28/06/1957

OF APPEAL (COMMERCIAL)

CAMILLERI LUIGI A., HARDING WILLIAM, MONTANARO GAUCI A.J.

JOSEPH CEFAI vs CARMELO PETRONI ET. NE.

N/A

-

N/A

ART. 1474 U 1476 TAL-KODICI CIVILI - BEJGH - GARANZIJA - REFRIGERITUR - VIZJI OKKULTI

Il-bejjiegh hu obligat jaghmel tajjeb ghad-difetti li ma jidhrux tal-haga mibjugha, li jaghmluha mhix tajba ghall-uzu li ghalih hija mahsuba, jew li jnaqqsu talment il-valur taghha illi x-xerrej ma kienx jixtriha jew kien joffri prezz izghar, kieku kien jaf bihom; u f'dawn il-kazijiet il-kumpratur jista' jaghzel, billi jigi l-quddiem bl-azzjoni redibitorja biex jitlob ir-radd tal-prezz il-haga biex izomm il-haga u jitlob lura dik il-parti tal-prezz li tigi stabbilita mill-Qorti. Liema garanzijahija applikabbli anki fil-kaz li l-bejjiegh ma kienx jaf b'dawk id-difetti. Jekk fil-mument li fihopera ruhu t-trasferiment tar-riskju tal-haga, din kienet vizzjata jew difettuza b'mod li x-xerrejma kienx jixtriha kieku kien jaf b'dawk id-difetti, jew kien joffri izghar prezz, ma hix accettabblil-pretensjoni tal-venditur fis-sens illi, jekk il-vizzju jew difett jistghu jigu rimossi, ix-xerrejma jistghax jitlob ir-rizoluzzjoni tal-bejgh meta l-venditur ikun dispost jirrimpjazza l-haga b'ohra tajba. Id-dritt tal-kumpratur li jezigi, u l-obligu tal-venditur li jipprovdi ghar-riparazzjonijiet okkorrenti, jistghu johorgu biss minn klawsoli apposti fil-kuntratt, jew minnn uzi specjali. Il-partijiet jistghu jimmodifikaw din il-garanzija legali; huma jistghu jeskludu kull xorta ta' garanziaj, kif ukoll jistghu jillimitaw il-garanziaj ghal dak biss li jkunu jridu. Imma biex ikun hemm mitigazzjoni tal-garanzija legali, jehtieg li jkun hemm ftehim car li juri dik il-limitazzjoni li bihajkunu kuntenti z-zewg partijiet. Il-fatt li fuq l-iskrittura tal-ftehim ikunu mnizzlin certi pattita' garanzija mhux bizzejjed, wahdu, biex jeskludi l-garanzija aktar ampja li taghti l-ligi; ghax jehtieg li c-cirkustanzi tal-kaz ikunu juru li l-partijiet fil-fatt riedu u kienu kuntenti b'dik il-limitazzjoni tal-garanzija ghal dak biss li jkun espress fid-dokument b'eskluzjoni tal-garanzija legali jew inkella l-kondizzjonijiet f'dak id-dokument ikunu inkonciljabbli mal-garanzija legali - kwistjoni din ta' fatti u apprezzaent ta' provi, li ghandha tarah il-Qorti. B'mod li jekk ebda ftehim masar bejn il-partijiet li l-garanzija kellha tkun limitata ghal dak li hemm miktub fid-dokument, jewma jirrizultax li l-partijiet riedu jeskludu l-garanzija legali, din tibqa' operativa; u bis-sahhataghha x-xerrej mhux tenut izomm haga msewwija, lanqas jekk bis-sostituzzjoni tal-partijiet difettuzi fil-haga din tigi perfetta. B'applikazzjoni ta' dawn il-principji fil-kaz prezenti, il-Qorti laqghet it-talba tal-attur ghar-rizoluzzjoni ta' bejgh ta' refrigeratur.