31/01/2014

CONSTITUTIONAL

CAMILLERI SILVIO, CARUANA DEMAJO GIANNINO, CUSCHIERI NOEL

CINI CONCETTA SIVE CONNIE vs GALEA ELEONORA ET

ECLI:MT:KOS:2014:85785

FINAL JUDGEMENT

CINI CONCETTA SIVE CONNIE vs GALEA ELEONORA ET - 23/2011/1 - CONSTITUTIONAL, MALTA

DRITTIJIET TAL-QORTI KOSTITUZZJONALI

Dan il-kaz kien jittratta il-konversjoni ta' cens temporanju f'wiehed perpetwu skond il-Kapitolu 158tal-Ligijiet ta' Malta. Il-Qorti osservat li l-promulgazzjoni ta' ligijiet intizi li jindirizzaw l-ezigenzi socjali hija kompetenza tal-Legislatur, filwaqt li l-qrati vestiti bil-kompetenza Kostituzzjonali ghandhom id-dmir li, meta jkunu hekk imsejjha minn xi parti, jezaminaw dawk il-ligijiet fid-dawl ta' dak li tghid il-Kostituzzjoni u l-Konvenzjoni. Ghalhekk il-kompitu tal-qrati huwa li jezaminaw l-ligi f'qafas Kostituzzjonali u Konvenzjonali, u fejn isibu lezjoni ta' dritt fundamentali ghandhom il-poter-dover li jiddikjaraw is-sejba ta' tali lezjoni, u jghatu rimedju adegwat fil-kaz partikolari, izda zgur li m'ghandhomx s-setgha jew id-dmir li jevitaw milli jiddikjaraw sejba ta' vjolazzjoni ta' drittijiet fundamentali unikament minhabba l-effetti socjali li tali dikjarazzjoni jista' jkollha. Dan jinsab fortifikat bil-konsiderazzjoni li dikjarazzjoni ta' vjolazzjoni ta' dritt fundamentali ma tapplikax erga omnes, izda inter partes, u taghmel stat biss bejn il-partijiet b'mod li f'kull kaz il-qrati Kostituzzjonali ghandhom jaghmlu ezami tal-ligi inkwistjoni, fid-dawl tal-fattispecje tal-kaz.


Inoltre huwa l-Legislatur li fil-promulgazzjoni tal-ligi kellu johloq is-salvagwardji necessarji sabiex nies ma jispiccawx bla saqaf fuq rashom. Huwa kellu, u ghad ghandu, il-kompitu li jillegisla b'mod li jilqa' ghall-ezigenzi socjali li jinholqu minn zmien ghal zmien fil-pajjiz, izda dan ghandu jsir b'mod li jigi mhares il-principju tal-‘fair balance' bejn il-mizura legislattiva u, l-interessi tas-sidien. Fic-cirkostanzi il-Qorti sabet lezjoni tad-drittijiet fondamentali, partikolarment in vista ta' l-isproporzjoni fil-kumpens stabbilit.