06/10/2004

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

STAGNO PAULINA PRO ET NOE ET vs BUGEJA CARMELO ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

STAGNO PAULINA PRO ET NOE ET vs BUGEJA CARMELO ET - 1003/2000/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), MALTA

KOMMODAT, ELEMENT TAL-GRATUWITA` - KOMPROPRJETA`, PUSSESS ESKLUSSIV MINN WIEHED MILL-KOMPROPRJETARJI - LOKAZZJONI, DEFINIZZJONI TAHT IL-KAP. 69 - LOKAZZJONI, ELEMENTI TA` - LOKAZZJONI, PRESTAZZJONI TA` SERVIGI MA TOHLOQX LOKAZZJONI - PREKARJU, DISTINZJONI BEJN KOMMODAT U - PREKARJU, NATURA TA` - TOLLERANZA, ELEMENTI TA` - TOLLERANZA, MA TOHLOQ EBDA TITOLU - ZGUMBRAMENT, KUNCETT TA` BLA TITOLU - PREKARJU - ZGUMBRAMENT, KUNCETT TA` BLA TITOLU - TOLLERANZA

Fil-kaz li jigi provat li tezisti kirja jew kommodat allura l-kawzali "bla titolu" hi wahda mproprjau, konsegwentement, l-Qorti, fuq dik il-kawzali, ma jkolliex aktar kompetenza biex tkompli bil-kawza li t-talba taghha tkun ghar-ripreza tal-fond u ghas-setgha ta' zgumbrament, mhux l-istess jista' jinghad fil-kaz tal-prova tal-prekarju. Dan ghaliex f'dan l-ahhar event ma hemm xejn x'jipprekludi lill-Qorti milli tiehu konjizzjoni tat-talba formulata bil-kawzali "bla titolu" u li tissokta taghtikonsiderazzjoni lit-talba tendenti ghall-izgumbrament.

Iz-zewg espressjonijiet "prekarjament"u "minghajr titolu" huma komplimentari ghal xulxin u li l-prekarju mhux veru titolu billi l-koncessjonarju ghandu jirrestitwixxi l-haga lill-koncedent malli jigi mitlub". Issokta, mbaghad, jinghad illi "tant mhux titolu l-prekarju li, ghall-finijiet tal-azzjoni ta' spoll privileggjat, il-ligi tekwipara l-pussess b'titolu prekarju mal-pussess ottenut bil-mohbi jew bil-forza, "quam, vi precarie".

Huwa pacifiku mill-interpretazzjoni tal-artikolu 1533 (1) tal-Kodici Civili illi meta l-korrispettiv ma jkunx jikkonsisti fi flus, fi kwantita` ta' derrati jew ta' sehem tal-frottijiet li l-haga tipproduci ma hemmx lokazzjoni.

Ghalhekk l-element tal-kera ma jistghax jigi maghmul jikkonsisti fil-prestazzjoni ta' xoghol u s-servigi ma tiffigurax ghad-dritt ta' kera.

Ghandu jinghad ukoll illi, kif inhu naturalment ovvju, biex jinholoq kuntratt partikolari bejn zewg partijiet, tinhtieg il-volonta` taghhom it-tnejn ghall-istess haga.

Ghalkemm l-Artikolu 44 tal-Kap 69 jamplifika d-definizzjoni ta' kirja fuq l-artikolu 1533 tal-Kap 16, xorta wahda d-dritt taht l-artikolumsemmi tal-Kap. 69 irid ikun nghata jew b'titolu li fih wahda mill-partijiet kontraenti tintrabat ghall-ezekuzzjoni ta' xi obbligazzjoni (titolu oneruz ai termini tal-artikolu 962 (1) tal-Kodici Civili) jew b'titolu li fih kull wahda mill-partijiet kontraenti tobbliga ruhha li taghti jew taghmel xihaga li titqies bhala li tiswa daqs dik il-haga moghtija lilha jew li tigi maghmula ghaliha (titolukommutattiv ai termini tal-artikolu 963 tal-Kap 16).

Il-gratuwita' hija element essenzjali tal-kommodat u ghalhekk jekk tigi allegata xi forma ta' prestazzjoni da parti tal-kommodatarju il-kommodat jigi awtomatikament eskluz.

Fir-relazzjonijiet normali bejn missier u ulied kbar li jibqghu jghixu mieghu bhala familja wahda fl-istess dar, ma jistghax jigi ravvizat kuntratt ta' kommodat. Il-prestazzjonijiet u l-kontribuzzjonijiet maghmula mill-ulied ghad-dar jeskludi l-gratuwita lihi rekwizit essenzjali tal-kommodat. F'din ir-relazzjoni li tibda mit-twelid tat-tfal u tissokta generalment oltre l-maggor eta saz-zwieg ta' l-ulied (u dan jghodd ukoll jekk l-ulied mizzewga jibqghufl-istess dar) m'hemmx il-fattispecje ta' ftehim jew rabta kontrattwali li hi necessarja ghal kommodat kif hi necessarja ghal kull kuntratt.

Anqas jidher illi dik ir-relazzjoni ta' bejn missier u uliedu tista' strettament tigi deskritta bhala prekarju, kunsidrat mil-ligi taghna wkoll bhala kuntratt.

It-tgawdija ta' fond b'titolu ta' mera tolleranza ma tattribwixxi l-ebda drittijietmhux biss ghaliex in-natura taghha ma taqbelx mar-rabta legali li tnissel maghha n-necessita` ta' l-adempiment izda, wkoll, skond l-insenjament ta' Laurent "colui che gode per tolleranza non ha nessuntitolu, salvo un consenso del proprietario che questi puo` ritirare da un istante all'altro".

Kif kontemplat fl-artikolu 491 tal-Kodici Civili, kull komproprjetarju jista' jinqeda bil-haga komuni. Tajjeb pero` li anke f'dan jigi mfakkar illi dan hu hekk veru purke` dak il-komproprjetarju majinqediex bil-haga kontra l-interessi tal-komunjoni jew b'mod li ma jhalliex lill-koproprjetarji l-ohrajn jinqdew biha huma wkoll skond il-jeddijiet taghhom. Li jfisser ghalhekk li ma jistghax wiehed mill-komproprjetarji ta' dar jew ta' garage komuni jaqbad u jokkupa dik id-dar kontra l-kunsens tal-ko-proprjetarji l-ohra, u fl-istess hin jipprekludi lil dawn milli jaghmlu uzu huma wkoll mill-fond.