02/10/2002

CIVIL COURT, FIRST HALL

PACE RAYMOND C.

CALLEJA MARIANNA vs CALLEJA FRANCIS

N/A

FINAL JUDGEMENT

CALLEJA MARIANNA vs CALLEJA FRANCIS - 1095/1997/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

ZWIEG, NULLITA` MINHABBA VJOLENZA MORALI, FIZIKA JEW BIZA`

L-artikolu 19 (1) (a) tal-Kap 255 jipprovdi li:-

"B'zieda mal-kazijiet fejn zwieg ikun null skond xi dispozizzjoni ohra ta' dan I-Att, iz-zwieg ikun null:-

jekk il-kunsens ta' xi wahda mill-partijiet ikun inkiseb bi vjolenza, sew fizika jew morali, jew biza'.

Biex pressjoni ndipendentement minn konsiderazzjonijiet ohra, tista` tinvalida l-kunsens matrimonjali, din il-pressjonitrid tammonta ghal vjolenza morali jew biza' esterna ta' natura irrezistibbli, cjoe` trid tkun pressjoni li ddeterminat kompletament l-ghoti ta' dak il-kunsens.

Sabiex vjolenza morali twassalghal effett li tinvalida z-zwieg trid tkun (i) ingusta, (ii) gravi, u (iii) determinanti.

"Fl-ewwel lok il-biza' trid tkun gravi; fit-tieni lok, il-persuna li qed jesercitaha jrid ikun kapaci, presumevolment li jesegwixxi dak li jhedded li jaghmel; u fit-tielet lok il-biza' trid tkun motivprincipali ghaliex il-persuna tasal li tizzewweg, biex tevita l-konsegwenzi tat-theddid.

Il-vjolenza morali trid tkun ta' natura tali li tkun invincibbli u ma taghti ebda possibilta` lil min ikun li jisfuggi minnha.

Il-biza` ta' nies li huma superjuri jew il-genituri tista' f'certi kazi tkun tali li taffetwa l-kunsens. B'dan mhux qed jigi ntiz, biza` fis-sens ta' suggizzjoni esagerata, imma trid tkun gravissima u ta' certa entita`. L-indinjazzjoni tal-genituri kbira kemm tkun kbira ma ghandhiex tigi konsiderata bhala gravi. Il-biza` li wiehed jitkecca mid-dar jew li jitlef xi wirt, jew li jsofri xi danni finanzjarji mhux bizzejjed. Izda jekk ikun hemm theddid, glied spiss, uminacci serji u gravi, dawn jistghu jaffetwaw il-persuni b'biza` li taqa' taht l-artikolu 19 (a).

Il-kunsens moghti taht l-effetti ta' vjolenza fizika jew morali, jew b'biza', mhuwiex kunsenshieles u ghalhekk ma jistax jitqies li hu validu biex jorbot il-parti konsensjenti.

IllL-Atttaz-Zwieg tan-1975 kien impona limitazzjoni ta' sena zmien, dekorribbi minn meta l-persuna li kienettat il-kunsens vizzjat, tigi mehlusa mill-vjolenza (artikolu 20 (c)). Din ir-restrizzjoni applikabbli wkoll ghall-kaz ta' zball fuq l-identita' tal-persuna, giet skartata fl-emendi introdotti fis-sena 1981, b'rikonoxximent tan-natura essenzjali tal-kunsens matrimonjali bhala att kostituttiv taz-zwieg. Jekk il-kunsnes ma jkunx integru minhabba vizzju msemmi fil-Ligi, ma hemmx possibilta' li dan il-kunsens ikun jista' jigi sanat. Iz-zwieg jitqies ab initio null.

Bl-emendi tal-1981, il-biza' giet introdotta bhala vizzju ta' kunsens ghall-fini tan-nullita' taz-zwieg donnu b'zieda ghall-kuncett ta' vjolenza morali. Fil-fatt, ezami tal-gurisprudenza rotali turi li l-"is animo illata" jew"moral coercion" hu relattat mal-biza f'relazzjoni ta' kawza u effett. Il-biza' hija l-effett tal-vjolenza. Izda id-dicitura tal-artikolu 19 (1) (a) thalli possibilta' li l-biza' tigi kkunsidrata bhala kap ta' nullita' apparti dak ta' vjolenza morali.

Vjolenza fizika jew morali tammonta ghalpressjoni ezercitata minn agent estern fuq persuna li tkun ser tizzewweg b`mod li tinfluwenza l-azzjonijiet taghha. Il-biza` hija l-effett li l-forza, kemm fizika kif ukoll morali, tinduci f`mohh il-persuna li tkun ser tizzewweg.

Biza` reverenzjali tista` twassal ghal nullita` taz-zwieg. Hawnhekk l-attrici kienet tqila b`tarbija meta zzewget u fil-fatt hija zzewget minhabba l-pressjoni ezercitata mill-genituri taghha minhabba t-tqala taghha.