07/03/1958

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

HARDING WILLIAM, MAMO ANTHONY J., MONTANARO GAUCI A.J.

CATERINA GERADA vs AVUKAT DR. ANTONIO CARUANA

N/A

-

N/A

GUDIKAT

Meta fi procediment quddiem il-Qorti jkunu nghataw diversi decizjonijiet, u tant fil-proceduri kemmf'dawk id-decizjonijiet wahda mill-partijiet tkun qanqlet kwistjoni u nsistiet fuqha, dik il-kwistjoni, sakemm ma jkunx hemm pronuncjament definittiv tal-Qorti fuqha, tibqa' mhix deciza, avvolja jkunsar accenn ghaliha u tkun issemmiet f'dawk id-diversi decizjonijiet. Sakemm ma jkunx hemm ebda decizjoni fuq il-vera kwistjoni kontroversa, u dik il-kwistjoni ma tkunx giet prekluza minn ebda decizjoni definittiva moghtija fil--gudizzju, l-istess kwistjoni tibqa' mhux deciza, u ma jistghux mill-parti l-ohra jinghad li ghad-decizjoni taghha josta l-gudikat. L-eccezzjoni tal-gudikat ghandha tigi amessa b'cirkospezzjoni kbira; u da aktar u aktar meta dik l-eccezzjoni jkollha l-effett li teskludixi dritt, bhal meta si tratta minn incident processwali li jqum fil-kors tal-gudizzju, fejn ma jistghax ikun hemm dak li jissejjah gudikat implicitu. Biex ikun hemm lok ghall-eccezzjoni tal-gudikat,hemm bzonn li l-kwistjoni tkun giet "effettivament" deciza bis-sentenza ta' qabel, u mhux biss li "setghet tigi deciza". Huwa veru li l-motivazzjonijiet fis-sentenza jiswew biex jiddeterminaw il-veraportata tal-punt deciz, b'mod li, ghalkemm l-awtorita' tal-gudikat tkun dejjem u eskluzivament fid-dispozittiv, is-sens ezatt u gust ta-dispozittiv u l-estensjoni legittima tieghu jkunu determinatiu spjegati fil-motigazzjonijiet, anzi xi drabi jigri illi d-decizjoni ma tkunx interament fil-partidispozittiva tas-sentenza, imma tkun anki fil-parti razzjonali taghha, meta fil-motivazzjoni tigi definita u rizoluta xi kwistjoni, b'mod li dik il-parti tkun il-premessa logika u necessarja tad-dispozittiv, u allura dik il-parti tifforma haga wahda mad-dispozittiv, li kollha flimkien jiffurmaw il-gudikat. Dan kollu, pero', mhux applikabbli meta f'sentenza li minnha hu allegat li johrog il-gudikat, la lanqas fit-tnejn kombinati flimkien, ma tkun giet verament "deciza" l-identita kwistjoni li l-parti kuntrarja tallega li hija perenta bil-gudikat, anzi meta dik il-kwistjoni, mhux talli ma tkunx giet verament deciza, imma anzi tkun giet espressament rizervata.