27/11/2008

CIVIL FIRST HALL (CONSTITUTIONAL JURISDICTION)

PACE RAYMOND C.

BRIFFA ANDREW ET vs KUMMISSARJU TA' L-ART ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

BRIFFA ANDREW ET vs KUMMISSARJU TA' L-ART ET - 49/2006 - CIVILI PRIM AWLA (SEDE KOSTITUZZJONALI), MALTA

DRITTIJIET FONDAMENTALI TAL-BNIEDEM, ESPROPRJAZZJONI - META L-GVERN MA JUZAX IL-PROPRJETA` ESPROPRJATA

Il-kaz in ezami huwa wiehed fejn il-proprjeta' giet milquta minn dikjarazzjoni ta' esproprijazzjonimill-Gvern ghal skop pubbliku, imma fejn ma ittehidtx il-pussess tal-istess art u fejn il-process ta' esproprjazzjoni ma giex finalizzat ghaliex il-kuntratt finali ghadu ma sarx tant li ghadhom pendenti proceduri f'dan is-sens u sabiex jigi llikwidat il-kumpens.

Din il-kawza saret sabiex jigiddikjarat li l-esproprjazzjoni ta' bicca art ladarba ma saritx ghal skop pubbliku din tikser id-drittijiet fundamentali tar-rikorrenti skond l-Artikolu 37 tal-Kostituzzjoni u l-Artikolu 1 tal-EwwelProtokoll tal-Konvenzjoni Ewropea u ta' l-Artikolu 39 tal-Kostituzzjoni u l-Artikolu 6 (1) tal-EwwelProtokoll tal-Konvenzjoni, u b'hekk tiddikjara li d-dikjarazzjoni tal-Gvernatur General tat-13 ta'Frar 1969 ma ghandha ebda effett legali u sabiex konsegwentement din il-Qorti taghmel dawk id-dikjarazzjonijiet u taghti dawk ir-rimedji necessarji sabiex tizgura t-twettiq tad-drittijiet fundamentalital-bniedem.

Il-Qorti thoss li ghalkemm is-setgha tal-Istat li jesproprja proprjeta' ta' individwi hija mehtiega f'socjeta' demokratika biex jassiguraw l-attwazzjoni ta' zvilupp socjali u ekonomiku fl-interess tal-kollettivita' u dan huwa rikonoxxut anke fl-Artikolu 37 tal-Kostituzzjoni, izda dan id-dritt ma' huwiex assolut u insindakabbli, izda kellu jigi ezercitat strettament fil-limiti stabbiliti mhux biss mill-ligi li tawtorizza l-esproprju, izda wkoll fl-osservanza shiha tal-Kostituzzjoni u tal-Konvenzjoni, u f'dan il-kuntest l-operat ta' l-Istat huwa suggett ghall-verifika mill-organi gudizzjarji.

Ghaldaqstant, din il-Qorti tilqa' t-talbiet tar-rikorrenti u tiddikjara li l-esproprjazzjoni tas-sit fil-kawza, proprjeta` tal-esponent, tilledi d-drittijiet fundamentali taghhom u senjatament bl-Artikolu 37 tal-Kostituzzjoni u bl-Artikolu 1 tal-Ewwel Protokol tal-Konvenzjoni, kif ukoll bl-Artikolu 39 (2) tal-Kostituzzjoni u bl-Artikolu 6 (1) tal-Konvenzjoni, billi ma saritx ghal skop pubbliku. L-istess Qorti tordna li l-istess sit u art mertu ta' din il-kawza ghandhom jigu kkunsidrati bhala rilaxxati ghall-finijiet u effetti kollha tal-ligi favur l-istess rikorrenti u tiddikjara li kull procedura li ttiehdet kontra r-rikorrenti dwar l-istess sit u art fil-konfront tal-imsemmija rikorrenti huma kollha nulli u bla effett.