07/07/2006

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

VALENZIA GEOFFREY, CARUANA DEMAJO GIANNINO, MICALLEF JOSEPH R.

EDRICHTON HOLDINGS LIMITED vs VELLA EMMANUEL ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

EDRICHTON HOLDINGS LIMITED vs VELLA EMMANUEL ET - 1201/1998/2 - TA' L-APPELLI CIVILI (SUPERJURI), MALTA

RITRATTAZZJONI, APPLIKAZZJONI HAZINA TAL-LIGI

L-istitut ta' ritrattazzjoni huwa rimedju eccezzjonali nkwantu jikkostitwixxi deroga mir-regola generali li “res judicata pro veritate habetur”. L-istitut ta' ritrattazzjoni huwa wiehed specjalissimuli jippermetti li kawza tigi ezaminata ghat-tielet darba. L-organizzazzjoni ta' l-ordni gudizzjarjufl-istruttura taghha hija ta' zewg gradi - prim'istanza u appell - mentri r-ritrattazzjoni tintroduci ttielet grad bhala mizura eccezzjonalissima intiza principalment biex tigi evitata ingustizzja cara u palezi, minhabba fatturi li jkunu jew sfuggew l-ezami ta' l-ewwel istanza jew taz-zewg istanzi jew li jkunu issopravvenew, basta li f'ebda kaz dawn il-fatturi ma jkunux dovuti ghan-negligenza procedurali ta' min jitlob ir-ritrattazzjoni.

Biex jigi deciz jekk kienx hemm applikazzjoni hazina tal-ligi, il-fatti tal-kawza ma jistghux jigu ezaminati mill-gdid. Lanqas jistghu jigu vvalutati jew interpretati b'mod iehor, ghajr kif gew ivvalutati u interpretati fis-sentenza attakkata. Ikun hemm lok ghar-rittrattazzjoni fuq dan il-motiv jekk, fuq dawk il-fatti kif jirrizultaw ippruvati, ikunjidher li l-Qorti applikat disposizzjoni tal-ligi flok dispozizzjoni ohra li kellha proprjament tigi applikata. Jekk jirrizulta li s-sentenza impunjata tkun applikat il-ligi korretta ghall-fatti tal-kaz, xorta wahda ma hemmx lok ghal ritrattazzjoni fuq il-motiv tas-subinciz (e) nonostante li l-interpretazzjoni moghtija mill-Qorti lil dik il-ligi tkun skorretta. Biex ikun hemm lok ghal ritrattazzjoni fuq dan il-motiv, irid jintwera li l-Qorti, fis-sentenza impunjata, applikat il-ligi l-hazina ghall-kaz, u mhux li applikat il-ligi t-tajba b'mod hazin.

L-ilment tal-konvenuti ritrattandifir-rigward ta' sentenza ta' din il-Qorti hu li din il-Qorti mhux biss applikat il-ligi hazina imma naqset li tapplika l-ligi, billi naqset milli tapplika d-definizzjonijiet moghtija mid-DevelopmentControl Policy and Design Guidance 2000 (DC2000) u (DC2005) mahruga mill-Awtorita Dwar.

Ghall-finijiet tal-artikolu 881(e) tal-Kap 12, biex jitqies li sentenza tkun applikat il-ligi hazin huwamehtieg li jirrizulta ksur ta' ligi cara u espressa li, minnha nnifisha, ma taghtix lok ghal interpretazzjoni. Ghalhekk, meta fis-sentenza l-Qorti tinterpreta liema ligi kienet tapplika ghall-kaz u tghaddi biex tapplikaha, in-nuqqas ta' applikazzjoni ta' xi ligi ohra li xi parti fil-kawza thoss limessha giet applikata minflok, ma jgibx b'daqshekk li s-sentenza tkun applikat il-ligi hazin. Dan ifisser li l-Qorti tkun ghamlet ezercizzju tal-ghazla tal-ligi li fid-diskrezzjoni ta' gudizzju moghti lilha, thoss li kienet tapplika ghall-kaz li kellha quddiemha. Fil-kaz partikolari, l-Qorti qieset li d-disposizzjonijiet tal-Kodici Civili dwar it-tifsir tal-patti kuntrattwali kellha tkun il-ligiapplikabbili, u mhux ligi ohra li, kif gja nghad, lanqas biss kienet ghadha tezisti meta saru l-kuntratt bejn il-partijiet.

L-applikazzjoni mill-Qorti tal-Ligi tal-Kuntratti biex tfisser klawsola f'kuntratt u fil-kuntest li dik il-klawsola kienet saret ma tista' qatt titqies bhala l-applikazzjoni tal-ligi hazina ghall-fatti tal-kaz. Ghaldaqstant din il-Qorti tichad it-talba tar-rikkorrenti.