15/02/1957

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

CAMILLERI LUIGI A., MONTANARO GAUCI A.J., HARDING WILLIAM

VINCENT CACHIA vs CARMELO CACHIA ET.

N/A

-

N/A

ART. 535,2248,2223,2224,U 2226 TAL-KODICI CIVILI - DIVIZJONI - KONSORZJU - LOKAZZJONI - PRESKRIZZJONI - TITOLU

F'kawza fejn jigi mpunjat testment ghalex dan "sar fuq zeghil u/jew qerq tal-konvenuti li approfittaw ruhhom mill-istat mentali deficjenti tat-testatur u/jew fuq pressjoni ezervitata fuq it-testatur minn hadd iehor, b'mod li l-volonta' tat-testatur kienet ghall-anqas vizzjata", din il-premessa, rettament interpretata, ghandha titqies fis-sens illi t-testatur kien fi stat mentali debboli, u mhannaf'hekk il-pretiz zeghil u qerq da parti tgal-konvenuti, u pressjoni da parti ta' hadd iehor, kellhoml-effett li huwa, minghajr ma ried, gie kostrett jaghmel id-dispozizzjonijiet testamentarji mpunjati, li fuq dan il-motiv l-attur isostni li huma nulli u ta' ebda effett minhabba nuqqas jew vizzju tal-kunsens da parti tat-testatur. U hija fuq dik il-kawzali biss li f'kawza simili tigi qeghedha tintalab id-dikjarazzjoni tan-nullita' tat-testment, u mhux anki fuq il-kawzali tal-inkapacita' assolutatat-testatur, billi din l-ahhar kawzali ma tinsabx dedotta fl-att tac-citazzjoni, u lanqas tista' tigi ritenuta kompriza jew involuta; ghax l-impunjazzjoni ta' testment minhabba inkapacita' assoluta.Ghaldaqstant l-impunjazzjoni ghandha titqies limitata ghall-motiv ta' qerq u vjolenza li mhabba fihom gie vizzjat il-kunsens tat-testatur. L-ghemil dolu jew qerq huwa motiv ta' nullita' meta l-inganni wzati jkunu tali li minghajrhom it-testatur ma kienx jaghmel id-dispozizzjonijiet testamentarji mpunjati. In kwantu ghall-vjolenza, din, biex tivvizzja l-kunsens, trid tkun tali li taghmel impressjoni fuq persuna ragjonevoli, u ggielgha tibza' li hija jew hwejjigha jigu esposti ingustament f'perikolu ta' hsaras kbira, mehudin in konsiderazzjoni l-eta', is-sess u l-kondizzjoni ta' dik il-persuna,b'mod li t-testatur ma kienx liberu li jaghzel u jaghmel dak li kien jixtieq, imma, biex jevita l-minaccja ta' dammu gravi kif fuq specifikat, jaghzel u jaghmel dak li jrid hadd iehor. Billi t-testatur jaghmel dak li xtaqet persuna ohra, u biex jikkuntentaha, ma jistax jigi rirenut li hu ghamel it-testment kontra l-volonta' tieghu u mhabba vjolenza fuqu ezercitata. Biex l-impunjativa tirnexxi, hemm bzonn jirrizulta li l-volonta' tat-testatur giet b'xi mod alterata b'qerq jew bi vjolenza, u illit-testatur ma kienx jiddisponi fit-testment kif iddispona kieku ma kienx l-izball li sab ruhu fih minhabba l-vjolenza li ngannatu. Jekk it-testatur, wara li ghamel it-testment, iddispjacieh, dan ma jfisserx li meta ghamel it-testment kien vjolentat jew ingannat, jew li l-volonta' tieghu kienet b'ximod alterata. Jekk verament it-testatur iddispjacieh, huwa kellu r-rimedju li jaghmel testment iehor; u jekk testment iehor ma ghamelx, il-volonta' liera tieghu fil-hin li ghamel it-testment ma setghetx tigi mhassra jew vizzjata b'resipixxenzi li setghu graw wara.