04/11/1957

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

CAMILLERI LUIGI A., MONTANARO GAUCI A.J., HARDING WILLIAM

GIOVANNA CARDONA vs CARMELO PISANI

N/A

-

N/A

ATT TA' KONVENJU - KJAMATA FIL-KAWZA - PROMESSA TA` BEJGH - SOPRASSESSJONI

Is-soprassessjoni minhabba eccezzjoni, sabiex l-eccezzjoni tkun dedotta u kombattuta f'gudizzju separat, huwa rimedju straordinarju, li ghalih il-Qorti ghandha tirrikorri biss meta hu mehtieg fl-interess tal-amministrazzjoni tal-gustizzja x'hin tinqala' xi kwistjoni delikata u gdida li d-decizjoni taghha tinfluwixxi sostanzjalment fuq l-ezitu tal-kawza, u fl-istess hin ma tistghax tigi ezaminata fl-istess kawza, jew minhabba n-natura guridika taghha ma jkunx konvenjenti li tigi ezaminata u deciza hlief f'kawza ohra separata li tkun trid tigi proposta oppozitament. Izda, meta l-kwistjoni tkuntista', bhala eccezzjoni jew kontro-eccezzjoni, tigi liberament ezaminata u deciza fl-istess kawza,is-soprassessjoni u l-prefissjoni ta' terminu ghall-azzjoni fuq l-eccezzjoni ma ghandhomx jigu ordnati, izda ghandha titkompla l-kawza bl-ezami tal-eccezzjonijiet. Ghax huwa kompitu tal-Qorti li fil-kawza tiehu konjizzjoni tal-eccezzjonijiet u tal-kontro-eccezzjonijiet kollha li jigu moghtija in konnessjoni mal-meritu li tkun qeghedha tezamina, u tirrizerva biss ghal gudizzju iehor gdid li jkollujigi propost apposta, u ghalhekk tissoprassjedi, meta l-kwistjoni mqajma bl-eccezzjoni jew kontro-eccezzjoni ma tkunx sollevabbli "ope exceptionis', jew ma tkunx tal-kompetenza taghha, inkella, fl-interess gravi tal-gustizzja, ikun jaqbel li jsir hekk. Il-Qorti ma tistax tirrofta li tisma r-ragunijiet kollha rilevanti tal-partijiet fil-kawza. Barra minn dan, fis-sistema gudizzjarju modern l-ekonomija tal-gustizzja li tinholoq moltiplikazzjoni bla bzonn ta' kawzi. Jekk wiehed jobliga ruhu lijixtri bicca art u jigi azzjonat biex jezegwixxi l-att tal-konvenju, u jeccepixxi li hu ma jistax jigi kostrett jaddivjani ghall-kuntratt ghax l-art li jridu jgieghluh jixtri hija ta' estensjoni izghar minn dik li giet lilu promessa, mhux il-kaz li l-Qorti tordna s-soprassessjoni tal-kawza sabiex dik l-eccezzjoni tigi trattata u deciza f'gudizzju separat; ghax-fil-kawza l-Qorti tista' liberament tara jekk fil-fatt l-art in kwistjoni hijiex tal-estensjoni pattwita jew le, u ebda raguni ma tidherli hemm biex il-Qorti tirrizerva dan l-ezami ghal gudizzju iehor. Jekk, mbghad, fil-mizurazzjoni tal-art fil-kwistjoni jkunu nteressati persuni ohra li ma humiex parti fil-kawza, dan ma hux ostakoluli jiggustifika l-provvediment tas-soppressessjoni; ghax il-ligi stess tipprovdi r-rimedju biex tirrendi integru l-gudizzju, jekk qatt matul il-kawza eventwalment jinqala' l-bzonn ta' xi zieda fil-partijiet ghall-fini tal-meritu jew eccezzjoni, "si et quatenus".