Reference: 44/2004/1

Judgement Details


Date
05/05/2005
Court
CIVIL FIRST HALL (CONSTITUTIONAL JURISDICTION)
Judiciary
MICALLEF JOSEPH R.
Parties
CIAPPARA NORBERT SPETTUR ET vs SEYCHELL ANTHONY
ECLI
N/A
Judgement Type
FINAL JUDGEMENT

Keywords / Summary


Keywords
DRITTIJIET FONDAMENTALI TAL-BNIEDEM, DRITT GHAT TGAWDIJA PACIFIKA TA` POSSEDIMENTI - ARTIKOLU 22A KAP. 101 - DRITTIJIET FONDAMENTALI TAL-BNIEDEM, TGAWDIJA TA` PROPRJETA` - ARTIKOLU 22A KAP. 101
Summary
Riferenza kostituzzjonali ta' Qorti lill-Prim' Awla tal-Qorti Civili fil-Gursidzzjoni Kostituzzjonali taghha ghandha tkun maghmula b'mod li l-ordni tar-riferenza jkun fih b'mod konciz u car il-fatti li jaghtu lok ghall-kwestjoni. Dan huwa mixtieq biex il-Qorti kostituzzjonali riferuta jkollha parametri cari u precizi li fuqhom taghmel l-istharrig taghha tal-kwestjoni mqanqla u mibghuta lilha mill-Qorti riferenti. Imma l-ligi ma tghidx li r-riferenza ma tkunx tghodd jekk kemm-il darba d-degrietjew ordni tar-riferenza ma jkunx motivat jew ma jkunx f'forma partikolari.

Il-kriterju ta'frivolezza u vessatorjeta' huwa element indispensabbli biex kwestjoni mqanqla tigi mghoddija lill-Prim' Awla tal-Qorti Civili fil-funzjoni kostituzzjonali taghha, imma ladarba Qorti tkun ghamlet ordni bhal dak, wiehed jifhem li tkun fl-istess waqt qieset li l-kwestjoni mqanqla la kienet wahda fiergha u lanqas wahda vessatorja.

Dan ma jfissirx li, ladarba Qorti riferenti ma tkunx qieset kwestjoni kostituzzjonali mqanqla bhala wahda fiergha u biex iddejjaq, dan se' jorbot idejn il-Qorti ta' gurisdizzjoni kostituzzjonali milli, wara li tistharreg sewwa l-ilment, issib li l-kwestjoni kienet fil-fatt hekk. Ordni ta' riferenza jkun dejjem jimplika li l-Qorti riferenti ma qisitx il-kwestjoni mqanqla bhala wahda fiergha u biex iddejjaq.

Ladarba l-kaz tressaq quddiemha permezz ta' riferenza minn Qorti ohra, ma tistax taghzel li ma tezercitax is-setgha kostituzzjonali taghha milli tqis l-aspetti kostituzzjonali tar-riferenza. Dan jinghad ghaliex ir-riferenza nnifisha torbot lill-Qorti ta' gurisdizzjoni kostituzzjonali li tiddecidi l-kwestjoni riferuta u ma tapplikax ghalihad-diskrezzjoni li hija miftuha ghal din l-istess Qorti taht l-artikolu 46(2) tal-Kostituzzjoni (jewl-artikolu 4(2) tal-Kap 319) meta l-kawza tkun tressqet b'rikors mill-persuna aggravata.

Hawnhekk l-ilment imqajjem mir-rikorrent kien li ordni ta' sekwestru ai termini ta' l-artikolu 22A tal-Kapitolu 101 tal-Ligijiet ta' Malta kien leziv tad-drittijiet tieghu ghat-tgawdija ta' gidu taht il-Kostituzzjoni u l-Konvenzjoni.

Ordni ta' sekwestru taht l-artikolu 22A ma jghaddix il-proprjeta' tal-gid milqut bih mis-sid lill-Gvern. Dan jigri biss skond l-artikolu 22(3A), imma f'kaz li jkun hemm decizjoni finali ta' sejbien ta' htija tal-imputat. Ma jidhirx li tista' tinghata tifsiraohra ghal din il-konkluzjoni, billi l-artikolu 22A(1)(b) jghid ukoll li fl-ordni ta' sekwestru l-persuna akkuzata tigi ipprojbita milli tittrasferixxi jew b'mod iehor tehles minn gidha sakemm l-ordnijibqa' fis-sehh. Li kieku l-ordni kellu l-effett ta' tehid tal-proprjeta' ma kienx ikun hemm ghalfejn ikollu l-imsemmija projbizzjoni, billi hadd ma jista' jew ghandu ghalfejn jigi mizmum milli jehlesminn gid li ma jkunx aktar tieghu.

Minbarra dan, l-ordni ghandu hajja limitata, li ma kienxikun il-kaz kieku l-effetti tieghu kienu jikkonsistu f'tehid ta' proprjeta' konsistenti fi trasferiment taghha. Kemm hu hekk, ordni taht l-artikolu 22A jibqa' jsehh biss ghal zmien limitat u sakemm ikunu ghadhom mexjin il-proceduri li dwarhom persuna tkun mixlija.

Ma jista' jinghad bl-ebda mod li l-artikolu 22A tal-Kapitolu 101 tal-Ligijiet ta' Malta jikser b'xi mod l-artikolu 37 tal-Kostituzzjoni.

L-artikolu 1 tal-Ewwel Protokoll umbaghad fih tliet regoli. L-ewwel regola tistabilixxi d-dritt li kull persuna (kemm fizika u kif ukoll morali) tgawdi hwejjigha bil-kwiet. It-tieniregola trid li biex persuna ma tithalliex tgawdi hwejjigha bil-kwiet irid ikun hemm interess pubbliku u bla hsara ta' kundizzjonijiet mahsuba fil-ligi u l-principji generali ta' dritt internazzjonali. It-tielet regola trid li l-ewwel zewg regoli ma jnaqqsux il-jedd tal-Istat li jwettaq ligijiet lijkunu xierqa biex (a) jikkontrolla l-uzu tal-gid skond l-interess generali, jew (b) biex jizgura l-hlas ta' taxxi, kontribuzzjonijiet jew pwieni.

L-imsemmi artikolu jirreferi ghall-interess pubbliku jew generali, u mhux ghas-skop pubbliku, u huwa dan il-kriterju tal-interess li huwa l-qofolu jholl u jorbot jekk ghemil jiksirx dak l-artikolu konvenzjonali.

Huwa stabilit li biex indhil fit-tgawdija tal-gid ta' persuna jkun gustifikat fl-interess generali, irid jintwera li hemm utilita' konkreta ghal dak l-indhil, u mhux semplici ipotesi ta' bzonn jew aspirazzjoni. Minbarra dan,l-interess generali jew pubbliku ghandu jibqa' jsehh ghaz-zmien kollu tal-indhil fit-tgawdija tal-gid tal-persuna.

L-interess generali f'ordni ta' sekwestru mahrug taht l-artikolu 22A tal-Kap101 johrog mir-regola generali li, fejn hemm is-suspett li twettaq reat, it-tehid ta' mizuri konservattivi mahsuba biex, safejn huwa possibbli, ma jithalliex li gid jew patrimonju li jkun il-frott ta'xi attivita' kriminali ma jisfaxxax fix-xejn jew jinheba, huwa dejjem fl-interess tas-socjeta' in generali. Ghalhekk, ordni bhal dan jissarraf f'mizura procedurali kawtelatorja, temporanja u mehtiega, sakemm jintemmu l-proceduri kriminali li tahthom ikun inghata dak l-ordni. Ordni bhal dak jista'jixxiebah ma' mandat ta' sekwestru kawtelatorju bhalma wiehed isib fil-qafas ta' procediment civili;




Operational Programme 1
CONvErGE connected eGovernment


We use cookies to ensure that we give you the best experience on our website. If you continue without changing your settings, we'll assume that you are happy to receive all cookies. More Info