Summary
Iz-zewg modalitajiet possibbli tal-kommodat, kemm dik relatata maz-zmien u dik relatata mal-uzu, jistghu jezistu indipendentement minn xulxin u wahda ma kienetx necessarjament marbuta ma' l-ohra. Il-partijiet jistghu allura jiftiehmu zmien li fih il-kommodat kellu jipperdura, bla ma jiftiehmu x'uzudeterminat kellu jsir mill-haga kunsinnata b'self, u vice-versa. Il-fatt li l-kommodatarju ma jkollux il-godiment esklussiv tal-haga, ma jfissirx illi ghaldaqshekk tigi nieqsa l-figura tal-kommodat.
L-orjentament dominanti fid-dottrina legali u fil-gurisprudenza hi dik li l-kommodat hu essenzjalment kuntratt reali gratwitu, fis-sens li hu perfezzjonat bil-konsenja tal-haga, liema konsenjatimmanifesta l-intenzjoni tal-kommodant li jinstawra l-vinkolu guridiku mal-kommodatarju. Vinkoludan li, kif estratt mid-definizzjoni li l-ligi taghti lill-kuntratt, ex-artikolu 1824 tal-Kodici Civili, jippermetti, kif intwera, lill-kommodatarju jinqeda bil-haga ghal-zmien miftiehem jew ghall-uzudeterminat.
L-element ta' gratuwita' huwa element essenzjali ghal-ezistenza ta' dan il-kuntratt.
Biex ma jkunx hemm l-element ta' gratuwita' jehtieg li l-kommodatarju jaghti xi haga, flus jew oggetti ohra, bhala korrispettiv ghal-uzu u d-dgawdija tal-oggett.
F'dan il-kaz, il-kommodatarju ma ta xejn ghall-uzu li kien qed jaghmel tal-fond in kwistjoni. Hu, anzi, irrinunzja ghad-drittijiet lokatizji li kellu, izda din ir-rinunzja, ghalkemm marbuta mal-ftehim milhuq, m'hiex il-korrispettiv tal-uzu. L-uzu tal-fond inghata bla ebda obbligu ta' hlas ta' xi korrispettiv, u ghalkemm kien hemm raguni ghal din l-ghotja, il-kuntratt innifsu baqa' essenzjalment gratuwitu.
Qabel ma wiehed jersaq ghall-kuntratt, hu x'inhu n-natura tal-kuntratt, jikkonsidra dejjem raguni jew motiv, ghal dak il-kuntratt izda n-natura tal-kuntratt ma jiddependix minnu dak il-motiv. Hekk,per ezempju, qabel ma kumpanija tikkunsidra taghtix donazzjoni ghall-karita', tista' tikkunsidra l-vantagg publicitarju li tista' takkwista b'dik id-donazzjoni, pero', anke jekk l-ghotja tal-kumpanijatkun motivata b'dan il-hsieb li takkwista xi haga lura, n-natura tal-kuntratt tal-ghotja jibqa' dakta' donazzjoni, u ma jsirx kuntratt oneruz minhabba dak il-motiv.
Id-duttrina kif ukoll il-gurisprudenza, zzomm ben distint il-kawza tal-kuntratt ta' kommodat mill-motivi li jaghtu lok ghall-kreazzjoni tieghu. Dawn ta' l-ahhar ma ghandhom l-ebda rilevanza guridika. Hi invece il-'causa', intiza bhala funzjoni ekonomika-socjali tal-ftehim li tikkwalifika l-kommodat bhala kantrattazjoni ta'godiment bazat fuq il-gratuwita' tal-uzu tal-haga.
F'dan il-kaz, wara li l-inkwilina accettat li tirrinunzja ghad-drittijiet lokatizzji li kellha, u tippermetti li s-sit jigi zvillupat f'appartament, il-proprjetarju accetta li jikkoncedi lill-istess inkwilina, id-dgawdija ta' apartament vitadurante bla ebda korrispettiv. L-uzu tal-haga kien miftiehem li jkun, u hekk baqa, gratuwitu', uhu dan li hu importanti ghal-fini tal-esiztenza ta' kuntratt ta' kommodat. Biex ma jkunx hemm l-element ta' gratuwita', irid ikun korrispettiv ghall-uzu, izda f'dan il-kaz il-kommodatarju ma ta xejnghal-dan l-uzu. L-obbligi fuq il-kommodatarju huma dawk biss li johorgu mil-ligi (dwar iz-zamma u l-uzu tal-post), u m'ghandu ebda obbligu iehor li jista' jitqies bhala korrispettiv ghall-uzu. Kif inghad, mhux importanti x'jwassal ghall-kuntratt, izda n-natura tal-kuntratt innifsu, u f'dan il-kaz,il-kuntratt jikontempla biss l-uzu tal-fond bla hlas vita durante; dan iwassal ghal-kuntratt jitqies bhala wiehed ta' kommodat. Il-motiv tal-kuntratt ma jincedix fuq in-natura tieghu. Kuntratt iridjigi ezaminat fih innifsu biex jigi determinat in-natura tieghu, indipendenti bir-ragunijiet li tawlok ghal-holqien tieghu.
