02/06/2003

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

COMMONWEALTH EDUCATIONAL SOCIETY LTD vs CAMILLERI ADRIANA

N/A

FINAL JUDGEMENT

COMMONWEALTH EDUCATIONAL SOCIETY LTD vs CAMILLERI ADRIANA - 372/1999/2 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), MALTA

ATTI GUDIZZJALI, FORMALITAJIET RIKJESTI META PREZENTATI F`ISEM PERSUNA LI JINSABU BARRA MILL-GZEJJER TA` MALTA U GHAWDEX - RITRATTAZZJONI, APPLIKAZZJONI HAZINA TAL-LIGI - RITRATTAZZJONI, NATURA TAL-PROCEDURI - RITRATTAZZJONI, RIMEDJU STRAORDINARJU

L-istitut tar-ritrattazzjoni li, kif pacifikament akkolt, dejjem gie meqjus bhala wiehed straordinarju, governat minn regoli ta' interpretazzjoni strettissima. Anzi, fil-verita`, l-Qrati taghna dejjem ammonew illi ma ghandux jigi konsentit illi taht il-pretest tar-ritrattazzjoni l-litigant sokkombent jerga' jiftah il-kawza berah, u b'hekk jigi indirettament krejat tribunal tat-tielet istanza.

Is-subinciz (e) ta' l-Artikolu 811 tal-Kap. 12 jaghti lok ghar-rimedju ta' ritrattazzjoni "jekkis-sentenza tkun applikat il-ligi hazin". Il-ligi tissokta, imbaghad, tiddefinixxi l-limiti ta' danis-subinciz billi tipprovdi s-segwenti:-

"Ghall-finijiet ta' dan il-paragrafu, jitqies li kien hemm applikazzjoni hazina tal-ligi, fil-kaz biss li d-decizjoni, meta l-fatt kien tassew kif stabbilit fis-sentenza attakkata, ma tkunx skond il-ligi, basta li l-kwistjoni ma tkunx dwar interpretazzjoni ta' ligi, li fuqha l-Qorti tkun espressament tat decizjoni".

Il-kazistika taghna fuq din id-disposizzjoni hi wahda abbundanti u, kif ser jintwera, nkwadrata b'dawn ir-riflessjonijiet alkwantu restrittivi:

1. Hemm biss applikazzjoni hazina tal-ligi fit-termini ta' dan is-subincizmhux meta jkun hemm interpretazzjoni hazina tal-ligi applikabbli ghall-fatti imma biss meta ma tkunxgiet applikata l-ligi gusta ghal dawk il-fatti;

2. Irid jigi provat li l-Qorti applikat il-ligi l-hazina u mhux li applikat il-ligijiet taghha b'mod hazin.

3. L-ipotesi ta' applikazzjoni hazina ta' ligi tikkonkreta ruhha meta hemm vjolazzjoni manifesta tal-ligi, u mhix soggetta ghall-interpretazzjoni, razjocini jew argomenti.

Min jipprezenta att gudizzjarju jrid ikun prezentifil-gurisdizzjoni Maltija fil-mument tal-prezentazzjoni ta' l-att u jekk ma jkunx, allura l-att ghandu jigi prezentat permezz ta' mandatarju jew prokuratur. Jekk dan ma jsirx dak l-att jigi ritenutnull. Il-Qrati taghna kienu jakkordaw biss certa liberalita` ta' gudizzju fejn wara l-prezentata valida ta' l-att promotur, dak li jkun jassentixxi ruhu temporanjament fil-kors tal-proceduri u fl-intervall jigu ntavolati atti ohra f'ismu. F'kazijiet analogi, kif bosta drabi ritenut, il-mandat ta' l-avukat jew prokuratur legali ma jispiccax u lanqas jigi sospiz bis-safar tal-mandanti. U allura dawn, in forza tal-Art. 180, jistghu jipprezentaw skritturi ghall-mandanti taghhom.