26/04/2002

OF CRIMINAL APPEAL (INFERIOR)

DE GAETANO VINCENT

IL-PULIZIJA vs BEZZINA JOSEPH REVERENDU, DEBONO JOSEPH

N/A

FINAL JUDGEMENT

IL-PULIZIJA vs BEZZINA JOSEPH REVERENDU - 134/2001/1 - OF CRIMINAL APPEAL (INFERIOR), MALTA

DRITTIJIET FONDAMENTALI TAL-BNIEDEM, BILANC BEJN LIBERTA` TA` ESPRESSJONI U DRITTIJIET TAL-PRIVAT - LIBELL, ANIMUS INIURIANDI - LIBELL, INTERESS GURIDIKU TA` KONGUNTI, KONSANGWINI U BENEFICJARJI TA` L-EREDITA` TAL-LIBELLAT - LIBELL, LIBERTA` TA` ESPRESSJONI - LIBELL, TIXRID TA` XNIEGHA

Id-disposizzjoni li tippermetti lil dawk li jigu mill-mejjet jew li ghandhom jew kellhom xi relazzjoni mieghu, kif prospettata fil-ligi, li jisporgu kwerela meta l-ingurja tkun diretta kontra l-memorja tal-mejjet - ma hiex intiza li tipprotegi lill-mejjet, izda hi primarjament intiza sabiex tittutela d-drittijiet tal-hajjin.

Hija gurisprudenza pacifika in tema ta' libell, li ma hix mehtiegaghall-integrazzjoni tar-reat in dizamina l-intenzjoni specifika tal-kittieb li jivvilifika; huwa bizzejjed li jigu ppubblikati kliem li bhala fatt joffendu r-reputazzjoni ta' dak li jkun.

Jekk wiehed jara kif inhu formulat l-Artikolu 11 tal-Kap. 248, jidher car li l-animus iniuriandi hu megtieg biss ghall-fini tal-paragrafu (a) tal-imsemmi artikolu, u cioe` meta "fil-malafama jigu attribwiti lil dik il-persuna [malafamata] fatti determinati bi skop li joffendu l-unur u l-fama taghha, jew li jesponiha ghar-ridikolu jew ghad-disprezz tal-pubbliku.

Jista' jkun hemm cirkostanzi fejn il-fatt li wiehed jirrakkonta dak li jkun gara fil-passat fir-rigward ta' xi persuna pubblika, jew jikkritika, anke b'mod pjuttost iebes, l-operat ta' dik il-persuna pubblika, ma jkunx jammonta ghal ingurja u, per konsegwenza, anqas ghal libell, minkejja li l-fatt riprodott ikun prima facie joffendi l-unur u l-fama ta' dik il-persuna pubblika jew ikun jesponiha ghar-ridikolu jew ghad-disprezz tal-pubbliku.

Is-semplici fatt li l-appellant irriproduca x-xniegha hekk kif kien semaghha minghand missieru ma jfissirx li ma hemmx malafama.

Fuq kollox hemm id-dritt li wiehed jirrapporta il-verita` u anke dik il-verita` li twegga'. Inkella ebda storiku, ebda kittieb li jrid jirriproduci l-qalba kulturali ta' komunita`, ma jkun fil-liberta' li jirriproduci dak li verament ghadda untqal fi hdan dik il-komunita` minghajr il-biza` ta' persekuzzjoni.

Issa, ghalkemm huwa veruli l-Artikolu 10 tal-imsemmija Konvenzjoni Ewropeaa Dwar id-Drittijiet tal-Bniedem jiggarantixxi d-dritt ghall-liberta` ta' espressjoni (liema dritt jinkludi l-liberta` li wiehed ikollu opinjonijietu li jircievi u jaghti informazzjoni u ideat minghajr indhil mill-Istat), l-istess artikolu jaghmilha cara li l-ezercizzju ta' dawn il-libertajiet igib mieghu wkoll dmirijiet u responsabbiltajiet, ughalhekk hemm ir-restrizzjoni, mehtiega f'socjeta` demokratika, "ghall-protezzjoni tar-reputazzjon jew drittijiet ta' haddiehor". Fl-ahhar mill-ahhar il-problema hi dejjem dik li wiehed irid isib bilanc gust bejn id-dritt ghall-liberta` ta' espressjoni u d-dritt li wiehed ma jigix malafamat, anke jekk wara mewtu.