Referenza: 53/2005

Dettalji tas-Sentenza


Data
24/11/2005
Qorti
CIVIL FIRST HALL (CONSTITUTIONAL JURISDICTION)
Ġudikatura
MICALLEF JOSEPH R.
Partijiet
BORG CARMELO vs AVUKAT GENERALI TAR-REPUBBLIKA ET
ECLI
N/A
Judgement Type
PARTIAL SENTENCE

Kliem Ewlieni / Fil-Qosor


Kliem Ewlieni
IS SETGHA TAL QORTI DOMESTIKA - IS SETGHA TAL QORTI EWROPEJA - IT TRATTAT TA ADEZJONI - L ARTIKOLU 234 TAT TRATTAT TA ADEZJONI
Fil-Qosor
Il-Qorti hija marbuta li tqis episodju mqanqal minn xi parti f'kawza li jkollha quddiemha dwar kwestjoni ta' dritt komunitarju. Fis-sewwa, jinghad li l-Qorti ghandha, minn rajha, tqis kwestjoni bhaldik ukoll jekk l-ebda parti ma tqajjem il-punt. Dan johrog mill-fatt li b'sehh mill-1 ta' Mejju, 2004, it-Trattat ta' Adezjoni u l-atti komunitarji li ghalihom jirreferi jaghmlu parti mil-ligi domestika taghna, u r-rimedji u l-proceduri li jipprovdi dwarhom it-Trattat u li l-istess Trattat jistabilixxi li ghandhom effett legali bla ebda htiega ohra ta' ghemil tal-ligi, iridu jkunu maghrufa, inforzati u mharsa f'Malta. Dan l-gharfien, tifsir, effett, infurzar u tharis ghandu jitqies bhala puntta' dritt li jigi determinat jew b'riferenza lill-Qorti Ewropeja, jew billi l-Qorti Maltija domestika timxi ma' principji stabiliti minn dik il-Qorti fid-decizjonijiet taghha.

L-artikolu 234 tat-Trattat irid li Qorti domestika ta' Stat Imsieheb, u li ma tkunx qorti li mid-decizjonijiet taghha ma jistax isir appell, ghandha tqis jekk tirriferix jew le lill-Qorti Ewropeja ghal decizjoni preliminari (“preliminary ruling”) kwestjoni dwar (a) l-interpretazzjoni tat-TEU; (b) is-siwi u t-tifsirta' atti tal-istituzzjonijiet komunitarji u tal-Bank Centrali Ewropew; u (c) it-tifsir ta' statutita' korpi mwaqqfa b'att tal-Kunsill, fejn tali statuti jipprovdu ghal dan.

Fil-funzjoni taghha li tfisser it-Trattat f'riferenza maghmula lilha skond l-artikolu 234 tieghu, il-Qorti Ewropeja matiggudikax is-siwi ta' ligi domestika. Ukoll jekk, bl-interpretazzjoni li hija taghti ghal xi dispozizzjoni tat-Trattat, johrog li xi dispozizzjoni ta' ligi domestika ma tkunx kompatibbli mad-DrittEwropew, dik il-Qorti ma tkunx qeghda tindahal dwar jew tghaddi gudizzju fuq is-siwi tal-ligi domestika. Izda hija l-Qorti Ewropeja wahedha li ghandha s-setgha li tiddeciedi li xi regola jew norma ta' dritt komunitarju hija nulla.

Meta tintalab li ssir riferenza taht l-artikolu 234 (1)(b),dwar it-tifsira ta' xi att komunitarju, din tkun tista' ssir minkejja li dak l-att ma jkollux effettdirett fis-sistema guridiku tal-Istat Imsieheb u imqar jekk l-att ikun fis-sura ta' rakkomandazzjoni. Izda biex riferenza bhal din tkun tghodd, trid tkun tehtieg decizjoni mill-Qorti Ewropeja dwar interpretazzjoni ta' xi att komunitarju fuq aspett li dwaru hija ma tkunx tat diga' xi decizjoni. Il-Qorti domestika ghandha u hija mhegga li toqghod fuq il-precedenti tal-Qorti Ewropeja dwar xi puntjew qasam li dwaru diga' jkunu nghataw decizjonijiet minn dik il-Qorti.

Madankollu, taht l-imsemmi artikolu, Qorti nazzjonali ghandha l-jedd li taghzel li ma tressaqx riferenza lill-Qorti Ewropeja fejn il-kwestjoni tat-tifsir tal-att komunitarju ma tkunx rilevanti fis-sens li t-twegiba ghall-mistoqsija, tkun xi tkun, ma jkollha l-ebda effett fuq is-sentenza ahharija. Daqstant iehor hija l-Qorti domestika li ghandha s-setgha wahdanija li tiddeciedi jekk decizjoni preliminari tal-Qorti Ewropeja hijiex mehtiega qabel ma tista' tinghata s-sentenza fil-mertu. Lanqas ma huwa mehtieg li r-riferenza tkun wahda deciziva fuq il-mertu tal-kaz, izda biss fuq il-kwestjoni mqanqla ta' dritt komunitarju.

L-artikolu 234 tat-Trattat ma jghidx li r-riferenza hija obbligatorja, izda li d-decizjoni moghtija mill-Qorti Ewropeja bis-sahha tar-riferenza hija mehtiega ghall-ghoti tas-sentenzali tiddetermina l-mertu tal-kaz.

Taht l-artikolu 234(1)(b) s-setgha tal-Qorti Ewropeja dwarriferenza li ssirilha hija dwar is-siwi jew l-interpretazzjoni ta' xi att komunitarju. Wiehed m'ghandux ihawwad l-interpretazzjoni mal-applikazzjoni ta' att bhal dak. Il-Qorti Ewropeja tieqaf fl-istadju tal-interpretazzjoni ta' att komunitarju bla ma torbtu mac-cirkostanzi tal-kaz partikolari lidwaru ssir ir-riferenza. Dan isir biex it-tifsira li tkun inghatat tkun tista' tigi applikata (mill-Qrati domestici) kull fejn u f'kull kaz li l-kwestjoni tqum quddiemhom. Dan ifisser ukoll li l-applikazzjoni ta' dik it-tifsira tkun imhollija ghall-Qorti domestika. Ghalhekk, fejn il-kwestjoni tkun tirreferi ghall-applikazzjoni ta' norma komunitarja fi hdan ligi domestika u mhux ghat-tifsir taghha, jkun ghal xejn li l-Qorti Ewropeja tintalab taghti decizjoni preliminari.




Programm Operattiv 1
CONvErGE connected eGovernment


Dan is-sit jagħmel użu mill-cookies biex jiggarantilek l-aħjar esperjenza. Jekk ma tbiddilx is-settings tiegħek, nifhmu li qed taċċetta l-użu tal-cookies b’mod awtomatiku. Iktar Informazzjoni