19/06/1953

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

CAMILLERI LUIGI A., MONTANARO GAUCI A.J., HARDING WILLIAM

ANNETTO XUEREB MONTEBELLO ET vs PAOLINA MAGRI ET

N/A

-

N/A

"ALTIUS NON TOLLENDI" - "NE LUMINIBUS AFFICIATUR" - ART. 563 TAL-KODICI CIVILI - PUSSESS - REINTEGRAZZJONI - SERVITU` "LUMINIUM" - SPOLL - TERMINU - TIEQA - TOLLERANZA

Hu pacifiku fil-gurisprudenza maltija illil-ezistenza ta` tieqa miftuha fil-fond propju ghal fuq artsapzju mhux mibni ta` haddiehor ma hix servitu`, imma sofferenza prekarja sakemm l-art jew spazju jibqghu mhux mibnijin. U sid din l-art jew dan l-ispazju jista` jibni u jimmura t-tieqa, ammenokke`s-sid tal-fond li fih hi miftuha t-tieqa ma jippruvax, mhux is-servitu` "luminium, imma jew is-servitu` "ne luminibus afficiatur' jew dik "altius non tolledni". hu elemtari, f'materja ta` pussess, illi l-pussess li trid il-ligi fl-ispoljat ghallf-inijiet ta` l-azzjoni ta` reintegrazzjoni ma hemmx bzonn ikun pussess b'titolu ta` proprjeta` jew ta` servitu`, izda hu bizzejjed pussess kwalunkwe, anki purament materjali u "di fatto". imma hud ejjem mehtieg li l-attur jipprova li ghandu "un possesso di fatto". Issa, la-tti ta` mera tolleranza ma jistghux iservu ta` fodnament ghall-akkwist tal-pussess; u allura tieqa simili, li hija semplici att ta` tolleranza, ma taghtix lanqas dak il-pussesss kwalunkwe li huwa oggett tar-reintegranda. Jekk stess l-ispoljat handu pussess tutelabili bl-azzjoni tar-reintegranda, l-azzjoni teighu ma irnexxix jekk ma tkunx giet ezercitata "infra bimestre". Fid-dottrina u fil-guriprudenza hemm diskordja dwar minn meta ghandu jibda jghaddi dan it-terminu ta`xahrejn. Uhud isostnu li dan it-terminu jibda jghaddi mill-ahhar att konsumativ ta` l-ispoll; ohrajn jghidu illi hemm l-ispoll ukoll met ajigi kommess att li jiddisturba l-godiment, avvolja ma jkunxgieb privazzjoni totali tal-godiment lill-ispoljat. Fil-kaz prezenti, dina l-kwistjoni ma gietx deciza; u dana ghaliex il-Qorti sabet illi, anki kieku kellha tittiehed it-tezi l-aktar favorevolu ghall-attur, illi cjoe` t-temrinu ta` xahrejn ghandu jibda jghaddi mill-ahhar att kunsumativ ta` l-ispoll, jigi li dejjem l-azzjoni giet ezercitat wara li kien ghadda dak it-terminu. U dan aparti li l-istess Qorti rriteniet ukoll illil-azzjoni ma setghetx tirnexxi anki ghaliex l-attur ma kellux il-pussess tutelbili bl-azzjoni ta` spoll.