23/06/2004

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

CASSAR CARMELO NOE vs ZAMMIT VICTOR

N/A

FINAL JUDGEMENT

CASSAR CARMELO NOE vs ZAMMIT VICTOR - 940/2001/1 - OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR), MALTA

AVVIZ QUDDIEM IL-QORTI TAL-MAGISTRATI, IL-QORTI MHIX MARBUTA BIL-KAWZALI TA` - AVVIZ QUDDIEM IL-QORTI TAL-MAGISTRATI, REKWIZITI FORMALI - AZZJONI, NATURA U INDOLI GHANDHOM JIGU DEZUNTI MIT-TERMINI TAL-ATT LI BIH JINBDEW IL-PROCEDURI - CITAZZJONI, KAWZALI MA JISTGHUX JINBIDLU FIL-KORS TAL-KAWZA - CITAZZJONI, KAWZALI TA` - ECCEZZJONIJIET, INKOMPETENZA - KOMPETENZA, DIPENDENTI FUQ L-ATT PROMOTUR TAL-KAWZA - KOMPETENZA, TISTA` TIDDEPENDI FUQ L-ECCEZZJONI TAL-KONVENUT - SENTENZA, EXTRA PETITA

Kif maghruf, l-inkompetenza tal-Qrati Inferjuri minhabba l-valur tal-haga tigi determinata essenzjalment mill-att promotur, it-talbiet u l-premessi taghhom ghax huma f'dawn li b'mod generali l-Qorti tezercita l-gudizzju taghha u allura l-kompetenza taghha. Huwa minnu li, kif jinsab rikonoxxut ukoll, jezistu kazijiet fejn il-kompetenza ma tiddependiex mid-domanda biss, imma anke mill-eccezzjoni uallura kaz jista' jibda biex ikun ta' kompetenza tal-Qorti adita izda jispicca, in vista tal-eccezzjoni, biex jirrendi dik l-istess Qorti nkompetenti.

Kif pacifikament akkolt, id-dikjarazzjonijiet li talvolta jkunu mehtiega biex l-attur jasal ghal xi wahda mid-domandi tieghu m'hemmx bzonn lijsiru fic-citazzjoni taht forma ta' domandi. Maggorment, imbaghad, fil-kaz ta' talba introdotta b'avviz fil-qrati inferjuri il-ligi hija inqas reigoruza dwar il-forma ta' l-istess milli kieku kienet saret fil-qrati superjuri.

Hu maghruf, u anke accetat, in linea ta' principju generali, illi n-natura u l-indoli tal-azzjoni ghandhom jigu dezunti mit-termini tal-att li bih jinbdew il-proceduri. Hi wkoll regola procedurali, sostenuta mill-gurisprudenza, illi l-kawzali tad-domanda ossija r-raguni guridika tat-talba, oltre li ghandha tigi mfissra car u sewwa, ma tistax tigi mibdula jew aggunta u l-Qorti ghandha toqghod ghat-talba kif tkun giet imfissra fl-att tac-citazzjoni. Dan b'mod lil-Qorti ma tistax tiddeciedi fuq xi dritt iehor li jkun jirrizulta, anke ghaliex, kif ritenut, "mhuxlecitu li l-kawza tigi maqtugha fuq kawzali differenti minn dik espressa fic-citazzjoni".

Huwa veru li biex tigi evitata n-nullita` tac-citazzjoni l-Qrati rrikorrew ghall-kriterju tal-ekwipollenza. Hekk ukoll huwa daqstant iehor veru li, kif jinsab ritenut, fil-Qorti Inferjuri l-attur jista' jibdel il-kawzali. Kemm l-imsemmi kriterju kif ukoll it-tibdil tal-kawzali huma hekk applikati jew konsentiti meta l-kawzali ma tkunx espressa sew fic-citazzjoni jew fil-kaz ta' kawzali mfissra aktarx lakonikament.