29/11/2001

CIVIL COURT, FIRST HALL

PACE RAYMOND C.

FORMOSA & CAMILLERI LIMITED NOE vs SEAMALTA COMPANY LIMITED ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

FORMOSA & CAMILLERI LIMITED NOE vs SEAMALTA COMPANY LIMITED ET - 2268/1997/1 - CIVIL COURT, FIRST HALL, MALTA

DANNI, SURROGA - DANNI, SURVEY FEES - GARANZIJA, TIGDID TA` - REGOLAMENTI TAL-PORT, EZENZJONI MINN RESPONSABILITA` - REGOLAMENTI TAL-PORT, FRAZI DEJJEM A RISKJU BISS TAS-SID - TALLY SHEET

Meta l-merkanzija tigi skarikata minn fuq il-bastiment jigi kkompilat rapport fuq l-istat li fih tinzel il-merkanzija minn abbord - it-tally sheet; u ghat-tieni mument, qabel li l-merkanzija tohrog mid-Dwana u tigi kkonsenjata lill-importatur, dan jirrilaxxja certifikat lill-Kontrollur tad-Dwana fuql-istat tal-merkanzija li jkun qed jircievi - il-Gate Pass Out.

Dawn iz-zewg dokumenti ghandhom jitqiesu bhala decisivi u li jorbtu l-partijiet kollha fil-kawza li ghandhom l-opportunita, a tempo vergine, li jikkontrollaw u jipprecizaw ir-registrazzjoni tal-istat ta' fatt. Provi a posteriori ta' dawk iz-zewg mumenti m'ghandhomx valur kontra l-presunzjoni juris tantum li dawk id-dokumentihuma veri u awtentici, dokumenti li gew ikompilati tempestivament u fil-mumenti opportuni.

Jekk it-tally sheet issir joint u jekk l-istess dokument ma jigi bl-ebda mod ikkontestat jew kontradett ghandu jitqies li tali tally sheet tikkostitwixxi prova tal-kontenut taghha.

Jekk umbaghadil-gate pass out tindika li nstabu hsarat jew nuqqasijiet fl-oggetti in kwistjoni qabel ma gew moghtija lill-importatur, dan l-istess dokument jikkostitwixxi prova kontra d-detentur tal-oggetti li kien qed jikkostudihom fl-intervall bejn il-kompletazzjoni tat-tally sheet u r-rilaxx tal-merkanzija.

L-indikazzjoni ta` xi difetti fil-gate pass out teskludi l-applikazzjoni tal-Artikolu 70 tar-Regolamenti tal-Port tal-1966 li jaghtu lill-kuntrattur l-fakolta` li johrog biss ricevuta tal-kwantita tal-unit load li huwa rcieva minn fuq il-vapur.

L-Artikolu 90 u l-iskeda 13 tar-Regolamenti tal-Port tal-1996 jezentaw minn kull responsabilita` rigward merkanzija li tigi mahzuna jew stivata fil-berah, stante li l-istess merkanzija hekk stivata tibqa' a riskju tas-sid. Madanakollu, il-kliem ghar-riskju biss tas-sid fl-istess regolament, ifissru li l-istess kuntrattur u d-Direttur tal-Port huma mehlusa minn kull responsabilita' ta danni jew hsara fil-kaz biss ta' danni rizultanti minnforce majeur, li ma huwa xejn hlief applikazzjoni normali tal-principju tal-kuntratt ta' depozitu,kif ukoll tal-principju legali li r-riskju, fis-sens legali, jibqa' mas-sid.

Is-surroga tal-assiguratur ma tkoprix is-survey fees fihom infushom, imma biss l-ammont imhallas bhala kumpens tad-danni lill-assigurat. Is-survey fees qatt ma jithallsu mill-importatur u konsegwentement ma jkun hemm qatt surroga ghalihom.

Dan kollu pero' ma jfissirx li ma jistax ikun li xi parti minn dawn is-survey fees ma jkunux dovuti lis-socjeta' assikuratrici attrici f'kaz li jirrizulta li tali ammont ikun 'spiza necessarja u accessorja biex jigu konstatati d-danni reklamati'. F'dan il-kaz alluratali ammont ikun reklamabbli mis-socjeta' assikuratrici mhux in forza ta' surroga, imma in forza tal-principji generali li jekk persuna kkagunat danni hi kellha tirrispondi ghalihom, u konsegwentement, dawn id-danni kellhom jestendu wkoll ghal dak l-ammont li kellu jigi necesarjament minfuq biex jigu stabbiliti dawn id-danni.