20/10/2003

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

CARUANA CATHERINE ET vs SCHEMBRI ANNA ET

N/A

FINAL JUDGEMENT

CARUANA CATHERINE ET vs SCHEMBRI ANNA ET - 20/1991/2 - OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR), BOARDS

ATTI GUDIZZJALI, META N-NULLITA` MA TIGIX ECCEPITA` MAL-EWWEL - RITRATTAZZJONI, APPLIKAZZJONI HAZINA TAL-LIGI - RITRATTAZZJONI, APPLIKAZZJONI HAZINA TAL-LIGI - HTIEGA LI TIGI INDIKATA IL-LIGI LI KELLHA TIGI APPLIKATA - RITRATTAZZJONI, NATURA TAL-PROCEDURI - RITRATTAZZJONI, ZBALL LI JIDHER MILL-ATTI TAL-KAWZA

Ir-rimedju ta' ritrattazzjoni hu wiehed straordinarju in kwantu jikkostitwixxi deroga tal-principjuli sentenza li saret 'res judicata' ghandha forza ta' ligi bejn il-kontendenti. Kien ghalhekk li rimedju ta' din ix-xorta kellu jigi interpretat b'mod restrittiv u ma setghax jigi nvokat jekk mhux fil-kazijiet specifici elenkati fil-ligi. Inoltre l-ligi timponi certi kondizzjonijiet ghall-ezercizzjuta' l-istess rimedju li wiehed hu mistenni li josservahom skrupolozament.

L-artikolu 816 jimponi fuq ir-ritrattand li jkun qieghed jadduci raguni bazata fuq applikazzjoni hazina tal-ligi (Artikolu 811(e) tal-Kap. 12) "illi ghandu jsemmi l-ligi li kien imissha giet applikata". Fin-nuqqas it-talba ghar-ritrattazzjoni tkun trid tigi skartata.

Barra minn hekk il-Qorti fl-istadju ta' ritrattazzjoni m'ghandiex tidhol f'ezami tal-fatti izda ghandha tillimita ruhha ghal ezami jekk is-sentenza attakkata tkunx applikat il-ligi hazin. Il-gudizzju ta' mera interpretazzjoni ta' fatt dubjuz jew kontrovers jikkostitwixxi gudizzju sovran tal-gudikant.

F'kaz ta' gnien, jekk dan ma jkunxaccessorju ghal fond urban huma applikabbi d-disposizzjonijiet relativi ghall-fondi rustici. Lokazzjoni li jkollha bhala oggett principali l-koltivazzjoni tal-immobbli lokat taqa' fil-kompetenza tal-Bord dwar il-Kontroll tal-Kiri ta' Raba.

Is-subinciz (l) ta' l-Artikolu 811 jaghti lok ghas-smiegh mill-gdid tal-kawza fil-kaz fejn is-sentenza ritrattanda kienet l-effett ta' zball li jidhermill-atti jew mid-dokumenti tal-kawza.

Dan is-subinciz (l) jiddistingwi ruhu mis-subinciz (e)billi mentri f'dan tal-ahhar hi prevvista r-ritrattazzjoni fuq zball ta' ligi f'tal-ewwel si trattata' raguni bazata fuq zball ta' fatt. Iz-zewg subincizi huma redatti, tista' tghid, bl-istess lokuzzjoni u jimponu l-istess restrizzjonijiet fl-applikazzjoni taghhom biex jigi assigurat li r-rimedjustraordinarju tar-ritrattazzjoni jkun tabilhaqq wiehed ta' natura eccezzjonali u li dan ma jigix abbuzat biex jipprovdi forma ta' qorti ohra ta' revizjoni.

Irid jinzamm ferm illi r-rimedju ta'ritrattazzjoni jirreferi f'dan il-kaz ghal procedura fl-istadju ta' l-appell u huwa f'dan l-istadjuli ghandu jigi identifikat l-izball ta' fatt li allegatament jaghti lok ghal dan ir-rimedju.

L-izball ta' fatt irid jirrizulta mill-atti u mid-dokumenti tal-kawza, u jrid ikun zball materjali,intuwittiv, rizultanti mis-semplici konfront bejn id-dikjarazzjonijiet fis-sentenza ma' l-atti u d-dokumenti tal-kawza u mhux relattiv ghall-kriterji jew il-karattri li bihom il-fatt ikun inftiehem mill-gudikant. Barra minn hekk l-izball ta' fatt irid ikun f'rapport ta' kawzalita` mad-decizjoni u huwa necessarju li l-fatt mjkunx ifforma punt kontrovers u deciz bis-sentenza impunjata.

Is-subinciz (2) tal-Artikolu 789 tal-Kap 12 jghid li "l-eccezzjoni tan-nullita` ta' att, taht paragrafu (c) tas-subartikolu (1) ta' dan l-artikolu - li jghodd ghal kaz hawn ipotezzat - ma tistax tinghata,meta l-parti li taghtiha tkun baqghet taghmel jew, ghad li tkun taf biha, tkun halliet li jsiru attiohra wara, minghajr ma teccepixxi dik in-nullita`". Ghalhekk ma tistax titqajjem in-nullita` ta' att gudizzjarju fir-ritrattazzjoni.