29/11/2001

CIVIL COURT, FIRST HALL

PACE RAYMOND C.

BUGEJA CARMEN ET vs TANTI JOHN

N/A

FINAL JUDGEMENT

BUGEJA CARMEN ET vs TANTI JOHN - 2137/1997/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

AZJENDA KUMMERCJALI, LOKAZZJONI TA` - LOKAZZJONI, AZJENDA KUMMERCJALI - LOKAZZJONI, BARE PREMISES - LOKAZZJONI, HANUT

F'Malta, l-azjenda kummercjali ghad li ma ircevietx rikonoxximent legislattiv pero' irceviet rikonoxximent definitiv fl-uzu kummercjali Malti u anke fil-gurisprudenza nostrali.

L-azjenda kummercjali m'ghandhiex awtonomija guridika, la bhala soggett u lanqas bhala oggett tad-dritt, hija biss 'universalita' di fatto' kostitwita mill-volonta' tal-propjetarju taghha; u mill-istess volonta' jiddependi l-kontenut taghha b'mod li l-proprjetarju jista' jiddisponi minnha fit-totalita' taghha jew f'parti, billi jaqsamha f'kemm partijiet jghogbu u ghalhekk wiehed dejjem ghandu jara x'kienet il-volonta' tal-kontraenti biex jistabbilixxi liema huma l-elementi li dahlu jew gew komprizi f'dak in-negozju.

Id-distinzjoni bejn kera ta` azjenda kummercjali u kera ta` dak li komunement jissejjah"bare premises" ghandha relevanza bhala wiehed mill-fatturi biex jigu determinati (a) jekk il-kerataqax taht il-ligijiet specjali tal-kera u (b) il-kompetenza tal-Qorti. Kirja ta` azjenda kummercjali hija regolata dejjem mid-disposozzjonijiet tal-Kodici Civili u l-Qrati ordinarji huma kompetenti biex jiddeterminaw kwistjonijiet dwar tali kirjiet.

Huwa veru li d-distinzjoni bazilari bejn dawn iz-zewg tipi ta` kirjiet hija jekk il-partijiet ftehmux dwar lokazzjoni ta' bare premises jew ta' neogzju avvjat (business concern), izda din id-distinzjoni ma hijiex ghal kollox korretta tenut kont li abbazi tal-Kap 69 id-definizzjoni ta' 'hanut' teskludi l-kuncett ta' 'bare' jew gheri tal-fondimmobbiljari lokat tant li l-istess definizzjoni tinkludi "fond mikri principalment ghall-bejgh ta'oggetti jew merkanzija u fond b'licenzja ghall-bejgh ta' mbejjed u spiriti jew hwejjeg tal-ikel jewta' xorb."

Id-distinzjoni li trid issir sabiex jigi stabbilit jekk il-lokazzjoni tal-konvenut kienitx sempliciment ta' hanut jew ta' l-avvjament tal-hanut hija bbazata fuq "id-distinzjoni li jaghmel negozjant bejn li jibda huwa, negozju f'hanut, f'fabbrika, jew stabbiliment, u li huwa jkompli f'negozju, ghaddej jew miexi - jigifieri diga' avvjat - f'hanut, f'fabbrika jew stabbiliment. L-espressjoni Ingliza 'a going concern' hija indikattiva ta' l-istess kuncett.