23/06/2004

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

FALZON ALFRED ET NOE vs SCERRI KARMENU ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

FALZON ALFRED ET NOE vs SCERRI KARMENU ET - 128/1998/1 - OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR), BOARDS

LOKAZZJONI, GUSTIFIKAZZJONI GHAL MOROZITA` FIL-HLAS TAL-KERA - LOKAZZJONI, META L-INKWILIN JISTA` JZOMM IL-KERA - LOKAZZJONI, MOROZITA` FIL-HLAS TAL-KERA

F'materja fejn il-ligi trid tissalvagwardja d-dritt tas-sid ghall-hlas tal-kera li hu wiehed mill-obbligi principali ta' l-inkwilin, is-sanzjoni ultima tal-izgumbrament hi naturalment mehtiega u ghandha tigi applikata, imma dan biss f'dawk il-kazijiet fejn il-ligi strettament timponiha. Id-dicituratal-ligi ghandha tigi allura applikata imma l-interpretazzjoni li ghandha tinghata ghandha tkun restrittiva, anke jekk korretta. Dan ghaliex is-sanzjoni ta' l-izgombru ma hijiex mahsuba fil-ligi bhala xi vantagg li jista' jakkwista s-sid bhala konsegwenza tan-non pagament tal-kera fit-terminu stabbilit, imma bhala deterrent biex l-inkwilin jadempixxi l-obbligu tieghu li jhallas il-kera. Hu ghalhekk li l-gurisprudenza hi konkordi li ma timponix is-sanzjoni tal-izgumbrament f'dawk il-kazijiet fejn id-dispost tal-ligi ma jkunx gie osservat bi precizjoni jew fejn ic-cirkostanzi jkunu tali li l-inkwilin ikun legalment gustifikat fl-inosservanza ta' l-obbligi kontrattwali tieghu.

L-Artikolu 1541 tal-Kodici Civili jiddisponi li:

1541. (1) Jekk sid il-kera, wara li jigi msejjah b'att gudizzjarju, ma jaghmilx it-tiswijiet li ghalihom hu obbligat, il-kerrej jista' jitlob, b'citazzjoni, li jigi awtorizzat li jaghmel dawk it-tiswijiet bi spejjez ta' sid il-kera, taht dawk il-kondizzjonijiet illi l-qorti jkun jidhrilha xierqa fic-cirkostanzi.

(2) Il-kerrej ghandu jedd li jzomm il-kera maghluq jew dak li jkun ghad irid jaghlaq, biex jithallas lura ta' dawk l-ispejjez, blahsara tal-jeddijiet tieghu ghal kull somma akbar, jekk l-ammont ta' dawk l-ispejjez ikun izjed minndak il-kera.

Jispetta lis-sid li jipprova b'mod definit u bla dubbju ragjonevoli mhux biss li jkun ghamel interpellazzjonijiet skond il-ligi u li dawn ikunu waslu ghand l-inkwilin imma wkoll li l-inkwilin ikun baqa' inadempjenti.

Huwa pacifiku illi biex kerrej ikollu jedd jipprevalixxi ruhu mid-dispost tal-Artikolu 1541 tal-Kodici Civili u allura li jzomm il-kera maghluq dan hu obbligat isegwi l-procedura dettata minn dan id-dispost tal-ligi. Li jfisser allura illi "jekk il-konduttur ikun segwa din il-procedura huwa jkollu dritt izomm il-kera biex jithallas tal-ispejjez li jkunghamel; u barra minn dan, il-lokatur ikun tenut ghad-danni li jkun sofra l-konduttur minhabba n-nuqqas jew id-dewmien tal-lokatur fl-ezekuzzjoni ta' dawk ir-riparazzjonijiet.

Dan stabbilit, jirrizulta f'dan il-kaz li l-inkwilini appellanti pprocedew kontra sid wiehed biss tal-fond u ghalkemmis-sentenza taghmel stat kontra dan is-sid wiehed ma tistax tippregudika lis-sid l-iehor li ma kienx parti fil-proceduri.

Il-ligi tirreferi expressis ghall-ispejjez tat-tiswijiet. Li jfisserallura illi l-intitolar ghad-dritt taz-zamma tal-kera kellu se mai jilhaq il-livell ta' din is-somma, u mhux ukoll tal-istess somma raggruppata mal-ispejjez tal-kawza.

L-inkwilin ma jistax jippretendi li jzomm il-kera biex jithallas jew jikkompensa kreditu minnu pretiz kontra l-lokatur, jekkma jkunux wiehed mill-kazi li fihom il-ligi tippermetti lill-inkwilin li jzomm il-kera, jew jekk il-kreditu tieghu ma jkunx likwidu. Jekk il-konduttur jinsisti fir-rifjut tieghu li jhallas il-kera minhabba dik il-pretensjoni tieghu, huwa jinkorri fil-morozita` kontemplata mil-ligi biex huwa jiddekadi mil-lokazzjoni.