28/01/2004

CIVIL COURT, FIRST HALL

SCIBERRAS PHILIP

GATT HENRY vs CAMILLERI CHARLES

N/A

FINAL JUDGEMENT

GATT HENRY vs CAMILLERI CHARLES - 1450/1995/1 - CIVIL COURT, FIRST HALL, MALTA

DANNI, HSARAT F` FOND ADJACENTI - PERKOLAZZJONI TA` ILMA - DANNI, RESPONSABILITA` TA` SID TA` FOND GHAL HSARAT F`FOND ADJACENTI - SERVITU`, ILQUGH TA` ILMIJIET U HWEJJEG OHRA LI JNIXXU JEW JAQGHU MINN FONDI F`LIVELL OGHLA

Meta jsir xi xoghol ta' kostruzzjoni f'post vicin u in konsegwenza l-fond adjacenti jsofri xi dannul-fatt biss li sar dak ix-xoghol fil-post vicin mhux bizzejjed biex sid il-post jigi ritenut responsabbli ghad-dannu in konfront tas-sid tal-post l-iehor. Din il-persuna tista' tigi ritenuta responsabbli ghad-danni kwante volte din kellha xi htija. Dan ghaliex, kif desunt mill-Artikolu 1030 tal-Kodici Civili, "kull min jaghmel uzu ta' jedd tieghu fil-qies li jmiss, ma jwegibx ghall-hsara li tigri b' dak l-uzu".

Inversament, skond l-Artikolu 1031 "kull wiehed iwiegeb ghall-hsara li tigri bi htija tieghu", u allura, kif ritenut, gar ma jistax jehles mir-responsabilta` li jnehhi l-kawzata` hsarat fil-fond tieghu anki jekk ghal tali hsarat jkun qed jikkontribwixxi l-fatt ta' haddiehor.

L-Artikolu 403 tal-Kodici Civili jiddisponi li "il-fondi f'invell aktar baxx huma suggettilejn il-fondi f' invell oghla li jilqghu l-ilmijiet u hwejjeg ohra li minn dawn inixxu jew jaqghu wahidhom, minghajr il-fatt tal-bniedem". U li fit-tieni subinciz tieghu jahseb ukoll illi "is-sid tal-fond aktar fil-baxx ma jista' jaghmel ebda haga li tista' zzomm dik in-nixxiegha jew twaqqiegh";

Is-subinciz (3) ghall-imsemmi Artikolu 403 jghid li "s-sid tal-fond aktar fil-gholi ma jista' lanqas jaghmel ebda haga li taghmel izjed gravuza s-servitu tal-fond aktar fil-baxx";

Fuq danil-punt, kif drabi ohra rilevat, "stabbilit li l-konvenuti kellhom dritt li jezegwixxu x-xoghlijietli ghamlu kien jispetta lill-attur jipprova b' mod konvincenti u konkluziv illi b' dawk ix-xoghlijiet giet aggravata s-servitu li ghalih il-fond tieghu hu soggett Fin-nuqqas ta' din il-prova konvincenti li x-xoghlijiet li gew esegwiti mill-konvenuti aggravaw sensibilment is-servitu, li fil-verita` anke jekk kienet tezisti b' mod naturali, fejn sar il-bini giet certament mizmuma u perpetwata bhalakonsegwenza tal-fatt li l-attur bena f' livell aktar baxx, l-azzjoni attrici ma tistax tirnexxi".

Hawnhekk gie ritenut li l-kawza tad-dannu lamentat mill-attur ma kienx l-intervent tal-konvenutli kellu kull dritt jibni fi hwejgu imma l-fatt li l-attur ma hax il-prekawzjonijiet adegwati mehtiega biex fil-proprjeta` tieghu, u mhux f'dik tal-konvenut, jilqa' ghal kull eventwalita` ta' skularu umdu. Dan aktar u aktar meta hu stess kien konsapevoli mill-fatt illi bix-xehta ta' l-art l-ilmali jinzel jaqa' kollu ghal ghandu, u li l-proprjeta` tieghu, minhabba l-qaghda taghha, kienet milquta minn dik is-soggezzjoni naturali li jkollha bil-fors minhabba s-sitwazzjoni u l-livell taghha tircievi l-ilma gej minn sors f' livell superjuri.