06/02/2003

CIVIL COURT, FIRST HALL

MICALLEF JOSEPH R.

ZAMMIT CARMEN PRO ET NOE vs DADOUCH WAIL ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

ZAMMIT CARMEN PRO ET NOE vs DADOUCH WAIL ET - 2622/2000/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

Iva

FILJAZZJONI, AMMISSJONI TAL-OMM - FILJAZZJONI, IMPUNJAZZJONI TAL-LEGITTIMITA` - INTERESS TAL-MINURI - FILJAZZJONI, IMPUNJAZZJONI TAL-LEGITTIMITA` - INTERESS TA` L-OMM - FILJAZZJONI, PUSSESS TA` STAT LEGITTIMU

Azzjoni li biha jigi attakkat l-legittimita` ta` wild tikkostitwixxi deroga ghar-regola li wild imnissel fiz-zwieg jitqies li hu bin zewg ommu (pater is est quem iustae nuptiae demonstrant). L-effettta' azzjoni bhal din hija li tnehhi lill-wild minn stat legittimu u taghtih stat ta' wild missier mhux maghruf.

Ir-regola migjuba fl-artikolu 67 tal-Kodici Civili (l-iben imnissel matul iz-zwieg jitqies li hu bin zewg ommu) hija meqjusa bhala wahda juris tantum, sakemm ma jintweriex li dak migjub fl-Att tat-Twelid (l-istat legittimu) hu rifless ukoll fil-pussess ta' stat li jaqbel mal-Att.

Billi l-ligi trid li hadd ma jithalla jwaqqa' l-istat legittimu tieghu jekk l-Att tat-Twelidjistabilixxi dan u jekk il-wild ikollu l-pussess ta' stat li jaqbel ma' dan, allura f'kaz li l-wildikun fil-pussess ta' stat li ma jaqbilx mal-Att, l-azzjoni tista' tigi mressqa. Fi kliem iehor, f'azzjoni irid jintwera li l-istat legittimu muri fl-Att tat-Twelid ma jaqbilx ma' dawk ic-cirkostanzita' stat li fosthom hemm uhud imsemmija fl-artikolu 80(2) tal-Kodici Civili. Il-wild (jew min jagixxi f'ismu) jehtieglu juri biss dan in-nuqqas ta' konformita' bejn l-istat legittimu muri fl-Att tat-Twelid u l-pussess ta' stat differenti: ma hemm l-ebda limitazzjoni ohra ghall-ezercizzju tal-azzjoni, bhalma japplika fil-kaz fejn terzi jattakkaw il-legittimita' ta' wild taht l-artikolu 77 tal-Kodici. Ghalhekk inghad ukoll li l-fatt li zewg l-omm ikun prezenti f'Malta u wkoll kien f'qaghda li jkollu relazzjonijiet mal-omm m'ghandux ikun ta' xkiel fit-tiftix li jsir biex jigi stabilit min hu l-missier naturali tal-wild.

Biex dan isehh, huwa mehtieg li jingiebu provi tajbin li juru li l-wild mhux bin zewg l-omm. Dawn il-provi jistghu jinstiltu minn cirkostanzi li jkunu sehhew kemm qabel, kemm waqt u wkoll wara t-twelid. Imma dawn il-provi jehtieg li jkunu precizi, konklussivi, u ta' min jorbot fuqhom, ladarba jolqtu ghal dejjem l-interessi tal-wild, l-izjed jekk dan ikun ghadu tahtl-eta' meta titmexxa l-kawza.

Minhabba li l-ligi tipprovdi li l-istqarrija wahedha tal-omm fis-sens li zewgha m'huwiex missier il-wild m'hix bizzejjed biex teskludi l-paternita' tar-ragel, jitnissel fl-omm interess li l-istat ta' wliedha jigi determinat gudizzjarjament fuq talba taghha, ukolljekk bil-ghan li wliedha ma jkunux suggetti ghal riskju li jigu strumentalizzati mill-missier legali f'xi waqt f'hajjithom. Dan l-interess huwa attwali u guridiku, fid-dawl tal-kwestjoni tal-kura u l-kustodja tal-wild.

Ghalkemm il-ligi ma tghidx espressament li l-wild jista' jressaq huwa nnifsu azzjoni bhal din fin-nuqqas ta' azzjoni minn zewg l-omm biex jikkontesta l-paternita', huwa mifhum li dan jista' jsir ukoll jekk zewg l-omm ma jqanqal xejn dwar il-paternita' dikjarata tal-wild fl-Att tat-Twelid.

Dan huwa gustifikat bil-htiega essenzjali li wild jinheles mid-dubji dwar l-istat tieghu, u jghodd ukoll ghall-kaz fejn l-azzjoni titressaq minn xihadd f'isem il-wild li ghad m'ghandux l-eta' li jista' jaghti kunsens.

Huwa minnu wkoll li f'xi kazijiet inghad li l-azzjoni ta' tiftix ta' paternita' naturali hu dritt esklussivament personali u subordinat ghar-rieda u l-kunsens tat-titolari, u li, b'mod partikolari mara (l-omm) mhix il-persuna legittima li tressaq kawza f'isem uliedha li twieldu minn relazzjoni li kellha ma' ragel iehor li mhux zewgha. Il-Qorti, qieset li dik il-linja ta' decizjonijiet ma kinitx mibnija fuq tifsira xierqa tal-ligi, imma fuq konsiderazzjonijiet ta' natura morali marbutin sfiq mal-epoka li fiha nghataw. Meta llum il-gurnata l-enfasi huwa izjed fuq il-jedd ta' persuna li tkun taf sewwa min hi u x'inhuma l-origini taghha, u meta d-distinzjoni (jekk mhux ukoll l-istigma) bejn wild "legittimu" u wild "illegittimu" qeghda titlef kulma jmur in-niggieza taghha, il-Qorti tasal biex tghid li jidher izjed xieraq li l-istat ta' wild ikun determinat u stabilit mill-aktar kmieni milli aktar tard fil-hajja ta' dak li jkun. Fid-dinja li qeghdin nghixu fiha, fejn l-iskedar u t-taghrif dwar bniedem sar haga wahda ma' kull pass li jrid jaghmel fil-hajja, il-verita' dwar l-istat ta' persuna jisboq kull bizgha dwar l-"ittimbrar" taghha bit-"tikketta tal-illegittimita'". Huwa ghalhekk li jaqa' d-dmir li l-provi li jitressqu biex jistabikixxu l-istat mhux konformi mal-Att tat-Twelid iridu jkunu serji u sodi.