20/10/2003

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

GAUCI JOSEPH vs KERKOUB CATHERINE

N/A

FINAL JUDGEMENT

GAUCI JOSEPH vs KERKOUB CATHERINE - 29/2002/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), BORDIJIET

LOKAZZJONI, KOMPETENZA TAL-BORD LI JIRREGOLA L-KERA - LOKAZZJONI, KOMPETENZA TAL-QRATI ORDINARJI - LOKAZZJONI, MEMBRI TAL-FAMILJA LI KIENU JGHIXU MAL-INKWILIN FIZ-ZMIEN TAL-MEWT TIEGHU - LOKAZZJONI, RILOKAZZJONI FAVUR OKKUPANT LI MA JIKKWALIFIKAX BHALA MEMBRU TAL-FAMILJA TA` INKWILIN LI JKUN MIET

Il-gurisprudenza tal-Qrati taghna hi f'certu sens konkordi filli tirritjeni illi t-tribunal kompetenti biex jiehdu konjizzjoni ta' kwestjonijiet li jirrigwardaw jekk persuna konvenuta ghandiex jew letitolu biex tiddetjeni l-fond huma l-Qrati ordinarji. Dan anke fejn si tratta ta' kontestazzjoni tat-titolu ghall-lokazzjoni.

Il-Bord tal-Kera huwa kompetenti biex jiehu konjizzjoni ta' talbaghar-ripresa tal-pussess tal-fond fil-kaz li bejn il-partijiet ikun hemm rapport ta' lokazzjoni; fejn it-talba mhiex bazata fuq il-fatt tal-lokazzjoni u ghal xi wahda mir-ragunijiet li skond il-ligitista' timpedixxi r-rilokazzjoni l-Bord ma kienx kompetenti biex jiehu konjizzjoni tat-talba biex jigi awtorizzat jiehu taht idejh il-porzjoni tad-dar f'gheluq il-lokazzjoni taghha.

Minn naha l-ohra una volta l-Qorti ordinarja tasal ghal konkluzjoni li l-konvenut ghandu titolu ta' lokazzjoni,allura ma titqiesx izjed kompetenti.

Tkun petizzjoni ta' principju li jinghad illi, ghaliexskond l-Art 1572 tal-Kodici Civili l-kiri ma jinhallx bil-mewt tal-kerrej, "ergo" l-eredi ghandhom il-beneficcju koncessi mil-ligi specjali. Iz-zewg ligijiet qeghdin jikkontemplaw sitwazzjonijiet diversi bi skopijiet ghal kollox diversi, u ma jistghux jigu konfuzi flimkien sempliciment ghaliex l-eredi, jew l-eredita` gjacenti tal-kerrej, mal-mewt tieghu jidhol f'loku ghaz-zmien li jkun baqa', u ghal dawk il-finijiet tal-ligi komuni jitqiesu l-kerrejja ghal dak iz-zmien. Dan ma jfisserx illi kwindi huma ghandhom ukoll jitqiesu kerrejja ghall-finijiet tar-rilokazzjoni taht il-ligi specjali. Jekk dan jigrix jew le jiddependi esklusivament minn xi tghid u x'riedet tghid l-istess ligi specjali.

Li kieku l-kompetenza tal-qorti ordinarja kienet tarresta ruhha una volta biss li jkun determinat, fil-kaz ta' eredi, illi dan jissubentra fid-dritt tal-inkwilinat li jkun miexi bil-mod kif regolat bil-Kodici Civili, s-sid imbaghad ma kienx ikollu ghalfejn jadixxi lill-Bord billi dan seta'bis-sahha tal-Artikolu 1568 jimpedixxi r-rilokazzjoni billi jaghti semplici kongedo. Jekk dan ma jaghmlux u jaghlaq iz-zmien korrenti il-gurisprudenza hi fis-sens illi jekk il-persuna subentrata tkunbaqghet fil-godiment tal-fond, issir favur taghha r-rilokazzjoni, li tohloq bejnha u s-sid rapportdirett ta' inkwilinat. Hi allura titqies inkwilina "jure proprio" u bhala tali tidhol taht il-protezzjoni kollha tal-Ordinanza.

It-tribunal specjali ghandu kompetenza limitata. Ghandu biss is-setgha li jara ghandux jaghti permess lil sid il-kera (f'dak il-kaz ta' raba) li jrid jibdel il-kondizzjonijiet tal-kiri jew irid illi ma jgeddidx il-kiri favur kerrej meta jintemm. Dan ma jfisserxilli kull meta tissemma l-kelma "kera" l-qrati ta' gurisdizzjoni ordinarja jitilfu l-kompetenza. Jekk ghad-determinazzjoni tal-kwistjoni quddiem qorti ta' gurisdizzjoni ordinarja ikun mehtieg illi qabel xejn tinghata twegiba ghall-kwistjoni incidentali jekk il-konvenut huwiex kerrej jew le, il-qorti ghandha wkoll is-setgha li taqta' dik il-kwistjoni incidentali. Mhux korrett li jinghad li l-interpretazzjoni tal-ligi specjali jista' jaghtiha biss it-tribunal specjali mwaqqaf taht dik il-ligi; is-setgha tal-qorti ta' gurisdizzjoni ordinarja tieqaf biss meta l-kwistjoni tkun dwar jekk sid il-kera jistax jibdel il-kondizzjonijiet tal-kiri jew jistax ma jgeddidx il-kiri favur "kerrej" meta jintemm.

Fil-ligi specjali (Kap 69) mkien ma nsibu stipulat illi biex persuna, kerrejja taht il-ligi komuni, titqies ukoll kerrejja taht il-ligi specjali, l-proceduri fir-rigward ghandhom jigu promossi quddiem il-Bord jew li kien dan it-tribunal li kellu s-setgha jinvesti kwestjoni biex jigi determinat, kif qed jintalab, illi l-intimata ma kenitx tikkwalifika bhala inkwilina a norma tal-Kap 69.

Biex jigi ezaminat il-punt jekk l-intimata kienetx kontinwatrici tal-personalita` guridika tal-mejjet u kelliex allura d-dritt ghar-rilokazzjoni tal-fond din il-materja kellha tkun investita uepurata mill-qorti ordinarja anke bl-appozitu ezami tad-definizzjoni tal-kelma "kerrej" taht il-Kap69. Dan kellu, dejjem fil-fehma tal-Qorti, ikun ir-rizultat prattiku tal-vertenza u li, wara kollox kien ikun konsistenti mal-principju assodat, rakkolt kif fuq manifest f'gurisprudenza affermata, bhala proposizzjoni sensata ta' ligi.

Dan ma jfissirx illi l-Bord huwa prekluz milli jirrizolvi kwestjonijiet ta' dritt li jinqalghu fil-kompetenza tieghu fil-kors ta' kawza quddiemu.