01/12/2004

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

TRAPANI GALEA FERIOL GINO PRO ET NOE vs DEGUARA PAOLA ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

TRAPANI GALEA FERIOL GINO PRO ET NOE vs DEGUARA PAOLA ET - 3/2000/2 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), BORDIJIET

LOKAZZJONI, DISTINZJONI BEJN CESSJONI U SULLOKAZZJONI - LOKAZZJONI, SULLOKAZZJONI - GRAD TA` PROVA MEHTIEG - LOKAZZJONI, SULLOKAZZJONI - KUNSENS MEHTIEG AI TERMINI TAL-KAP. 199 - LOKAZZJONI, TALBA GHAL RIPRESA TAHT IL-KAP. 199 - DRITT GHAL KUMPENS - LOKAZZJONI, TALBA GHAL RIPRESA TAHT IL-KAP. 199 - FORMULAZZJONI TAT-TALBA - LOKAZZJONI, TRASFERIMENT AI TERMINI TAL-KAP. 199

Wahda mir-ragunijiet prospettati mil-ligi fil-Kapitolu 199 ghar-ripreza da parti tas-sid tar-raba minnu lokat hi dik fejn "ir-raba jkun gie sullokat jew il-kirja tieghu giet trasferita minghajr il-kunsens ta' sid il-kera lil xi persuna ohra li ma tkunx xi kerrej iehor ta' l-istess raba jew membru tal-familja" [Artikolu 4 (2) (c)];

Huwa mill-ewwel distingwibbli l-kaz, trattandosi ta' kirja ta' fond rustiku minn dak fil-kaz ta' kirja ta' fond urban billi din ta' l-ahhar skond Artikolu 9 (a)tal-Kapitolu 69, id-dritt tar-ripussess tal-fond hu koncess, f' kaz ta' sullokazzjoni jew trasferiment tal-kirja meta tali jsiru "minghajr il-kunsens espress ta' sid il-kera". Kif ahjar interpretatf'gurisprudenza affermata f'dan l-ahhar kaz prospettat "il-ligi, precizament biex tevita l-kwistjonijiet u supposizzjonijiet ta' approvazzjoni u kunsens tacitu, trid li l-kunsens ghas-sullokazzjoni jkun espress. Li kieku l-ligi kienet trid li semplici kunsens tal-lokatur ikun bizzejjed, kien kif kien, anki tacitu, ma kienx ikun hemm ghalfejn jinghad li l-kunsens mehtieg kien il-kunsens espress".

Dan il-punt qed jigi llustrat u accentwat biex jaghti rizalt lil fatt illi fil-kaz ta' kirjaagrikola l-ligi ma tirrikjedix li l-kunsens ikun espress. Li jfisser allura li f' dan il-kaz dan il-kunsens jista' jkun tacitu jew dezunt mic-cirkostanzi;

Is-sullokazzjoni, a differenza ta' cessjoni ta' drittijiet, oltre li ma tirrikjedix il-miktub ghas-sussistenza taghha "tohloq kuntratt gdid ta' kiri, li ghalih sid il-kera principali huwa totalment estraneu u li hu nettament distint mill-kuntratt orginarju tal-kirja principlali; u ghalhekk, quddiem sid il-kera, is-subinkwilin huwa terza persuna".

Kwantu ghal fatt tat-trasferiment tal-kirja li jsemmi d-dispost tal-ligi in diskussjoni, kif drabi ohra rilevat, dik il-lokazzjoni ma hijiex limitata ghac-cessjoni kif kontemplat fil-Kodici Civili izda ghandha konnotazzjoni aktar wiesgha u "tikkolpixxi kull forma ta' trasferimenttal-kirja li ssir minghajr il-kunsens espress tas-sid, u ma taghmel ebda distinzjoni bejn trasferiment oneruz u gratuwitu; u konsegwentement mhux rikjest li jkun thallas xi korrispettiv biex jissussisti t-trasferiment tal-kirja kontemplat bl-Artikolu 9 tal-Kapitolu 69.

Premess is-suespost, huwa pacifikament akkolt illi "pero` hu car u ovvju illi hu s-sid li jrid jipprova dak li jallega u cjoe li l-inkwilin bla kunsens tieghu ssulloka l-fond jew itrasferixxa l-kirja. U tali prova mhux bizzejjed li tkun indizju jew probabilita`. Jehtieg li tkun univoka u kredibbli sal-punt li twassal lill-gudikant ghall-konvinciment illi l-inkwilin ma kienx ghadu bhala fatt li juzufruwixxi mid-drittijiet lilu kompetenti bhala kerrej u li kien ghadda dawn l-istess drittijiet komprizi fit-tgawdija tal-haga lilu mikrija lil haddiehor".

Il-manifestazzjoni tal-kunsens mis-sidien trid ukoll tirrizulta b' mod car u inekwivoku in kwantu tinvolvi rinunzja ta' dritt. U kif maghruf "ir-rinunzji huma 'di stretto diritto' u ghandhom jirrizultaw minn fatti assolutament inkonciljabbli mal-konservazzjoni tad-dritt u li juru l-volonta` preciza tar-rinunzjant". Fi kliem iehor hemm bzonn li din ir-rinunzja tirrizulta minn att jew kumpless ta' atti li jissupponu necessarjament fir-rinunzjant l-intenzjoni li huwa jabdika d-dritt tieghu.

Indubbjament, biex jista' jinghad li tezisti xi ratifikal-intimati jehtiegilhom bhala l-ewwel rekwizit jiddemostraw li s-sidien kienu jafu biha;

Kwantu ghall-aggravju l-iehor sollevat mill-appellanti huwa argomentabbli mis-subincizi (4) u (5) ta' l-Artikolu 4 tal-Kapitolu 199 illi meta l-kawzali tat-talba ma tkunx bazata fuq is-subparagrafi (a) u(b) tas-subinciz (2) ta' l-istess Artikolu 4 [bzonn tas-sid] allura mhux biss il-Bord ma jiffissax il-kumpens izda addirittura r-rikors li jkun talab ir-ripreza lura tar-raba ma ghandux ghalfejn jikkontjeni talba ad hoc ghal likwidazzjoni tal-kumpens. Dan hu hekk il-kaz fejn it-tehid jintalab fuq il-bazi tas-sullokazzjoni [subparagrafu (c)] jew morozita [subparagrafu (e)] jew ghal xi raguni ta' ksur tal-kondizzjonijiet lokatizji, ezemplifikati fis-subparagrafi (d) u (f).