03/03/1958

OF APPEAL (CIVIL, SUPERIOR)

MAMO ANTHONY J., MONTANARO GAUCI A.J., HARDING WILLIAM

ANNUNZIATO D'AMATO ET vs JOSEPH CAMILLERI ET

N/A

-

N/A

DANNI - KAZ FORTUWITU - KOLPA - KWAZI-DELITT - NEGLIGENZA KONTRIBUTORJA - SOLIDARJETA'

Il-kolpa, fil-kaz ta` fatt dannuz li minnu torigina l-azzjoni akwiljana, tavvera ruhha filli wiehedjaghmel att volontarjament, u jonqos li jipprevedi l-effett dannuz ta` dak il-fatt meta seta` jipprevedi dak l-effett. Il-prevedibilita`, bhala distinta mill-previzjoni, isservi biex tiddetermina l-kolpa mid-dolo, u l-konkors taghha jiddiffernezja l-kolpa mill-kaz fortuwitu, li hu kostitwit minn attimprevedibbli u inevitabli. Meta l-att li kkaguna d-danni kien jikkonsisti fil-manegg ta` haga perikoluza, ir-responsabilitia` ta min ghamel dak l-att hija assoluta; u minirid jehles minn din ir-responsabilita` hu tenut jipprova, jew il-fat tat-terz, jew il-"vis major". Mhix difiza tajba kontra din ir-resposnabilita` l-allegazzjoni ill min ghamel l-att li gieb id-danni kien ilu jaghmlu zmien twil u qatt ma nqala` xejn, u li ghalhekk ming hamel dak l-att ma setghax jissupponi li fil-kaz partikulari kien ser jinqala` dak li nqala`. Lanqas ma jiskaguna minn din ir-responsabilita` lid-danneggjant l-argument illi, jekk id-dannu kien prevedibbli ghad-danneggjant, kien ukoll revedibbli ghad-danneggjat, u li gahlhekk kien hemm da parti ta` dan negligenza kontributorja. Din hi n-nuqqas ta` min ma jiehux hsieb ragjonevoli ghas-sikurezza tal-persuna tieghu jew tal-proprjeta` teighu; imma f'din il-materja hu principju li bniedem huwa gustifikat jahseb li l-iehor sejjer jadopera d-diligenza ul-prekawzjonijiet mehteiga biex jigi evitat id-dannu, u d-dover li jiehu hsieb lima jigrix d-dannuhu ta` min ikun ser jagheml ebda twissija ta` perikolu lid-dannegajat ghandu jikkonferma lid-danneggjat li d-danneggjant kien qieghed jaghmel la-tt bil-prekawzjonijiet kollha mehteiga; u ghalhekk in-nuqqas ta` previzjoni tad-danneggjat ma jammontax ghal negligenza kontributorja. Jekk la-tt li giebid-danni gie maghmul minn aktar minn persuna wahda, il-kudnanna taghhom gahd-danni ghandha tkun olidatli, meta ma tkunx tista` tigi stabbilita l-bicca tal- hsara li kull wiehed minnhom ikkaguna, ankijekk il-koll jew xi uhud minnhom ma jkunx imxew dolozament; salv lil-Qorti, jekk ikun il-kaz, tapporzjona d-danni bejniethom.