10/10/2005

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

BORG VINCENZO vs BONETT KARL JUDE

N/A

FINAL JUDGEMENT

BORG VINCENZO vs BONETT KARL JUDE - 243/2003/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), MALTA

KOLLIZJONI, DOVERI TA` MIN ISUQ - PEDESTRIANS LI JKUNU QED JIMXU TAHT IL-BANKINA - KOLLIZJONI, DOVERI TA` PEDESTRIAN - KOLLIZJONI, INCIDENT BEJN VETTURA U PEDESTRIAN

F' materja ta' investiment ta' pedestrians jokkorri li jigi qabel xejn puntwalizzat dak li drabi ohra gie enuncjat, u cjoe, illi "f' kazijiet ta' din ix-xorta l-indagini li trid issir hi duplici jigifieri tant dwar il-kondotta fis-sewqan tad-driver biex jigi determinat jekk ghamelx xi manuvra nkonsulta u negligenti li ma jmissux jaghmel, kemm dwar il-moviment tal-pedestrian halli jigi determinat jekk kienx l-agir tieghu li wassal ghal dak li gara, fid-dawl tac-cirkostanzi kollha tal-kaz kif emergenti mill-provi akkwistati fil-process".

L-imgieba tas-sewwieq u tal-pedestrian, qua utentitat-triq ghandha tkun:-

(1) "Driver ghandu juza d-diligenza kollha biex jevita pedestrian lijaqsam it-triq anke jekk il-pedestrian jaqsam negligentement u ghalhekk ghandu jigi ritenut responsabbli jekk ikun naqas minn xi dmir tieghu b' mod li jkun pogga ruhu f' posizzjoni li ma setax jevital-investiment ta' pedestrian. Il-kaz li fih id-driver jista' jkun ezentat mir-responsabilita` hu dak biss fejn il-pedestrian, b' xi att inaspettat u subitaneu, jew xort' ohra b' xi ghemil tieghu, ikun qieghed lid-driver f' posizzjoni li, anke bl-uzu tad-diligenza mehtiega, dan ma setax assolutamentjevita l-investiment".

(2) "Il-pedestrian ghandu certament drittijiet fic-cirkolazzjoni tat-traffiku, imma ghandu wkoll obbligi. Jekk il-pedestrian ikun qieghed ruhu f' post fejn mhux suppostikun, u driver li jkun qed isuq karozza b' mod regolari jsib ruhu f' posizzjoni ta' emergenza subitanea minhabba fih, dak id-driver ma ghandux jigi ritenut hati ta' sewqan perikoluz u tal-konsegwenzili jista' jsofri dak il-pedestrian f' dik il-konsegwenza".

(3) "Il-pedestrian ghalkemm ghandu dritt li jkun fil-karreggjata biex jaqsam certament ghandu wkoll id-dover li juza prudenza biex jaqsam 'with reasonable dispatch'. Aktar u aktar tehtieg dik l-attenzjoni tal-pedestrian meta si tratta ta' uncontrolled crossing".

(4) "Hu veru li anki l-pedestrian ghandu d-doveri tieghu fit-traffiku stradali; imma biex driver ta' karozza li jinvesti pedestrian u jikkagunalu offizi fuq il-persuna tieghu jista' jiskolpa ruhu, jehtieg li jirrizulta li l-kawza unika u determinanti ta' l-investiment kienet tikkonsisti fil-komportament imprudenti tal-pedestrian li gie milqut; u ma tistax tiginvokata mid-driver l-iskriminanti ta' l-emergenza subitanea meta tikkonkorri l-kolpa ta' l-awtista,li tkun impedietu milli jevita l-konsegwenzi ta' l-emergenza. Il-konducenti ta' vetturi ma ghandhomx jipprezumu normalita` perfetta ta' komportament tal-pedestrian imma ghandhom dejjem jivvalutaw tajjeb il-kontingenzi stradali u jirregolaw il-velocita` taghhom b' margini sufficjenti ta' sikurezza".

Huwa dezumibbli minn dawn il-gudikati illi kemm il-pedestrian kif ukoll il-konducent ta' vettura ghandhom josservaw dejjem ir-regoli tal-prudenza u tal-bon sens fic-cirkolazzjoni stradali. Fattur determinanti iehor li jemergi minn dawn l-istess gudikati huwa dak li biex driver ta' vetturajiskansa ruhu minn addebitu ta' htija jrid juri li hu gie rinfaccjat minn sitwazzjoni inevitabbli lissorprendietu. Dan aktar u aktar meta "fi trieqtu jinzerta nies li minhabba l-eta` taghhom jew ghal xi raguni ohra ma jkollhomx la dik ic-celerita` ta' percezzjoni, la dik il-prontezza ta' decizjoni, u lanqas dik l-izveltezza ta' movimenti, li jehtiegu c-cirkostanzi mprovvizi".

M' hemm ebdapresunzjoni li, fil-kaz ta' accident bejn motor car u pedestrian, il-pedestrian ghandu dejjem raguni". Issokta mbaghad jigi osservat illi "b' danakollu hu veru illi, fejn m' hemmx regolat b' xi modpartikolari l-passagg tal-pedestrians, pedestrian li juza t-triq karrozzabbli anqas ghandu jitqies bhala xi intruz; u filwaqt illi l-pedestrian ghandu certament juza l-kura mehtiega biex ma johloqx ghall-utenti ohra tat-triq sitwazzjonijiet ta' perikolu jew emergenza, minn naha l-ohra d-drivers ta'karozzi, li huma magni ta' potenza li joqtlu jew ikorru, ghandhom l-obbligu gravi li jiehdu kura lijsuqu b' mod illi ma jkunux ta' perikolu jew dannu ghall-pedestrians li ghandhom ukoll id-dritt li juzaw it-toroq";