12/01/2005

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

CAMILLERI CHARMAINE vs ABDILLA EUGENIO SIVE GINO ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

CAMILLERI CHARMAINE vs ABDILLA EUGENIO SIVE GINO ET - 659/2002/1 - OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR), MALTA

SENTENZA, ANKI FI PROCEDURI SOMMARJI SENTENZA GHANDHA TKUN BEN MOTIVATA - SENTENZA, HTIEGA LI TKUN BEN MOTIVATA - SENTENZA, MOTIVAZZJONI TA`

Skond l-Artikolu 218 tal-Kodici ta' Procedura, "fis-sentenza ghandhom qabel xejn jinghataw ir-ragunijiet li fuqhom il-qorti tkun ibbazat id-decizjoni taghha, u ghandu jkun hemm fiha wkoll riferenza ghall-procediment, ghat-talbiet ta' l-attur u ghall-eccezzjonijiet tal-konvenut". Isegwi mbaghad bl-Artikolu 219 ta' l-istess Kodici illi "kull dikjarazzjoni li l-qorti trid li tkun deciziva jew obbligatorja, ghandha tigi mdahhla fid-dispozitiv";

Sabiex tigi stabilita l-vera portata ta' sentenza hija mehtiega indagini dwar liema kienet il-kwistjoni li l-Imhallef kien imsejjah jippronunzja ruhu dwarha u d-diskussjoni li tkun ipprecediet il-gudizzju tieghu u ezami tad-dispozittiv fil-kumpless tieghu kollu, mqabbel u mpoggi in armonija mal-motivazzjoni, li hija wkoll parti mis-sentenza, minkejja li l-gudikat ma jemergix minnha u meta l-parti disposittiva ta' sentenza tkun koncepita f'termini generici, is-sinjifikat taghha jista' jigi ristrett ghall-konsiderazzjonijiet li jkunu immotivawha.

Il-volonta` tal-gudikant tista' tittiehed anke mill-konsiderandi tas-sentenza; id-disposittiv ma ghandux jittiehed separatament mill-motivat, imma ghandu jigi minn dan definit u spjegat.

Kif ritenut drabi ohra jezistu sitwazzjonijiet fejn certi konstatazzjonijiet li tkun ghamlet il-Qorti huma fis-sustanza veri dispozitivi anke jekk dawn ma jkunux effettivament qeghdin fil-parti dispozitiva izda f' parti ohra tas-sentenza;

Salv allura li l-konkluzjoni finali ma tkunx kontradittorja mal-konstatazzjonijiet jew dikjarazzjonijiet li jkun hemm fil-parti razzjonali u purke dawn l-istess dikjarazzjonijiet ikunu almenu intelligibbli, anke jekk mhux necessarjament dettaljati,l-istess parti konkluziva tas-sentenza ma ghandhiex ghalfejn tirrepeti dak li jkun gja jinsab espostfil-parti razzjonali taghha. L-importanti huwa li jkun hemm decizjoni u mhux l-ubikazzjoni taghhaf' parti jew ohra tas-sentenza.

Il-Qorti hi certament obbligata bil-provvediment tal-ligi (Artikolu 218, Kapitolu 12) li fis-sentenza taghti opinjoni motivata fejn ikun hemm talbiet specifici jew eccezzjonijiet ghalihom. Dan jghodd ukoll fil-kaz tal-kontro-talbiet u l-eccezzjonijiet ghalihom.

Illum, kif saput, taht l-inkalzar tal-gurisprudenza evoluta mill-organi gudizzjarji Ewropejin materja jinsorgi l-principju li tali motivazzjoni mhux biss trid tirrizulta fis-sentenza izda wkoll li din trid tkun adegwata. "Motivazzjoni li kellha tkun tali li fil-minimu kienet tissodisfa fuq kollox il-partijiet in kawza fuq il-korrettezza fattwali u guridika tar-ragunijiet li wasslu ghad-decizjoni. Hu fid-dawl ta' dan il-principju appena accennat li gie ritenut li l-motivazzjoni, waqtli f' kull kaz kellha tkun adegwata, pertinenti u relatata mal-kwestjonijiet ta' fatt u dritt sottomessi lill-Qorti mill-partijiet in kawza, kienet certament id-decizjoni tal-Qorti ta' l-Ewwel grad likellha tkun l-aktar ezawrjenti proprju ghaliex hi l-motivazzjoni taghha li kellha tipprovdi l-bazita' l-aggravju ta' l-eventwali appell moghti lil tribunal ta' revizjoni";

Naturalment dan majfisserx illi l-Qorti kellha taghti bilfors, anke fuq il-fatti, motivazzjoni elaborata imma li almenu l-kontendenti jkunu jafu r-raguni ghaliex it-talba jew kontro-talba tkun qed tigi milqugha jew michuda. Kif gja fuq manifest hi l-fehma ta' din il-Qorti illi dan l-element ta' motivazzjoni bazika li l-appellanti f' dan il-kaz kellhom dritt ghaliha tinsab nieqsa ghal kollox fid-decizjoni appellata. Dan s' intendi riferibilment u unikament ghall-kontro-talba taghhom.