekk, fil-daz li diversi persuni jaghmlu att ta' konvenju biex jakkwistaw bicca art meta l-koncedent ikun fil-pozizzjoni li jaghmlilhom il-koncessjoni, u dan jobliga ruhu li javzahom meta jkun jista' jittrasferilhom dik l-art, u wara l-koncedent javzalil wiehed minnhom li l-kuntratt jista' jsir, it-terminu legali tal-validita' takl-att tal-konvenju jibda jiddekorri minn dakl-avviz, u ma jistghux l-akkwirenti l-ohra jallegaw li t-terminu ma bediex hekk jghaddi ghax l-avviz inghata lil wiehed minnhom biss u mhux lil kull wiehed minnhom. U dan hu aktar il-kaz meta l-persuna hekk avzata kienet mandatarja tal-akkwirenti l-ohra. Lnaqas tiswa l-allegazzjoni li dak il-mandatarju ma setghax jorbot lill-akkwirenti l-ohra; ghax dan ifisser biss li hu ma setghax jikkuntrattajew jikkonkjudi ghalihom "obligazzjonijiet godda", mentri r-ricezzjoni ta' dak l-avviz hija l-implementazzjoni ta' patt kontemplat fi ftehim ga konkjuz maghhom il-koll, u la huma hallew f'idejh ghal dak li jirrigwarda kontatti jew kommunikazzjonijiet ma' jew mill-koncedenti, ma jistghux mbghad, fl-istess hin, jghidu li ma kienx ukoll jorbot lilhom. Jista' jizdied ukoll li, jekk l-obligazzjoni tla-akkwirenti li jakkwistaw dik l-art kienet "in solidum", u l-mod tal-ezekuzzjoni kontemplat mill-partijiet kien indivizibbli, dan aktar isehh; ghax f'obligazzjoni simili l-obligati huma kunsidrati bhala mandatarji ta' xulxin. Teorikament ma jidherx illi, ghalkemm it-terminu ta' dekadenza, il-konvenjujispicca mal-gheluq ta' dak iz-zmien, imma l-kontarent ghandu favur tieghu t-terminu kollu stipulat, u kwindi, li jrid jagixxi kontra tieghu, hu obligat jistemma z-zmien kollu jiskadi u jghaddi kolluqabel ma jista' jagixxi. Dekors ta' zmien qasir wara l-gheluq tat-terminu, basta ma jkunx hemm indugju mhux necessarju, ma jwaqqghax lil min irid jagixxi mid-dritt li hekk jagixxi. Izda dan il-principu ma ghandux jigi stirakjat b'mod tali li l-fissazzjoni taz-zmien titlef kull tifsir; ghax ir-regola generali hija illi, salvi t-termini tal-konvdenzjoni partikulari u l-intenzjoni tal-partijiet, meta fl-att tal-konvenju hemm limitazzjoni taz-zmien, il-promittent jibqa' mehlus mill-obligazzjoni tieghu jekk dak iz-zmien jiskadi minghar ma hu jkun gie mqieghed in mora biex jezegwixxi l-obligazzjonitieghu. U purke' jkun hemm din l-interpellazzjoni fit-terminu miftiehem, l-azzjoni jehtieg li ssirbla dewmien ingustifikat. It-trattattivi li jsiru wara li l-konvenju jun skada, biex forsi ssir il-koncessjoni kontemplata fil-konvenju, ma jimpurtawx rinunzja ghal xi drittijiet derivanti lill-promittent mill-iskadenza tat-terminu; specjalment meta dawn it-trattattivi jsiru minghajr pregudizzju.