26/05/2004

CIVIL COURT, FIRST HALL

SCIBERRAS PHILIP

GALEA MARIO vs ATTARD JOHN

N/A

FINAL JUDGEMENT

GALEA MARIO vs ATTARD JOHN - 1466/1995/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

Iva

DANNI, RESPONSABILITA` TA` MIN ITELLEF ID-DRITT TA` XI HADD LI JAGIXXI KONTRA L-AWTUR TAD-DANNU - PRESKRIZZJONI, INTERRUZZJONI TA` - RIKONOXXIMENT TAD-DEJN - PRESKRIZZJONI, SOSPENSJONI FIL-KAZ TA` HABI TA` L-IDENTITA` TAR-RESPONSABBLI GHAD-DANNU

Min ikun jinstab li bl-agir tieghu jkun tellef id-dritt ta' l-attur biex dan jagixxi b' success kontra l-awtur tad-dannu jigi fi htija jekk b'hekk iffacilita u ghen biex l-azzjoni tigi frustrata. Il-ligi timponi obbligu fuq kulhadd li ma jaghmel xejn biex bl-agir tieghu jarreka dannu lil haddiehor.Dan hu sew inferit mid-dispost ta' l-Artikolu 1031 tal-Kodici Civili. Jekk allura xjentement persuna tiddikjara li kienet hi li saqet il-vettura fil-mument tas-sinistru u tali dikjarazzjoni tirrizulta aktar tard li kienet inveritiera u falza, dan l-agir kriminuz tieghu jghabbih bil-konsegwenzi kollha civili li jsehhu b' rizultat dirett ta' tali agir. Jista' jinghad allura illi tkun fic-cirkostanzi rizultanti din l-illegalita` l-kagun tad-dannu. B' danakollu, kif fuq gja ritenut din il-posizzjoni tibqa' hekk, jekk, u una volta, jinstab li l-preskrizzjoni eccepita tistronka l-azzjoni ta' l-attur di fronte ghall-imsejjah fil-kawza qua awtur materjali tal-hsarat kagjonati fil-vettura;

Hu veru li skond l-Artikolu 2137 tal-Kodici Civili l-preskrizzjoni ta' l-azzjoni tibda minn dakinhar li l-azzjoni tista' tigi ezercitata u dan minghajr ma jittiehed qies ta' l-istat jew tal-kondizzjoni tal-persuna li lilha din l-azzjoni tmiss. L-attur hawnhekk fil-fatt agixxa tempestivament kontral-konvenut bl-azzjoni minnu ntrodotta ghaliex ghalih kien dan li pprezenta ruhu ma' l-awtorita` tal-Pulizija bhala l-awtur tad-dannu. Effettivament ma kienx jidher illi l-attur kien konxjament jaf minn qabel il-proponiment ta' l-azzjoni illi s-sewwieq ma kienx il-konvenut izda neputih. Hu naturali illi l-qaghda hekk raggunta tidderiva minn kawza estrinseka li l-attur ma setax jirrimuovi qabel ma giet determinata, bi proceduri idonei, il-falsita`. Ghalhekk meta kienet tikkonkorri din is-sitwazzjoni, l-ostakolu kellu jitqies li jaghti lok ghas-sospensjoni;

Dak li hu responsabbli ghad-dannu u li kien jaf li terz ikun ipprezenta ruhu bhala li kien hu li saq u habat bil-karozza ma jistax imbaghad japprofitta ruhu mis-sitwazzjoni razenti d-dolozita` biex igib fix-xejn id-dritt ta' l-attur bl-eccepita preskrizzjoni. Dan anke ghaliex, kif saput, hadd ma hu tollerat li mit-turpitudinitieghu stess jaghmel il-bazi gudizzjarja, kemm jekk ta' pretiza jew ta' difiza;

Jekk id-debitur jirrikonoxxi d-dejn, dan ir-rikonoxximent jimporta rinunzja ghall-preskrizzjoni, u dan ir-rikonoxximent jista' jkun anke prezunt jew indirett. U lanqas hemm bzonn li r-rikonoxximent ikun ghall-kwantita` kollha dovuta, u jista' wkoll jirrigwarda kreditu illikwidu.