28/04/2004

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

BUSUTTIL SALVATORE vs BUSUTTIL VENERANDA

N/A

FINAL JUDGEMENT

BUSUTTIL SALVATORE vs BUSUTTIL VENERANDA - 56/1995/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), BORDIJIET

LOKAZZJONI, BDIL TA` DESTINAZZJONI - LOKAZZJONI, FTIT UZU JEKWIVALI GHAL NON USO - LOKAZZJONI, NON USO - ELEMENTI TA` - LOKAZZJONI, NON USO - KONSIDERAZZJONIJIET LI JKUNU JRIDU JSIRU MILL-QORTI - LOKAZZJONI, NON USO FIL-KAZ TA` HANUT - TNAQQIS TA` ATTIVITA` KUMMERCJALI

Skond il-ligi komuni fil-Kodici Civili l-kerrej ghandu jinqeda bil-haga mikrija "ghall-uzu miftiehem" jew fin-nuqqas ta' ftehim "ghall-uzu li jista' jigi prezunt mic-cirkostanzi" (Art 1554). Jekk danma jaghmlux dan il-fatt jista' jwassal ghar-rizoluzzjoni u hall tal-ftehim (Art. 1555(1)). Fil-kazli l-kirja tkun fil-perijodu tar-rilokazzjoni jghodd id-dispost ta' l-Art 9 tal-Kap 69 li a propozitu jahseb ghal kaz tat-terminazzjoni tal-kirja u ripreza tal-pussess mis-sid fejn il-kerrej ikun "uza l-fond xort'ohra milli ghall-iskop li l-fond ikun gie lilu moghti b'kiri".

Jaghmel uzu divers minn post meta l-kerrej ma jkunx qed juzah skond id-destinazzjoni tieghu u jzommu maghluq. Dan ghaliex ukoll dan in-non uzu jikkostitwixxi vjolazzjoni tal-obbligu tal-kerrej tal-godiment tal-fondbhala missier tajjeb tal-familja.

Huwa pacifiku wkoll illi meta fond kummercjali ma jinzammxregolarment miftuh jigi qiesu qed jinzamm maghluq u hekk ikun qed jigi uzat mhux skond id-destinazzjoni tieghu. Dan japplika wkoll anke jekk fond bhal dan ma jkunx qed jigi gestit regolarment u jinfetah biss kultant. Dan l-uzu divers ukoll jammonta ghal non uzu.

Huwa rikonoxxut illi biex wiehed jara jekk sarx tibdil minhabba li l-fond ikun inzamm maghluq ma hemmx kriterju fiss, u allura ghad-determinazzjoni tal-kwestjoni wiehed irid jiehu in konsiderazzjoni c-cirkostanzi ta' kull kaz.

Isegwi ghalhekk li l-principju mhuwiex assolut u ma joperax awtomatikament, izda f'kull kaz ghandhom jitqiesu c-cirkostanzi tieghu.

Gwida tajba pero` biex in-non uzu jkun jissussisti hi dik li jittiehed qies tat-tul ta' zmien, valutabbli skond ic-cirkostanzi tal-kaz, u li jkun volontarju u mhux determinat minn xi gustifikazzjoni ragonevoli.

Ghalhekk il-principju ma japplikax meta jkun hemm xi gustifikazzjoni xierqa fic-cirkostanzi partikolari tal-kaz u partikolarment meta c-cirkostanzi jkunu tali li, inter alia, verosimilment ma jaghtux lok ghal dak id-deprezzament li hu ghab-bazi tal-principju.

Certifikat mediku mhux konfermat bil-gurament tat-tabib li hargu ma kienx jikkostitwixxi l-ahjar prova u ghalhekk, kif ulterjorment gie ravvizat fid-decizjoni, "il-Qortima tistax taccetta x-xhieda ta' parti in materja ta' stat ta' sahha bhala prova sufficcjenti u din mhiex l-ahjar prova".

F'kull kaz, kerrej ghaqli seta ha dawk il-mizuri mehtiega biex jassiguraanke f'kaz ta' mard li l-fond jissokta jigi gestit u mmexxi permezz ta' l-operat ta' haddiehor u mhux ihallih maghluq u inattivat.

Difficilment allura tista' tigi accettata bhala xi gustifikazzjoni serja l-fatt li, ghar-raguni asserita, l-fond jinzamm maghluq u ma jsir xoghol xejn fih, jew,kif konfessat, jigi ridott sew ir-ritmu ta' attivita` fih, biex, imbaghad, l-appellant b'ghazla tieghu u x'hin ried hu jerga' jibda jaghmel operazzjonijiet fih.

Hu veru wkoll illi l-licenzja baqghet tiggedded kull sena. Fuq dan ma tezisti l-ebda kontroversja anke ghaliex dan jirrizulta b'modevidenti mill-esebizzjoni tal-licenzji ghal numru twil ta' snin. B'danakollu, kif drabi ohra kummentat, "il-fatt biss illi l-licenzji tal-Pulizija ghall-uzu ta' fond bhala hanut ta' mastrudaxxa baqghet tiggedded mhux fih innifsu sufficcjenti biex jeghleb ir-realta` u l-verita` tal-fatti".