27/06/2003

CIVIL COURT, FIRST HALL

SCIBERRAS PHILIP

ZARB MARY ET vs OVEREND MAURO

N/A

FINAL JUDGEMENT

ZARB MARY ET vs OVEREND MAURO - 260/1994/1 - CIVILI, PRIM AWLA, MALTA

KOLLIZJONI, DOVERI TA` MIN ISUQ - PEDESTRIANS - KOLLIZJONI, DOVERI TA` PEDESTRIAN - KOLLIZJONI, INCIDENT BEJN VETTURA U PEDESTRIAN

Fi kwestjoni ta' investiment ta' pedestrian, bhal ma huwa dan il-kaz il-Qorti ma tista' titlaq minnebda presunzjoni ta' htija tas-sewwieq jew li l-pedestrian ghandu dejjem ragun. B'danakollu hu veruilli, fejn m'hemmx regolat b'xi mod partikolari l-passagg tal-pedestrians, pedestrian li juza t-triq karrozzabbli anqas ghandu jitqies xi intruz; u filwaqt illi l-pedestrian ghandu certament juza l-kura mehtiega biex ma johloqx ghall-utenti ohra tat-triq sitwazzjonijiet ta' perikolu jew emergenza,minn naha l-ohra d-drivers ta' karozzi, li huma magna ta' potenza li joqtlu jew ikorru, ghandhom l-obbligu gravi li jiehdu kura li jsuqu b'mod illi ma jkunx ta' perikolu jew dannu ghall-pedestrians lighandhom ukoll id-dritt li juzaw it-toroq;

Meta fis-socjeta` taghna nies fit-triqat ma jistghux jimxu aktar anke f'dawk il-partijiet ta' l-istess triqat fejn ghandhom jistennew biss traffiku minn naha u mhux ukoll mill-ohra, allura nkunu abbandunajna kull rispett ghas-sahha u l-inkolumita` tal-persuna biex jiddomina nkontrastat it-trasport mekkanizzat, l-istat taghna jkun hafna aghar milliqatt kien;

Hu obbligu li kull driver jirregola s-sewqan skond il-kondizzjonijiet u c-cirkostanzi, bhal ma huwa l-hin ta' bil-lejl, il-vizwali ostakolata bid-dlam u bix-xita, l-piz tal-vejikolu, l-istat ta' l-art, u rapporti ohra kontingenti; u hu anke dmir ta' driver li jzomm dik li komunement tissejjah 'a reasonable careful look-out' liema dmir igib mieghu li d-driver jara dak li jkun ragjonevolemnt vizibbli. Li jfisser li jinkombi b'dover fuq kull sewwieq li juza attenzjoni partikulari kif jikkonduci s-sewqan tieghu u jirregola l-velocita` ghax b'hekk jilqa' ghall-imprevvist u jevita li jsib ruhu konfrontat b'mod improvviz minn ostakoli.

Ma jistax jinghad illi hawn si tratta ta' ezercizzju ta' xi privilegg tal-pedestrian jew li tezisti xi forma ta' presunzjoni ta' dritt favur tieghu meta dan ikun involut f'incident ma' vettura. Ghall-kuntrarju l-kejl li bih jehtieg litigi meqjusa l-materja ta' responsabilita` jibqa' dak klassiku tad-determinazzjoni ta' x'kienet il-kawza prossima u immedjata ta' l-incident u x'kien il-fatt determinanti li pprovokah. Hu car li kemmil-pedestrian kif ukoll id-driver, ghandhom dmirijiet u responsabilitajiet bhala utenti tat-triq ukull wiehed minnhom kien bil-ligi obbligat li josserva r-regolamenti li jinkombu fuqhom biex jigi assigurat illi fl-ezercizzju tad-dritt taghhom li juzaw it-triq ma jaghmlu xejn biex ifixklu lil haddiehor fl-uzu legittimu ta' l-istess triq. Hu meta jsir abbuz mid-dritt ta' dan l-uzu billi ma jiguxosservati r-regolamenti li l-ligi timponi li jinholqu cirkostanzi li jipprovokaw is-sinistru. Minndan in-nuqqas, sew jekk tal-pedestrian, sew jekk tas-sewwieq, temani r-responsabilita` ghall-akkadut.

Il-pedestrian ghandu certament drittijiet fic-cirkolazzjoni tat-traffiku, imma ghandu wkolll-obbligi. Jekk il-pedestrian ikun qieghed ruhu f'post fejn mhux suppost ikun u d-driver, li jkunqed isuq karozza b'mod regolari, isib ruhu f'posizzjoni ta' emergenza subitanea minhabba fih, dak id-driver m'ghandux jigi ritenut hati ta' sewqan perikoluz u tal-konsegwenzi li jista' jsofri dak il-pedestrian f'dik il-kontingenza.