31/10/2001

CIVIL COURT, FIRST HALL

MICALLEF JOSEPH R.

GALEA MARIO ET vs CASHA RENALD

N/A

FINAL JUDGEMENT

GALEA MARIO ET vs CASHA RENALD - 351/2001/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

APPALT - KLAWSOLA PENALI, DISKREZZJONI TAL-QORTI LI TTAFFI L-PENALI - KLAWSOLA PENALI, NATURA TA` - KLAWSOLA PENALI, TINTEMM META L-FTEHIM PRINCIPALI JINTEMM

F'kuntratt ta' appalt hekk kif, min jaghti x-xoghol, jgharraf lill-appaltatur li jrid item il-ftehim, dak l-avviz iservi biex iholl minnufih il-kuntratt, minghajr il-htiega tal-ebda awtorizzazzjoni jew konferma minn xi qorti.

Illi l-ftehim li jistabilixxi l-hlas ta' penali ghan-nuqqas ta' twettieq f'waqtu ta' obbligazzjoni li tintrabat biha wahda mill-partijiet jiddependi fuq il-validita'tal-ftehim principali. Il-klawsola penali hija ghamla ta' danni pre-likwidati li biha l-appaltant (jew kreditur tal-obbligazzjoni) jehles mill-obbligu li jipprova li garrab hsara, ghaliex jistrieh biss fuq il-fatt li l-appaltatur (jew id-debitur tal-obbligazzjoni) ma jkunx wettaq fil-hin dak li ntrabat mal-parti l-ohra li jaghmel.

Illi fejn il-klawsola penali tkun giet miftehma minhabba d-dewmien, l-effetti taghha ghandhom jibdew isehhu minn dak inhar li tghaddi d-data miftehma ghat-twettiq tal-obbligazzjoni, u mhux minn dak inhar li jkun sar il-ftehim li l-klawsola penali taghmel bissparti minnu.

Minkejja li l-imposizzjoni ta' penali jista' jkollha effetti horox fuq il-konvenut, il-Qorti ma tistax tindahal una volta li hemm ftehim validu bejn il-partijiet li fid-deher huwavalidu.

Minhabba li l-klawsola penali hija accessorja ghall-ftehim ewlieni, jekk kemm-il darba l-ftehim ewlieni jintemm, tintemm mieghu l-imsemmija klawsola b'effett minn dak inhar li jintemmil-ftehim li hija taghmel parti minnu. Mat-tmiem taghha, jieqfu wkoll ghalhekk l-effetti taghha, billi ladarba l-obbligazzjoni li kienet intalbet ma hijiex mistennija li tigi izjed imwettqa minhabbal-hall tal-ftehim, daqstant iehor ma jaghmilx sens li jibqghu fis-sehh l-effetti ta' klawsola li tikkastiga d-dewmien fit-twettiq ta' dik l-obbligazzjoni.

Hawnhekk, il-Qorti, fin-nuqqas ta' certezza jew prova ahjar, qieset il-jum li fih l-atturi esercitaw il-jedd li jtemmu l-appalt bhala dakinhar li fih ressqu l-Att tac-Citazzjoni peress illi l-ewwel talba taghhom kienet ghar-radd tad-depositu mhallas lill-konvenut, liema talba kienet kjarament tindika r-rieda tal-atturi li jtemmu l-ftehim mal-konvenut.