20/06/2001

CIVIL COURT, FIRST HALL

MICALLEF JOSEPH R.

MIFSUD MARIO PRO ET NOE vs PACE ROBERT

N/A

FINAL JUDGEMENT

MIFSUD MARIO PRO ET NOE vs PACE ROBERT - 931/2000/1 - CIVIL COURT, FIRST HALL, MALTA

DANNI, GHAMLIET TA` DANNI RIZARCIBBLI - DANNI, KONSIDERAZZJONIJIET SABIEX JIGU LIKWIDATI - DANNI, LOCUS STANDI TAL-WERRIETA TA` PERSUNA LI TKUN MIETET F`INCIDENT - DANNI, MULTIPLIER

Meta f'kaz ta' mewt l-atturi qraba tal-vittma jfittxu ghall-kumpens tal-hsara mgarrba bhala werrieta, jkunu qeghdin jaghmlu dan ghaliex dahlu fil-libsa legali tal-vittma, u mhux fuq basi ta' dipendenza u ghalhekk jisthoqqilhom jippretendu li jircievu dak li kien ikun jisthoqq lill-qarib taghhom, kif tghid il-ligi nnifisha, kieku f'dak l-incident ma mietx imma garrab griehi li jkunu hallewh ghal kollox inkapaci.


Id-dritt ta' risarciment ta' l-werrieta ta' vittma li titlef hajjitha f'incident huwa jedd patrimonjali li jintiret bhall-jeddijiet l-ohrajn, li m'ghandux jinbidel semplicement ghax ikun ghadda f'idejn is-successur. Argument daqstant siewi li jinstilet minn dan kien li majaghmilx sens li bniedem jigi obbligat li jhallas lill-werrieta tal-vittma tal-imgiba tieghu ammontinqas ghax il-vittma mietet milli kien ikollu jhallas lill-vittma kieku baqghet hajja.

Il-Ligi tikkontempla erba' ghamliet ta' danni li ghandhom jigu risarciti - jigifieri: (i) it-telf attwali mgarrab mill-vittma; (ii) spejjez minfuqin minnu; (iii) telf ta' paga jew qliegh attwali u (iv)telf ta' qliegh ghall-gejjieni;

Il-vittma jista' jinghata kumpens ghat-telf ta' qligh fil-gejjieni ukoll jekk ma jintalab jew ma jista' jinghata l- ebda kumpens ghal telf ta' qliegh attwali, billi t-telf ta' qliegh attwali mhux kondizzjoni biex jista' jinghata kumpens ghal telf ta' qliegh fil-gejjieni;

Billi l-kumpens huwa moghti lill-qraba bhala werrieta u mhux bhala dipendenti, il-grad ta' dipendenza mhux kondizzjoni biex jinghata l-kumpens, ghalkemm jista' jittiehed b'qies metajigi biex jinhadem l-ammont ta' kumpens dovut.

B'effett ta' dan, mhux mehtieg li jigi ppruvat li l-vittma kien jaqla' l-flus u/jew li kien jaghti sehem jew jghajjex bihom lil dawk li wirtuh.Anzi, lanqas id-dipendenza futura m'hija, fil-ligi taghna, prekundizzjoni u fattur essenzjali ghall-ghoti ta' kumpens.

Xorta l-fatt li l-Qorti jkollha twettaq esercizzju ta' diskrezzjoni metatqis l-elementi kollha li jsawru l-kaz dwar x'seta' jigri fil-gejjieni.

Barra minn hekk jidher accettat li l-kumpens ikun dovut ukoll fejn l-imgarrab ikun zamm id-dhul tieghu jew sahansitra ziedu, imma, minhabba l-hsara li garrab, ikun naqqas jew tilef ghal parti l-kbira l-possibilita' li jzid id-dhul tieghu b'inizjattiva personali.

Il-Qorti hija marbuta li taghti l-oghla ghadd ta' snin bhala multiplier jekk kemm-il darba jirrisulta li ma jkunx hemm raguni ghaliex wiehed ghandu ghax jiddubita li l-imgarrab ma kienx se jissokta jahdem is-snin kollha ta' xoghol sakemm jirtira bil-pensjoni.

Il-Qorti qieset li l-multiplier kellu jigi stabilit fuq il-bazi principali tal-eta`tal-vittma u tal-hajja lavorattiva tieghu. Barra minn hekk kellhom jittiehdu in konsiderazzjoni ghadd ta' cirkostanzi imprevedibbli li setghu laqtu lill-vittma fil-gejjieni: fost dawn wiehed isemmi t-tul ta' zmien li kien jibqa' haj; il-fatt li seta' tkecca mill-impieg; il-fatt li seta' zzewweg ufforma familja u jkollu l-ulied (f'liema kaz l-atturi ma kienx ikollhom jedd ghall-eredita'); il-fatt li seta' garrab incident bhal dak li kien involut fih; il-fattur li l-paga tieghu kienet tizdiedfuq medda ta' snin; u cirkostanzi ohrajn bhal dawn li, ghalhekk, il-Qorti tqis li jaghmel tajjeb ghalihom il- multiplier addottat.