28/11/2003

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

DE GAETANO VINCENT, DEPASQUALE ANTON, MAGRI ALBERT J.

CACHIA DEIDRE ET vs GABA DIAMONDS COMPANY LIMITED

N/A

FINAL JUDGEMENT

CACHIA DEIDRE ET vs GABA DIAMONDS COMPANY LIMITED - 2227/1998/1 - TA' L-APPELLI CIVILI (SUPERJURI), MALTA

MANDAT, PREZUNZJONIJIET DWAR L-AWTORITA` TAL-MANDATARJU - MANDAT, PROTEZZJONI TAT-TERZ LI JAGIXXI IN BUONA FEDE - SOCJETA` KUMMERCJALI, META D-DIRETTURI JAGIXXU IN ECCESS TAL-POTERI TAGHHOM - SOCJETA` KUMMERCJALI, PREZUNZJONIJIET DWAR IR-RAPPREZENTANZA TA` - SOCJETA` KUMMERCJALI, PROTEZZJONI TAT-TERZ LI JAGIXXI IN BUONA FEDE - SOCJETA` KUMMERCJALI, RAPPREZENTANZA TA` - SOCJETA` KUMMERCJALI, RATIFIKA TA` ATTI ULTRA VIRES

Huwa minnu, kif gie rilevat mill-ewwel qorti, li l-istatut tas-socjeta` konvenuta huwa pubbliku u facilment accessibbli. Ghalhekk kull minn jikkuntratta ma' socjeta` ghandu d-dmir li jara qabel xejn jekk dik is-socjeta` ghandhiex id-dritt li tidhol ghall-obbligi naxxenti mill-iskrittura jew kuntrattli jkun qed jigi negozjat. Bhala regola, ghalhekk, it-terz li jkun ikkuntratta ma' socjeta` ma jistax fi stadju sussegwenti jressaq bhala skuzanti l-injoranza tieghu tal-provvedimenti tal-istatut tas-socjeta` kemm-il darba jirrizulta li dik is-socjeta` ma kellhiex dritt li tidhol f'tali obbligazzjonijiet.

Izda kuntrarjament ghal dak li tipprovdi l-ligi dwar ir-registrazzjoni u pubblikazzjoni ta' l-istatut ta' socjeta` (Art. 16 tal-Ordinanza - gia Kap 168 tal-Ligijiet ta' Malta), liema registrazzjoni u pubblikazzjoni jirrendu l-att kostituttiv tas-socjeta` facilment accessibbli ghall-pubbliku, kull resoluzzjoni mehuda mid-diretturi tas-socjeta` fejn direttur jew sahansitra terz li majkunx qed jokkupa tali kariga, jigi awtorizzat jirrapresenta lis-socjeta` fuq atti pubblici jew skritturi li jorbtu lill-istess socjeta`, ma tinghatax il-pubblicita` rikjesta billi mhux mehtieg li tali resoluzzjoni tigi presentata lir-Registratur tal-Kumpaniji. Minn dan isegwi li t-terz ma ghandu ebda possibilita` li jivverifika jekk il-persuna ma min jkun qed jikkuntratta hijiex debitament awtorizzata li torbot il-kumpanija.

Huwa minnu li meta r-rappresentanza fattwali tikkuntrasta mal-provvedimenti tal-istatut tas-socjeta` jew mal-ligi, huwa fid-dmir tat-terz interessat li jitlob konferma tal-mandat tal-parti li tkun qed tirrapresenta s-socjeta`. Biss, meta c-cirkostanzi jkunu talili jinducu f'dak li jkun il-konvinciment morali u legali li s-socjeta` qed takkonsentixxi ghal dakli qed isir billi, bhal fil-kaz in ezami, jkunu presenti d-diretturi kollha jew il-maggioranza taghhom ghall-iffirmar tal-istess skrittura, kwalunkwe nuqqas tekniku tad-diretturi ma ghandux jippregudika t-terz.

Id-dottrina ta' "constructive notice" hija kwalifikata mill-principju li terz lijikkuntratta in buona fede ma' socjeta` kummercjali jkun jista' jwettaq kull kuntratt maghmul minn mandatarju f'isem is-socjeta` kemm-il darba tali mandatarju jkun qed jagixxi entro l-parametri ta' l-awtorita` tieghu, indipendentement minn kull irregolarita` esterjuri jew interjuri fil-mekkanizmu tas-socjeta`. Ghalhekk mandatarju jista' jorbot lill-mandant tieghu jekk ikun agixxa entro l-parametrita' l-awtorita` tieghu kemm implicita kif ukoll esplicita.

In tema tar-ratifika tacita tajjeb li jigi rilevat illi anke fil-kaz tal-kunsens tacitu il-gurisprudenza irragunat li kien hemm bzonnessenzjalment ta' zewg rekwiziti cioe` li dak li jikkonsenti jkun pjenament konsapevoli tal-vera portata u l-effetti tal-att li jinghad li wiehed tacitament jikkonsenti jew jaccetta, u di piu` illi l-komportament tieghu jkun tali li jkun inkonciljabbli mal-volonta` tieghu li jzomm fermi d-drittijiet tieghu, b'mod li l-kondotta tieghu ma tistax tigi spjegata b'mod iehor hlief li huwa jkun accettal-operat li ghalih ikun qed jigi allegat li akkonsenta.

Issa applikati dawn il-principji ghall-kaz odjern jidher li s-socjeta` konvenuta, tramite d-diretturi taghha, kienet pjenament konsapevoli tal-vera portata u l-effetti tal-att inkwantu l-istess diretturi li kienu fdati bit-tmexxija u l-amministrazzjoni tas-socjeta` kienu prezenti sew waqt it-trattativi kif ukoll waqt l-iffirmar tal-iskrittura ta' lokazzjoni. Inoltre l-agir ta' l-istess socjeta` bil-hlas tal-kera minn fuq il-kont bankarju taghha, l-applikazzjoni mal-Awtorita` ghall-permessi rikjesti biex jigi gestit negozju mill-fond in kwistjoni, it-tehid tal-pussess tac-cwievet u d-depozitu taghhom fir-registru tal-Qorti wara l-allegata terminazzjoni tal-lokazzjoni, ma jhalli ebda dubbju f'din il-Qorti li l-istess socjeta` makienitx qed izzomm fermi d-drittijiet taghha dwar il-validita` o meno tal-istess skrittura. Jirrizulta ghalhekk li s-socjeta` konvenuta appellata effettivament irratifikat l-iskrittura ta' lokazzjonib'mod li hassitha marbuta bl-obbligi minnha naxxenti.