26/04/2001

CIVIL COURT, FIRST HALL

PACE RAYMOND C.

GAUCI RAYMOND PRO ET NOE vs GALEA CHRISTOPHER

N/A

NOT AVAILABLE

GAUCI RAYMOND PRO ET NOE vs GALEA CHRISTOPHER - 1857/1998/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

DANNI, KOMPUTAZZJONI TRID TKUN MARBUTA MAR-REALTA` TAL-HAJJA - DANNI, KRITERJI GHALL-KOMPUTAZZJONI TA` QLIEGH FUTUR - DANNI, KUNCETT TA` LUCRUM CESSANS - DANNI, MULTIPLIER - DANNI, TELF TA` QLIEGH - DANNI, TNAQQIS GHAL LUMP SUM PAYMENT - HAJJA LAVORATTIVA - KONTUMACJA - LUMP SUM PAYMENT, TNAQQIS RELATTIV - MULTIPLIER, MINN META JIBDA JINGHADD

Huwa pacifiku li l-kontumacja ma hijiex ammissjoni u skond kif dejjem gie riferut minn dawn il-Qratil-kontumacja ghandha tigi interpretata wkoll bhala oppozizzjoni u l-Qorti ghalhekk tidhol f' certidettalji li thoss illi huma mehtiega biex tistabilixxi l-verita` tal-fatti.

Originarjament kien jitqies li l-multiplier qatt ma jeccedi l-ghoxrin sena. Sentenzi aktar recenti irritenew li s-sitwazzjoni tbiddlet ghaliex ghalkemm is-sistema stabilita f'Butler vs Heard hija dik l-iktar addatta,sakemm tinstab sistema ohra ta' komputazzjoni aktar gusta, pero' dan ma jfissirx illi l-Qorti ghandha jew tista' tikkonsidra ruhha marbuta rigorozament ma' applikazzjoni tas-sistema msemmija li jorbtilha idejha li dejjem u f'kull kaz ghandha tapplika multiplier li f'certi cirkostanzi evidentement ikun iwassal ghall-likwidazzjoni irreali jekk mhux addirittura ngusti. Sistema, tkun liema tkun, hijatajba purche' thalli f'idejn il-gudikant dak il-margni ta' diskrezzjoni li hu jhoss li konformementma' l-aspetti partikolari ta' kull kaz hu necessarju sabiex issir gustizzja.

Il-Qorti ma ghandiex tkun marbuta ma decizjonijiet li jillimitaw l-life expectancy sa massimu ta' ghoxrin sena, u tali principju gie konsistentement segwit u zvillupat mill-gurisprudenza nostrali tenut kont dejjem tac-cirkostanzi kollha tal-kaz in partikolari, u inkluz 'changes and chances' tal-hajja b'dan li l-Qorti ma ghandha tkun qatt marbuta ma xi massimu gia stabilit sallum li, fl-ahhar mill-ahhar, huwa dejjem arbitarju w opinjonistiku.

Il-Qrati fil-pronunzjamenti taghhom dwar il-kriterji li ghandhom jintuzaw biex jippruvaw jaghmlu tajjeb ghall-incertezzi li l-likwidazzjoni ta' danni f'kazijiet simili, dejjem jaghtu lok ghalihom li qatt ma jirrunzjaw ghall-fakolta' diskrezzjonali taghhom. Ghandu jkun hemm certa elasticita' ta' kriterju ghaliex il-pronunzjament huwa wiehed ta' probabilita'. Id-danneggjat jinghata somma kapitali darba wahda biss li meta tinghata b'sentenza mhiex aktar soggetta ghall-ebda revizzjoni. Ghalhekk din is-somma kapitali trid tkun tikkorispondi kemm jista' jkun mar-realta`.

In-numru ta' snin adottat bhala multiplier m'ghandux ikun bazat fuq l-aspettativa tal-hajja in generali tad-danneggjat izda fuq l-aspettativa tal-hajja lavorattiva tal-vittma tal-incident u ghalhekk jittiehdu in konsiderazzjoni ic-'chances and changes' tal-hajja.

Il-perjodu tal-multiplier ghandu dejjem jigi kunsidrat li jibda jiddekorri mid-data ta' l-incident. Id-danni necessarjament jigu likwidati wara l-incident, u xi drabi ftit wara l-incident u xi drabi ohra, stanteproceduri legali li fin-natura taghhom jinvolvu t-trapass taz-zmien, xi ftit snin wara l-incident ueccezzjonalment bosta snin wara. Il-fatt li jkun ghadda z-zmien sa kemm jigu likwidati d-danni m'ghandux jaffettwa l-metodu ta' likwidazzjoni li ghandu dejjem jibqa l-istess billi l-perjodu tal-multiplier dejjem jibda jiddekorri mid-data tal-incident. Altrimenti l-likwidazzjoni bil-multiplier ma issirx b'mod uniformi.

Fir-rigward tar-riduzzjoni ghall-`lump sum payment' il-Qorti, fl-iskortita' decizjonijiet ohra moghtija minnha kif presjeduta, jidhrilha li ma ghandu jsir l-ebda tnaqqis fil-persentagg solitu ta' 20 fil-mija ghal 'lump sum payment' jekk ma jkunux ghaddew aktar minn tlett snin mid-data tal- prezentata tac-citazzjoni u jekk ikun ghadda dan il-perjodu alluraghandu jsir tnaqqis ta' 2% ghal kull sena minn dik id-data.

B'telf ta' qliegh wiehed ma ghandux jifhem biss telf ta' salarju jew hlas iehor li huwa jircievi izda ghandu jinkludi l-ispejjez kollha li mhabba fl-infortunju l-persuna jkollha taghmel ghaliex hija se jkollha titlef dawn il-flus imhabba f'dan l-infortunju".

Hawnhekk il-vittma tal-incident kien minuri li ma kienx jahdem udan minhabba l-eta tenera tieghu u b'hekk kellu aspettativa ta' hajja lavorativa twila u normali kifukoll lukrattiva.