07/05/2004

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

ATTARD FRANCIS ET vs DEBRINCAT ANTHONY ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

ATTARD FRANCIS ET vs DEBRINCAT ANTHONY ET - 324/2002/1 - OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR), MALTA

LOKAZZJONI, DRITTIJIET TAHT IL-KAP. 158 FIL-KAZ TA` SUB-ENFITEWTA TEMPORANEU F`EGHLUQ IC-CENS

Skond il-ligi taghna huwa pacifiku illi l-enfitewsi ggib dualizmu ta' dominji, jigifieri d-dominju dirett u d-dominju utili. Fil-kors taz-zmien ta' l-enfitewsi l-pussess jibqa' certament ghand l-utilista li, strettament, allura, ghandu l-jedd jopponi ruhu ghal kwalunkwe ingerenza da parte tal-padrundirett f'dak il-pussess;

Huwa pacifiku illi skond il-ligi komuni generali ma' gheluq ic-censil-fond kellu jirriverti lura lis-sid. Dan hu jekk pero` "bla hsara, jekk ikun gie moghti b'kiri,ta' dak li jinghad fl-artikoli 1530 u 1531" (Artikolu 1522 tal-Kodici Civili). Issa gara li f'dan il-kaz is-sid kien volontarjament accetta l-kera wara gheluq ic-cens. Li jfisser, allura, illi s-sidkien issa prekluz milli jikkontesta l-kirja fuq il-bazi li din ma kienetx, skond l-Artikolu 1530,moghtija fuq "kondizzjonijiet gusti". Dan ghaliex, u ghar-raguni semplici, illi l-accettazzjoni tal-kera gab mieghu sitwazzjoni fejn is-sid ma setax aktar jippretendi li ma joqghodx ghal dik il-kirjali saret minn min kellu titolu rizolubbli, bhal ma hekk appuntu kien jitqies ic-censwalist.

Stabbilit li l-fond kien gie koncess b'cens u li kienet tezisti kirja inattakkata favur il-konvenutli saret lilu fid-durata tal-istess cens, kellu jircievi applikazzjoni dak dettat fis-subinciz (3) ta' l-Artikolu 12 tal-Kap 158. Jigifieri d-dritt, iva, fil-konvenut li jikkontinwa fil-kirja imma bl-obbligu li jhallas "b'kera li jkun daqs ic-cens li kien jithallas minnufih qabel ma tkun ghalqet l-enfitewsi", mizjud skond ir-rata ta' l-inflazzjoni (subparagrafu (i) tas-subinciz (2) tal-istess Art. 12). Gjaladarba hi l-istess ligi li tipprospetta kif ghandu jkun l-awment sewwa gie deciz mill-Bord li Jirregola l-Kera fis-sentenza tieghu tal-10 ta' April 2002 (ara kopja a fol 2) bejn l-istess partijiet illi l-materja ghall-iffissar tal-kera fit-termini tal-Kap. 158 kienet tesorbita mill-kompetenza tieghu.

Precizat dan kollu huwa fatt illi fejn sid il-fond ikun accetta skond il-liberafakolta tieghu li jaccetta l-istess rata li kienet tithallas qabel ma ghalaq ic-cens ma jgibx ghaldaqshekk illi hu rrinunzja in perpetwu ghad-dritt li l-ligi specjali tal-Kap 158 kienet tirrizervaluli jitlob l-awment u fiz-zmien li talbu.