10/07/2003

OF APPEAL (CIVIL, INFERIOR)

SCIBERRAS PHILIP

UNTOURS INSURANCE LIMITED vs GAUCI MARIA LOURDES

N/A

PARTIAL SENTENCE

UNTOURS INSURANCE LIMITED vs GAUCI MARIA LOURDES - 71/2001/1 - TAL-APPELLI CIVILI (INFERJURI), GHAWDEX

PROCEDURI CIVILI, FORMALIZMU EZAGERT - PROCEDURI CIVILI, PERMISSIVIZMU INGUSTIFIKAT - TRIBUNAL GHAL TALBIET ZGHAR, DRITT TA` APPELL MA JISTAX JITWESSA` FUQ BAZI EKWITATIVA - TRIBUNAL GHAL TALBIET ZGHAR, META PARTI TONQOS MILLI TRESSAQ IL-PROVI - GUSTIFIKAZZJONI XIERQA - TRIBUNAL GHAL TALBIET ZGHAR, NATURA TAL-PROCEDURI

Hafna mid-disposizzjonijiet procedurali huma essenzjalment misuri ta' dixxiplina jew ta' sikurezza processwali li mill-osservanza taghhom jibbenefika imbaghad in generali l-andament kif imiss u kif jixraq tas-sistema kollu. Waqt li l-formalizmu eccessiv ghandu kemm jista' jkun jigi evitat, m'ghanduxpero` lanqas jidhol u jigi nkoraggiet permissivizmu ingustifikat.

Ma jistax ikun dubitat illi l-osservanzi tar-regoli tal-procedura hi mehtiega biex jigi assigurat l-ordni fil-kondotta tal-kawza u r-regolarita` taghha. L-analisi ta' jekk din il-kondotta u l-evalwazzjoni ta' jekk in-nuqqasijiet li jirrizultaw kienux jimportaw l-applikazzjoni tas-sanzjonijiet stipulati fin-normi proceduralili jirregolaw is-smiegh tal-kawza kellu jsir oggettivament. Dan dejjem fil-parametri tad-disposizzjonijiet tal-ligi specjali li ikkrejat it-Tribunal ghal Talbiet Zghar.

L-Att V ta' l-1995 jipprovdi certament ghall-proceduri spediti u sommarji (Art 9(2)(a)) tal-minimu ta' nformalita` u regoliprocedurali tant li espressament jistipula li ebda procediment quddiem it-Tribunal ma jkun invaliduminhabba fin-nuqqas ta' tharis ta' xi formalita' sakemm wiehed ikun mexa kemm jista' jkun mal-Att jew mar-regoli maghmula tahtu (Art 9(3)). Naturalment iridu jitharsu l-principji ta' gustizzja naturali (Art 9(1)) u fondamentali ghal smiegh xieraq quddiem Tribunal imparzjali u indipendenti sancita fil-Kostituzzjoni u fil-Konvenzjoni Ewropeja.

Ghall-fini tas-sommarjeta` l-Artikolu 13 tal-imsemmi Att kien jipprovdi [dana qabel l-emendi introdotti bl-Att XXXI ta' l-2003] illi jekk xi parti tonqos li tidher fid-data stabbilita ghas-smiegh tal-kawza, l-Gudikatur ghandu jiddiferixxi l-kawza ghal data ohra u jekk f'dik id-data ohra il-parti li tkun ghamlet it-talba tonqos li tidher, il-Gudikatur ghandu jirrigetta l-kawza u jordna li l-ispejjez jithallsu mill-parti li tkun ghamlet it-talba.

Ma jidher li hemm ebda eccezzjoni ghal din ir-regola u s-sanzjoni terminali li ggib maghha. L-attendenza fizika ghas-smigh hija essenzjali f'kawzi li jinsorgu quddiem it-Tribunal.

Huwa minnu li l-provvedimenti tal-Att li jirregolaw il-kondotta tal-kawzi huma ntizi biex jassiguraw smiegh bla dewmien u fi zmien xieraq. Izda minn naha l-ohra l-gustizzja naturali hi ntiza wkoll biex tassigura smiegh xieraq u gust. Dan dejjem s'intendi fir-rispett dovut lejn it-Tribunal u l-kontro-parti, u minghajr ma tigi favorita l-laxkezza ta' kif jitmexxew il-proceduri. Proceduri li ghalkemm bl-Att imsemmi ma jhallux wisq spazju ghal flessibilita` eppure kien necessitat li jigu temperati minn doza ta' motivi u ragunijiet gustifikativi li filwaqt li ma jintralcjawx il-process gudizzjarju b'talbiet ta' differimenti inutili, jassiguraw l-osservanza tal-haqq u tas-sewwa. Dan dejjem fl-ambitu ta'dawk ic-cirkostanzi specjali li jimmeritaw tabilhaqq il-konsiderazzjoni ta' din il-Qorti li tiddisturba fejn jinhass indikat l-ezercizzju tad-diskrezzjoni tat-Tribunal.