13/01/2005

CIVIL FIRST HALL (CONSTITUTIONAL JURISDICTION)

MICALLEF JOSEPH R.

X vs AVUKAT GENERALI ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

KONRAD SCERRI ET vs AVUKAT GENERALI ET - 33/2004/1 - CIVIL FIRST HALL (CONSTITUTIONAL JURISDICTION), MALTA

ARTIKOLU 6 TAL-KONVENZJONI EWROPEJA GHALL-PROTEZZJONI TAD-DRITTIJIET TAL-BNIEDEM - ARTIKOLU 8 TAL-KONVENZJONI EWROPEJA GHALL-PROTEZZJONI TAD-DRITTIJIET TAL-BNIEDEM - PROCESS GUDIZZJARJU - SMIGH FIL-PUBBLIKU

Din hija azzjoni li biha l-parti rikorrenti qeghda tghid li qeghda ggarrab ksur tal-artikolu 8 tal-Konvenzjoni Ewropeja ghall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem bil-fatt li (a) l-intimat Diretturtar-Registru Pubbliku ma laqax talba biex l-Att tat-Twelid tal-istess rikorrenti jigi mibdul biex jirrifletti s-sess (“gender”) miksub wara intervent kirurgiku li bih is-sess attwali taghha ma baqax jaqbel mas-sess dikjarat fl-imsemmi Att tat-Twelid taghha u (b) l-ligi Maltija ma tahsibx ghall-htigijiet ta' persuni transesswali u ma taghrafhomx ghall-finijiet u effetti kollha billi ma taghtihomx id-drittijiet kollha li l-istess ligi taghti lil persuni mwielda b'dak is-sess.

F'xi zmien matul l-2004, sar intervent kirurgiku fuq il-parti rikorrenti barra minn Malta li permezz tieghu sehh process shih ta' bidla ta' sess taghha. Dan il-process irnexxa fis-sens li l-persuna saret fenotipikament mara b'organi genitali ta' mara u bil-possibilita' li tagixxi sesswalment bhala mara. Fuq kollox, jirrizulta li l-imsemmi process huwa wiehed li ma jistax jitregga' lura. Madankollu, l-interventkirurgiku biss ma solviex il-problemi tal-parti rikorrenti, ghaliex ghalkemm issa d-dehra taghha hija dik ta' mara, ghad baqa' l-problema li t-taghrif muri dwarha fid-dokumenti ufficjali ma jaqbel xejn mad-dehra taghha. Il-pregudizzju mgarrab mir-rikorrenti ghadu ghalhekk wiehed attwali.

It-talba tar-rikorrenti hija fis-sens li l-ligi ta' Malta ma tipprovdix ghall-htigijiet ta' persuni transsesswali u li dan in-nuqqas jikkostitwixxi ksur tal-Artikolu 8 tal-Konvenzjoni fir-rigward ta' persuni bhal dawn. Minbarra dan, il-fatt li l-intimat Direttur tar-Registru Pubbliku ma laqax talba biex jaghmel bidliet fl-Att tat-Twelid tal-parti rikorrenti biex id-dehra ta' barra taghha u t-taghrifmuri dwarha fl-istess Att ikunu jaqblu qieghed ikun ghajn ta' pregudizzju lill-istess rikorrenti fil-kuntatti ta' hajja civili ta' kuljum ma' terzi persuni.

Bosta decizjonijiet tal-ahhar zminijiet tal-oghla Qorti Maltija f'vesti kostituzzjonali stabilew sensiela bla mittiefsa ta' dikjarazzjonijiet li kollha qiesu li persuna fic-cirkostanzi tal-parti rikorrenti kienet qeghda ggarrab tassew ksur tal-Artikolu 8 tal-Konvenzjoni, billi l-imsemmi Artikolu ma jorbotx biss lill-Istat milli ma jindahalx fl-ghazla tal-ghamla ta' hajja personali u privata ta' persuna, imma jobbliga lill-istess Stat biex attivament jiehu mizuri li jiggarantixxu u jharsu r-rispett lejn l-ghazla ta' hajja privata tal-persuna. Fuq kollox, l-istess sentenzi stabilew ukoll li kien mehtieg li jinghata rimedju, ankejekk wiehed limitat u temporanju, biex tittaffa kemm jista' jkun il-qaghda mweghra li sabu rwiehhomfiha persuni hekk milquta.

Jinsab stabilit li persuna li tressaq azzjoni bhal din trid tissodisfa zewg elementi, u jigifieri (a) li l-kaz taghha huwa wiehed genwin, u li (b) l-bidliet li sehhewmatul is-snin u bl-interventi kirurgici jkunu irriversibbli. Fil-kaz prezenti, l-Qorti ma ghandhal-ebda dubju li l-parti rikorrenti sehhilha tissoddisfa l-imsemmija zewg elementi. Min-naha l-ohra,l-intimati ma ippruvaw bl-ebda mod jikkontestaw jew ixellfu l-provi mressqin mir-rikorrenti jew jitfghu xi dubju dwar is-siwi ta' dak li l-istess provi juru.

Il-Qorti tasal ghall-fehma li t-talbiet tar-rikorrenti huma misthoqqa u ghandhom jintlaqghu.

Il-Qorti tqis li l-process gudizzjarju huwa, min-natura tieghu, wiehed pubbliku u l-pubblicita' ta' tali proceduri hija regola fondamentali li titnaqqar biss jekk hekk jigi mod iehor stabilit b'ligi espressament. Il-principju ta' smigh fil-pubbliku jew miftuh ghall-pubbliku huwa sahansitra jedd tal-persuna garantit taht l-artikolu6 tal-Konvenzjoni, bhalma l-istess artikolu jipprovdi wkoll ghall-jedd tal-ghoti tas-sentenza pubblikament. Dan jghodd kemm ghal proceduri civili kif ukoll dawk ta' ghamla jew xejra kriminali. Madankollu, l-imsemmi artikolu jipprovdi ghal certi restrizzjonijiet fl-interess tal-morali, l-ordni pubbliku, is-sigurta' nazzjonali jew meta l-interessi tal-minuri jew il-harsien tal-hajja privata tal-partijiet hekk jehtiegu.

Il-Qorti tifhem il-preokkupazzjoni tar-rikorrenti li, safejn possibbli,ma jkunx hemm pubblicita' aktar milli mehtieg tal-fatti jew cirkostanzi partikolari jew dettalji lijistghu jissarrfu f'indhil u pregudizzju lir-rikorrenti. Ghalhekk, fil-waqt li qeghda tipprovdi dwar l-imsemmija talba ghad-divjet tal-pubblikazzjoni billi tichad l-istess talba ghaliex mhix misthoqqa fid-dritt, qeghda tordna lir-Registratur li jizgura li t-taghrif li jista' jidentifika lill-partirikorrenti ghandu jithalla barra minn kull kopja tas-sentenza li tista' tintalab minn terza persuna, u dan jghodd ukoll ghat-tqeghid jew tqassim ta' din is-sentenza jew dettalji dwarha fuq mezzi elettronici jew siti tal-internet.

Ghaldaqstant din il-Qorti tiddikjara li l-fatt li l-ligi Maltija ma tipprovdix ghall-htigijiet ta' transesswali jikkostitwixxi ksur tal-Artikolu 8 tal-Konvenzjoni fil-konfront tal-istess rikorrenti, tordna lill-intimat Direttur tar-Registru Pubbliku sabiex fl-Att tat-Twelid tar-Rikorrenti li jgib in-numru progressiv (omissis), taht l-intestatura “Isem il-wild” il-kelma “(omissis)” titnehha u jitnizzlu minflokha l-kliem “(omissis)”, filwaqt li fil-kolonna intestata “Sess” il-kelma “male” tinbidel bil-kelma “female”, filwaqt li tordna wkoll lill-istess intimat sabiex fl-imsemmi Att tat-Twelid jaghmel annotazzjoni biex jirregistra li t-tibdil imsemmi qieghed isir bis-sahha ta' din is-sentenza.