15/01/1991

CONSTITUTIONAL

MIFSUD BONNICI GIUSEPPE, HERRERA JOSEPH A., AGIUS CARMEL A.

ALFRED BALZAN vs ONOREVOLI PRIM MINISTRU U L-VICI PRI MINISTRU BHALA MINISTRU RESPONSABBLI GHALL-ARTIJIET

N/A

-

N/A

DRITTIJIET FUNDAMENTALI TAL-BNIEDEM - EMENDI GHALL-KOSTITUZZJONALITA` TA` - EXTRA PETITA - KODICI KRIMINALI - KONVENZJONI EWROPEJA - KOSTITUZZJONI - KUMPILAZZJONI - RIMEDJU - ROGATORJI - SMIGH XIERAQ - XHIEDA - ZMIEN RAGONEVOLI

Rikors li bih allegat li l-intimati kisru d-drittijiet fundamentali tar-rikorrent ghall-"privacy", utgawdija ta` proprjeta` privata, kif ukoll billi esponewh ghal trattament inuman u degradanti, u dan bi ksur tal-artikoli 36, 37, 38 al-Kostituzzjoni ta` Malta u l-artikoli 3 u 8 tal-KOnvenzjoni Ewropeja u lArtikolu 1 tal-Ewwel Protokol ghall-istess Konvenzjoni. Il-Prim'Awla tal-Qorti Civili cahdet it-talbiet tar-rikorrent. Il-Qorti Kostituzzjonali kkonfermat. Il-fatti li taw lok ghal dina l-kawza kienu s-segwenti: ir-rikorrent kien dahal f'konvenju mal-Kurja Arciveskovili ghax-xiri ta` proprjeta` li kien bi hsiebu jibniha f'appartamenti. Qabel ma l-attta` xiri gie finalizzat il-Gvern esproprja dina l-art mill-poter tal-Kurja billi kienet mehtiega ghal skopijiet pubblici. Ghalhekk l-akkwist tal-art mir-rikorrent ma setax isir. Il-Qorti oosservat li l-konvenju ghax-xiri ta` art ma kienx jekwivali ghall-bejgh tal-istess art, u r-riskji u vantaggi ollha inerenti fil-proprjeta` jibqghu, sal-mument tal-bejgh, favur il-venditur. Il-konvenju ma johloqx dritt "in rem", immabiss dritt personali kontra l-propettiv venditu ghall-esekuzzjoni tal-obbligi minu assunti w ghad-danni jekk ikun il-kaz. L-esproprjazjzoni effetwt mill-Gvern bil-hrug ta` "Acquisition order" ma tirrendix impossibli li l-vendita tal-art mill-Kurja ssir. Ghalhekk il-Qorti waslet ghall-konkluzjoni li l-"acquisition" in kwistjoni, kemm ghal dak li jirrigwarda l-applikazzjoni tal-artikolu 37(1) tal-Kostituzzjoni ta` Malta kif ukoll l-Ordinanza dwar l-Akkwsit ta` Artijiet ghal Skopijiet Pubblici (Kap. 88), setghet tirrigwarda biss lill-proprjetarju li f'dan il-kaz kien ghadha il-Kurja Arciveskovili w, jekk hemm, xi hadd iehor li ghandu interess fil-proprjeta` "in rem", izda mhux lill-appellant. L-ilment tal-appellant li l-Gvern imissu jinnegozja direttament mieghu, ghalhekk huwa infondat bhal ma huwa infondat l-ilment l-iehor li l-Gvern abusivament dahallu fu hwejgu u spossessah. La darba r-rikorrentma kienx proprjetarjut al-art in kwistjoni ma setax jippretendi li nkissru fil-konfront teighu l-artikoli 37 u 38 tal-Kostituzzjoni. Bl-istess mod ma setax jinghad likien hemm vjolazzjoni tal-artikolu 1 tal-ewwel protokol tal-Kovnenzjoni Ewropeja; dan l-artikolu jitkellem dwar "his possessions", ula darba ma kienx hemm il-vendita r-rikorrent ma setax jipprentendi lil-art ink wistjoni keient "his possession". L-istess raginijiet japplika wkoll ghar-riferenza ghall-artikolu 8 tal-Konvenzjoni Ewropeja. Dwar l-artikolu 3 tal-KOnvenzjoni Ewropeja u l-artikolu 36 tal-Kostituzzjoni, il-Qorti osservat li ma kienx hemm cirkostanzi li setghu jesponu lir-riorrent ghal trattament inuman jew degradanti. Ir-rikorrent la kien verament qieghed jokkupa l-art espropjata, li ma kienetx ghada minnu akkwistata, u l-anqas kein f'posizzjoni immedjata li jizviluppa.