08/05/2003

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

DE GAETANO VINCENT, DEPASQUALE ANTON, MAGRI ALBERT J.

FILATI LIMITED vs TRAMPS LIMITED ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

FILATI LIMITED vs TRAMPS LIMITED ET - 1814/1997/1 - TA' L-APPELLI CIVILI (SUPERJURI), MALTA

ENFITEWSI, KLAWSOLI KONTRATTWALI LI JESKLUDU L-QSIM TAC-CENS - ENFITEWSI, QSIM TAC-CENS

Is-subinciz (1) ta' l-Artikolu 1502 tal-Kodici Civili jghid espressament hekk: "Ic-cens ma jistax jinqasam minghajr il-kunsens tal-padrun dirett; izda jekk il-fond jigi trasferit lil, jew xort'ohra jkun il-proprjeta` ta', zewg persuni jew izjed separatament, il-padrun dirett ma jistax jirrifjuta l-kunsens tieghu ghal-qsim tac-cens jekk dak il-qsim isir sostanzjalment fl-istess proprozjoni tal-partijiet separati mizmuma mill-persuni li jkunu jehtiegu l-kunsens."

L-Artikolu fuq riprodott issostitwixxa dak li kien allura l-Artikolu 1583 tal-Kodici Civili in forza tal-Att XXVII tan-1976. L-Artikolu 1583(1) kien jghid hekk: "Ic-cens ma jistax jinqasam minghajr il-kunsens tal-padrun direttu jekk l-enfitewsi tigi ttrasferita lill-zewg persuni jew izjed, il-padrun dirett jista` jitlob c-cens kollu minghand kull wiehed li jkun mill-pussessuri, bla hsara tal-jedd ta' dan il-pussessur ghall-hlas lura minghand il-pussessuri l-ohra."

Din l-emenda, li kienet imnizla bhala klawsola numru 3 fl-abbozz li kien tressaq quddiem il-Parlament ghall-konsiderazzjoni tal-membri, kienet s-suggett ta' dibattitu fit-tul quddiem il-Kumitat tal-Kamra tad-Deputati fis-seduta li nzammet fil-21 ta'Gunju, 1976. Dan principalment minhabba l-fatt li tali emenda kienet ser tolqot b'mod determinanti d-drittijiet tal-padrun dirett sew minhabba li kienet ser iggib spezzettament tac-cens kif ukoll minhabba l-perikolu li parti mill-art koncessa u soggetta ghar-rata taghha ta' cens tista' tigi dedikataghat-triq bil-konsegwenza li l-padrun dirett ma jkollux aktar il-garanziji ghal hlas tac-cens offruti mill-benefikati eretti fuq l-art mill-utilista. Finalment pero` kien hemm unanimita` fost il-membri presenti u l-proposta ghaddiet u eventwalment saret parti mill-Kodici Civili taghna bhala Artikolu 1502.

Minn qari akkurat tal-Artikolu 1502 fuq riprodott abbinat ma dak li kien jipprospetta l-Artikolu 1583 jidher li l-iskop ewlieni tal-emenda kien li titnehha s-solidarjeta` bejn id-diversi sub-enfitewti li kienet tissussisti kemm-il darba c-cens jigi trasferit lil aktar minn persuna wahda minghajr il-kunsens tal-padrun dirett. Infatti fl-Artikolu l-gdid l-enfasi mhux qeghda daqstantfuq il-kunsens tal-padrun dirett (ghalkemm l-Artikolu 1502 jibda bil-kliem "Ic-cens ma jistax jinqasam minghajr il-kunsens tal-padrun dirett" ) izda fuq l-obbligu tal-proporzjonalita`. Cioe` li kull enfitewta ghandu d-dritt li jittrasferixxi c-cens lill-izjed minn persuna wahda basta li meta jaghmelhekk ic-cens fuq l-art trasferita jkun jirrapresenta sehem realistiku mic-cens kollu li jaggrava l-art.

L-Artikolu 1499 jipprovdi illi r-regoli li jinsabu f'numru ta' disposizzjonijiet rigwardanti l-enfitewsi, fosthom l-Artikolu 1502, ghandhom jigu mharsa kollha u kull ftehim kontra ghalihomhu minghajr effett.

L-iskop ta' l-Artikolu 1499 tal-Kodici Civili huwa car billi ma hemm ebda lok ghall-interpretazzjoni, u ghalhekk kull divjet jew ostakolu ghad-dritt kontemplat fl-Artikolu1502 li jghati d-dritt lill-entitewta ghat-trasferiment tal-enfitewsi ghandu jkun minghajr effett.